31 januari 2011
Themabijeenkomst 'Tasten in het duister? Het gebruik van intermediaire
eindpunten in de wetenschap'
Locatie: KNAW Kloveniersburgwal 29, 1011 JV Amsterdam Tijd: 14.00 uur -
17.30 uur
In de geneeskunde, en de gedrags-, sociale, en natuurwetenschappen,
wordt tussentijdse evaluatie van interventies, waarvan de uiteindelijke
effecten en eventuele neveneffecten pas op zeer lange termijn
waarneembaar zijn, steeds belangrijker. Dit onderwerp is voor vele
onderzoeksgebieden van belang.
Voorbeelden zijn vaccinatie tegen of screening op kanker,
gezondheidseffecten van voedingsmiddelen, effecten van
onderwijsvernieuwing op loopbaanontwikkeling, en beleidsinterventies
gericht op klimaatverandering. Bij steeds snellere kennisontwikkeling
en besluitvorming moeten steeds vaker afwegingen worden gemaakt op
grond van intermediaire eindpunten, bijvoorbeeld veronderstelde vroege
voorstadia, predictoren of afgeleiden van het échte eindpunt.
Hierbij doen zich diverse relevante vragen voor zoals: hoe valide zijn
de gekozen intermediaire eindpunten, hoe kan men de relatie daarvan met
de beoogde eindpunten beoordelen, welke criteria kan men daaraan
stellen, welke methoden zijn er voor betrouwbare monitoring en
beoordeling van de effecten op de lange termijn, en wat zijn de
implicaties voor het inmiddels te voeren beleid? Ook moet men waken
voor verkeerd gebruik, bijvoorbeeld als een fabrikant een groot
onderzoek gericht op beoogde gezondheidseffecten te duur of te
langdurig vindt.
Tijdens de bijeenkomst komt aan de orde hoe de diverse
wetenschapsgebieden omgaan met intermediaire eindpunten. Er zullen
benaderingen gepresenteerd en besproken worden in het omgaan met
intermediaire eindpunten. De bedoeling is wederzijdse leermomenten en
gezamenlijke agendapunten te identificeren. Gekozen is voor casussen
vanuit de medische, onderwijskundige en klimaatwetenschap met de
bedoeling om algemene issues te identificeren die van belang zijn voor
validiteit, criteria, monitoring, maatschappelijke communicatie, en
beleid.
Programma
14.00 uur: Opening door Robbert Dijkgraaf, president Koninklijke
Nederlandse Akademie van Wetenschappen
Inleiding door André Knottnerus, voorzitter Wetenschappelijke Raad voor
het Regeringsbeleid
Rob van Dorland, senior adviseur klimaat, Koninklijk Nederlands
Meteorologisch Instituut over Intermediaire eindpunten in
klimaatonderzoek
Duopresentatie door Jaap Dronkers, hoogleraar internationaal
vergelijkend onderzoek naar leerprestaties en sociale ongelijkheid, en
Rolf van der Velden, hoogleraar onderwijs en beroepsloopbaan,
Universiteit Maastricht over Intermediaire eindpunten in het onderwijs:
licht in de tunnel of dwaallichten?
Samenvatting Jaap Dronkers en Rolf van der Velden
Rick Grobbee, hoogleraar klinische epidemiologie, Universitair Medisch
Centrum Utrecht over Intermediaire eindpunten in de geneeskunde: de
binnenweg naar de waarheid?
Biografie Rick Grobbee
16.00 uur: Pauze
Kernvragen voor het debat, Louise Gunning-Schepers, voorzitter
Gezondheidsraad
Lagerhuisdebat onder leiding van Yigal Pinto, hoogleraar moleculaire
biologie van het hartfalen, Universiteit van Amsterdam
17.30 uur: Einde
Organisatie
Afdeling Natuurkunde
Contactpersoon
Annelies ten Have
Tel. 020 5510 746
E-mail: afdelingen@bureau.knaw.nl