Persbericht 20 januari 2011
Regering informeert parlement te vaak gebrekkig
De regering levert het parlement selectieve, misleidende en soms overdadige informatie. Dat constateert promovendus Guido Enthoven in zijn onderzoek dat zich uitstrekt over 25 jaar. Er is zelfs een patroon van gebrekkige informatiestromen omdat risico's en beleidsalternatieven vaak niet worden gedeeld. Enthoven pleit er daarom voor dat het parlement zijn informatierechten opeist, om zijn controlerende functie goed uit te oefenen en doet daarvoor tal van aanbevelingen.
Enthoven was in de periode 2006-2010 enkele dagen per week in de Tweede Kamer en interviewde voor zijn onderzoek ruim tachtig Kamerleden, ministers, ambtenaren en wetenschappers. Hij deed onder andere parlementair onderzoek naar kwesties als de informatievoorziening over het Nederlanderschap van Ayaan Hirsi Ali en het niet informeren van de minister en de Kamer over misstanden bij veetransport en slachterijen.
Informatie is hét middel dat gebruikt wordt in de politieke strijd. Enthoven constateert dat voortgangsrapportages en Kamervragen niet voldoende garanties bieden voor goede informatievoorziening. Ideeën van ambtenaren komen niet naar buiten omdat deze vallen onder ministeriële verantwoordelijkheid. Het departement informeert de coalitiepartijen vaak eerder dan de oppositiepartijen, die daardoor een informatieachterstand hebben. Coalitieverhoudingen en persoonlijke relaties zijn bepalend voor de mate waarin Kamerleden informatie krijgen.
Er is sprake van een aanzienlijke informatieasymmetrie tussen regering en parlement. Ministeries zijn met duizenden professionals een grootmacht op het gebied van informatieverwerving en selectie. In vergelijking daarmee zijn Kamerleden met één persoonlijk medewerker kleine zelfstandigen.
Aanbevelingen
Enthoven stelt dat er geen dwingende redenen zijn om de ideeën van ambtenaren van ministeriele verantwoordelijkheid uit te zonderen. Kamerleden moeten direct contact kunnen hebben met ambtenaren. De 'Oekaze Kok' die dit contact verbiedt, moet worden ingetrokken. Bij gebrek aan bereidheid van het kabinet kan de Kamer deze toegang regelen via een initiatief wetsontwerp. Een zelfbewust parlement kan het selectief informatiemonopolie van de regering doorbreken en nieuwe informatieverhoudingen vaststellen.
Universiteit van Tilburg