Rijksoverheid
Datum 24 januari 2011
Antwoord op schriftelijke vragen met kenmerk 2010Z15140
Hierbij bied ik u mede namens de staatssecretaris van Veiligheid en Justitie de
antwoorden aan op de schriftelijke vragen die zijn gesteld door de leden Spekman
en Arib (beiden PvdA) over vreemdelingendetentie en het overlijden van een
bejaarde vrouw. Deze vragen werden ingezonden op 22 oktober 2010 met
kenmerk 2010Z15140.
De minister voor Immigratie en Asiel,
G.B.M. Leers
Directie Migratiebeleid
Juridische en Algemene Zaken
Schedeldoekshaven 100
2511 EX Den Haag
Postbus 20301
2500 EH Den Haag
www.rijksoverheid.nl
Contactpersoon
A.C.M. Rijkelijkhuizen
beleidsmedewerker
T 070 370 30 77
a.rijkelijkhuizen@minjus.nl
Ons kenmerk
170837
5675631/10
Uw kenmerk
2010Z15140
Bij beantwoording de datum
en ons kenmerk vermelden.
Wilt u slechts één zaak in uw
brief behandelen.
Pagina 2 van 4
Directie Migratiebeleid
Juridische en Algemene
Zaken
Datum
24 januari 2011
Ons kenmerk
170837
2010Z15140
Antwoorden van de minister voor Immigratie en Asiel mede namens de
staatssecretaris van Veiligheid en Justitie op vragen van de leden Spekman en
Arib (beiden PvdA) aan de minister voor Immigratie en Asiel over de
vreemdelingendetentie en het overlijden van een bejaarde vrouw. (ingezonden
22 oktober 2010)
Vraag 1
Heeft u kennisgenomen van het bericht "Na 20 jaar in de stad moest Berta toch
weg"?1
Antwoord 1:
Ja.
Vraag 2
Is het waar dat de betreffende 73-jarige vrouw die al 20 jaar illegaal in
Amsterdam verbleef, in mei van dit jaar is opgepakt en in vreemdelingendetentie
is geplaatst? Is het waar dat zij ongeveer drie maanden lang in een
detentiecentrum heeft verbleven?
Antwoord 2:
Ja. Betrokkene is eind april 2010 staande gehouden en in vreemdelingenbewaring
geplaatst. Van 29 april 2010 tot 19 juli 2010 heeft zij in Detentiecentrum Zeist
verbleven. Op 19 juli 2010 is zij overgeplaatst naar het Detentiecentrum
Rotterdam. Op 26 augustus 2010 is de bewaring opgeheven. Betrokkene heeft
derhalve ongeveer vier maanden in een detentiecentrum verbleven.
Vraag 3
Kunt u de motieven en achtergronden schetsen van de inbewaringstelling van
deze 73-jarige vrouw? Hoe reëel was het dat zij nog naar Colombia zou kunnen
worden uitgezet, mede gezien haar medische toestand en haar lange verblijf in
Nederland?
Antwoord 3:
Betrokkene is in bewaring gesteld nadat zij illegaal op straat was aangetroffen.
Betrokkene had geen rechtmatig verblijf en gaf aan niet vrijwillig te willen
terugkeren naar haar land van herkomst.
Wat de medische toestand van betrokkene betreft blijkt uit diverse contacten met
medische diensten van de Dienst Justitiële Instellingen dat betrokkene weliswaar
een dame op leeftijd was, maar dat haar gezondheid niet aan inbewaringstelling
in de weg stond. Ook was er geen sprake van een situatie waaruit geconcludeerd
zou moeten worden dat betrokkene detentieongeschikt was. Gelet op de
gezondheidstoestand van betrokkene heeft de Dienst Terugkeer en Vertrek
1 Het Parool, 30 september 2010, het vervolgartikel in dezelfde krant is "Een sterke vrouw
met een sterk karakter"
Pagina 3 van 4
Directie Migratiebeleid
Juridische en Algemene
Zaken
Datum
24 januari 2011
Ons kenmerk
170837
(DT&V) bezien wat de opvangmogelijkheden waren voor betrokkene in Colombia.
Er bleken diverse opvangmogelijkheden te zijn in Colombia. Gedurende de
bewaring van betrokkene is steeds gewerkt aan het realiseren van een concrete
opvangvoorziening in Colombia voor betrokkene.
Vraag 4
Is tijdens haar vreemdelingendetentie bij de behandeling en bejegening van
mevrouw rekening gehouden met haar leeftijd en slechte gezondheid? Zo ja, op
welke wijze? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 4:
Ja. Gedurende haar verblijf in vreemdelingenbewaring is rekening gehouden met
de gezondheidstoestand en leeftijd van betrokkene. Betrokkene heeft regelmatig
contact gehad met de medische dienst en haar is specifieke zorg verleend en
medicatie verstrekt naar aanleiding van haar klachten.
Tijdens terugkeergesprekken wordt door de regievoerder van de DT&V altijd
rekening gehouden met de (medische) gesteldheid van een persoon. Dit ziet
bijvoorbeeld op het hanteren van een aangepaste vraagstelling, bijvoorbeeld door
het geven van meer uitleg wanneer dat nodig is. Hiervan is ook bij betrokkene
sprake geweest.
Vraag 5
Deelt u de mening dat kwetsbare personen, waaronder ook oudere vrouwen vanaf
bijvoorbeeld zestig jaar, niet in vreemdelingendetentie thuishoren? Bent u bereid
ook voor 'ouderen' een lichter alternatief voor vreemdelingenbewaring te
ontwikkelen, zoals dat ook voor minderjarigen van toepassing is?
Antwoord 5:
Nee. Ik ben van mening dat reeds afdoende rekening wordt gehouden met
bijzondere omstandigheden. De detentie(on)geschiktheid wordt steeds
beoordeeld, zoals dat in het onderhavige geval ook is gebeurd. Daarnaast wordt
gedurende de bewaring rekening gehouden met leeftijd en gezondheid van de in
bewaring gestelde.
Vraag 6
In welke mate is tijdens de vreemdelingendetentie en bij de overplaatsingen
vanuit Zeist naar Rotterdam en vanuit Rotterdam naar Ter Apel, rekening
gehouden met de zwakke medische gesteldheid van deze 73-jarige mevrouw?
Kunt u uiteenzetten wat in het geval van ernstige medische problemen de
protocollen in vreemdelingendetentie zijn, en of die in dit geval zijn nageleefd?
Antwoord 6:
In mijn antwoord op vraag 4 heb ik reeds aangegeven dat gedurende haar verblijf
in vreemdelingenbewaring rekening is gehouden met de gezondheidstoestand en
leeftijd van betrokkene. Op basis van het medisch dossier kan niet gesteld
worden dat er sprake was van een ernstige medische problematiek. De klachten
van betrokkene waren met name leeftijdsgebonden klachten. Indien de
gezondheidstoestand daartoe aanleiding geeft, wordt het protocol Bijzondere
Medische Dossiers gehanteerd. In dit geval bestond hiertoe geen aanleiding.
Ook tijdens het vervoer van betrokkene van Rotterdam naar Ter Apel is rekening
gehouden met de gezondheidstoestand en leeftijd van betrokkene. Zij is onder
Pagina 4 van 4
Directie Migratiebeleid
Juridische en Algemene
Zaken
Datum
24 januari 2011
Ons kenmerk
170837
begeleiding van twee transportgeleiders in een minimaal beveiligd voertuig naar
Ter Apel gebracht. Een minimaal beveiligd voertuig is een als Justitievervoer
onherkenbaar voertuig zonder compartimenten.
De medische dienst heeft voorafgaand aan de overplaatsing naar de
vrijheidsbeperkende locatie (VBL) aangegeven geen beletsel te zien voor
overplaatsing. Gelet op de gezondheidssituatie van betrokkene is overleg gevoerd
met het Centraal orgaan opvang asielzoekers (COA) ten aanzien van de
mogelijkheden voor betrokkene. Het COA heeft vervolgens diverse faciliteiten
verzorgd zoals een gedeelde benedenwoning.
Vraag 7
Kunt u uiteenzetten onder welke omstandigheden deze mevrouw uiteindelijk in de
vrijheidsbeperkende locatie in Ter Apel is overleden? Is, wellicht op grond van
onderzoek, uitgesloten dat de vreemdelingendetentie en/of de laatste
overplaatsing naar Ter Apel daar een rol in heeft gespeeld?
Antwoord 7:
Zoals hiervoor vermeld heeft voor de komst van betrokkene naar de VBL Ter Apel
uitgebreid overleg plaatsgevonden over haar medische situatie. Tijdens het
verblijf is er aan betrokkene veel zorg en aandacht besteed. Bij geen van de
betrokken instanties of medebewoners is er een vermoeden geweest dat
betrokkene zo plotseling zou overlijden. Betrokkene is op de ochtend van de dag
van overlijden nog door diverse personen gezien, terwijl zij over het terrein van
de VBL wandelde. Wat later op die dag is zij onverwacht een natuurlijke dood
gestorven. Ik acht het dan ook niet aannemelijk dat de detentie zelf of de laatste
overplaatsing daarbij een rol heeft gespeeld.
Vraag 8
Welke handelingen en afwikkelingen hebben er vanuit het ministerie van Justitie
en de Dienst Terugkeer en Vertrek plaatsgevonden na het overlijden van deze
mevrouw, mede in de richting van haar nabestaanden?
Antwoord 8:
Het COA heeft na het overlijden van betrokkene contact opgenomen met
familieleden die in Nederland verblijven. Met hen is vervolgens door het COA de
uitvaart van betrokkene geregeld. De bezittingen van betrokkene zijn aan hen
meegegeven.