Hoge Raad der Nederlanden

Kerncentrale Borssele voorlopig niet in private handen

Essent mag voorlopig niet eraan meewerken dat haar aandelenbelang in EPZ, die de kerncentrale Borssele exploiteert, in private handen komt.

Achtergrond
Delta en Essent waren in een joint venture elk voor 50% aandeelhouder in EPZ (Elektriciteits Produktiemaatschappij Zuid-Nederland). EPZ exploiteert de kerncentrale in Borssele. De aandeelhouders van Delta zijn de provincies Zeeland, Noord-Brabant en Zuid Holland en 19 gemeenten. De oorspronkelijke aandeelhouders van Essent waren de provincies Noord-Brabant, Overijssel, Limburg, Groningen, Drenthe en Flevoland en 130 gemeenten (waarvan de grootste aandeelhouders Tilburg, Den Bosch en Groningen waren). De kerncentrale Borssele was destijds dus voor 100% in handen van de overheid.
Essent is inmiddels verkocht aan de Duitse commerciële vennootschap RWE, waarvan de aandelen voor het grootste deel in private handen zijn. Essent wilde haar 50% aandeel in EPZ overdragen aan RWE (via een bepaalde constructie waarbij de publieke aandeelhouders van Essent in een nieuwe vennootschap juridisch eigenaar van de aandelen werden, maar de zeggenschap over en het economisch belang bij de exploitatie van de kerncentrale naar RWE zou gaan en RWE de mogelijkheid kreeg via een call optie de volledige eigendom van de aandelen te krijgen). In de statuten van EPZ staat dat de aandelen in EPZ uitsluitend (rechtstreeks of indirect) in handen kunnen zijn van publiekrechtelijke lichamen (de zogeheten kwaliteitseis).

Met een beroep op deze kwaliteitseis heeft Delta zich verzet tegen een constructie waarbij RWE in feite mede-aandeelhouder wordt in EPZ en daarmee in de kerncentrale Borssele.
Volgens Delta moet het aandelenbelang bij de kerncentrale geheel in publieke handen blijven.
Volgens Essent maakt de kwaliteitseis private investeringen in de Nederlandse kernenergiesector onmogelijk en is zo'n eis in strijd met Europese regels over de vrijheid van vestiging en het vrij verkeer van kapitaal.
Delta heeft in kort geding gevraagd om, in afwachting van de uitkomst van de aanhangige bodemprocedure, voorlopig te verbieden dat Essent haar aandelen in EPZ aan een commerciële onderneming met private aandeelhouders overdraagt.

Het kort geding bij rechtbank en hof
De kortgedingrechter in Arnhem heeft op 10 juli 2009 (LJN BJ2214) Essent voorlopig verboden haar aandelenbelang in EPZ over te dragen aan een vennootschap die niet aan de kwaliteitseis voldoet, dus aan een vennootschap met private aandeelhouders.
In hoger beroep heeft het hof Arnhem op 2 maart 2010 (LJN BL6045) in kort geding hetzelfde beslist. Volgens het hof is de kwaliteitseis niet in strijd met Europees recht. Er zijn goede redenen voor de eis dat de aandelen in EPZ in publieke handen blijven in verband de veiligheid, de continuïteit en het maatschappelijk draagvlak met betrekking tot de kerncentrale. De kwaliteitseis maakt het een private partij ook niet onmogelijk om zelf activiteiten in de kernenergiesector te ondernemen.

De procedure bij de Hoge Raad
Essent heeft cassatie ingesteld tegen de uitspraak van het hof Arnhem. Advocaat in cassatie is mr. R.A.A. Duk in Den Haag. Behandelend advocaten zijn mr. R.M. Hermans en mr. J. van Bekkum in Amsterdam. Delta heeft in cassatie verweer gevoerd. Advocaat in cassatie is mr. K.G.W. van Oven in Den Haag. Behandelend advocaten zijn mr. F.E. Vermeulen in Amsterdam en mr. J.J. Feenstra in Rotterdam.

Op 26 november 2010 heeft advocaat-generaal mr. L. Keus in zijn conclusie de Hoge Raad geadviseerd de uitspraak van het hof in stand te laten.

De uitspraak van de Hoge Raad
Het hof heeft op goede gronden beslist dat Essent voorlopig niet eraan mag meewerken dat haar aandelenbelang in EPZ, die de kerncentrale Borssele exploiteert, in private handen komt. Het hof heeft in dit kort geding terecht geoordeeld dat de eis in de statuten van EPZ dat de aandelen in EPZ geheel in handen van de overheid moeten zijn (zgn. kwaliteitseis), niet in strijd is met regels van Europees recht over vrijheid van vestiging en het vrij verkeer van kapitaal.

Gevolgen van de uitspraak
De beslissing van het hof in kort geding blijft in stand. Het verbod aan Essent om haar aandelen in EPZ en daarmee in de kerncentrale Borssele over te dragen aan een vennootschap met private aandeelhouders blijft voorlopig van kracht, totdat in de aanhangige bodemprocedure definitief is beslist of de aandelen mogen worden overgedragen.

Dit is een samenvatting van de uitspraak van de Hoge Raad van 21 januari 2011. Bij verschil tussen deze samenvatting en de volledige uitspraak is laatstgenoemde beslissend.

Op vrijdag 21 januari is persraadsheer mr. Willen van Schendel van 10.30 tot 12.00 uur via onderstaand telefoonnummer beschikbaar voor het geven van toelichting.

Den Haag, 21 januari 2011
Mireille Beentjes, communicatieadviseur
Tel. 070-3611262

LJ Nummer

BO5290

Zie het origineel

Bron: Hoge Raad der Nederlanden
Datum actualiteit: 21 januari 2011 Naar boven