SERV
Jozef II-straat 12-16
1000 BRUSSEL
Tel. (00 32) 2 209 01 11
Fax. (00 32) 2 217 70 08
Persbericht SERV
Vlaamse begroting op goede spoor maar nood aan meer transparantie
Brussel, 20 januari 2011
De Vlaamse regering zit op het goede spoor om de begroting van 2011 naar een evenwicht te brengen. Dat blijkt uit de jaarlijkse begrotingsevaluatie van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV). Alleen zijn niet alle beleidskeuzes die gemaakt worden even duidelijk af te leiden uit de begrotingsopmaak. 'Zo heeft de Vlaamse regering meer besparingen gepland dan ze laat uitschijnen om nieuwe initiatieven mogelijk te maken.' zegt SERV-voorzitter Caroline Copers. 'De regering heeft uiteraard het recht meer nieuw beleid in te schrijven dan voorzien, maar we verwachten daar wel een open communicatie over.' Daarom pleiten de sociale partners voor meer transparantie bij de Vlaamse begrotingsopmaak. Verder doet de Vlaamse regering er goed aan om bij de verwachte economische groei zeer voorzichtig om te springen met extra recurrente uitgaven. Bijkomende ruimte zien de sociale partners het liefst naar sociaal-economisch beleid gaan.
Realistische begroting
De Vlaamse regering sloot 2010 af met een tekort van 484 mln euro. Voor 2011 wil de regering betere resultaten voorleggen en streeft ze naar een begrotingsevenwicht. De SERV oordeelt dat de regering hierbij uitgaat van realistische hypotheses voor de ontvangsten en uitgaven.
Langs inkomstenzijde is de regering relatief voorzichtig tewerk gegaan zowel bij de inschatting van de federale overdrachten (18,85 miljard euro) als de gewestbelastingen (4.760 miljoen euro). Het dividend van KBC zal de Vlaamse overheid 298 miljoen euro opleveren, maar deze inkomst is pas echt zeker na de Algemene Vergadering van KBC eind april. Indien nodig moet de begroting nog worden aangepast.
Langs uitgavenzijde is het minder eenvoudig in te schatten of de begroting een goede voorafspiegeling is van de realiteit. Er zijn twee belangrijke stoorzenders:
1. de onderbenutting of het inschatten van de uitgaven die wel gepland zijn, maar uiteindelijk niet zullen doorgaan. Voor de begroting van 2011 gaat de regering uit van een onderbenutting van 121 miljoen euro. Dat is een realistische inschatting volgens de SERV.
2. de onvoorziene opstoot van betalingen door bv. subsidiebeloften uit het verleden. Zo werd de Vlaamse regering in 2010 verrast door eerder gedane beloften voor scholenbouw en voor het wetenschapsbeleid (IWT). Of er voldoende kredieten zijn ingeschreven voor 2011 is bijzonder moeilijk in te schatten. Dat is dan ook meteen een belangrijke risicofactor voor de Vlaamse begroting 2011. Zeker een aandachtspunt voor de begrotingscontrole in april besluiten de sociale partners.
Voorzichtigheid bij begrotingscontrole
Omdat de economische vooruitzichten de laatste maanden gunstiger zijn, is het mogelijk dat de Vlaamse regering bij de begrotingscontrole in april de geschatte ontvangsten zal kunnen verhogen. Daarnaast zal ook de uitgavenbegroting aangepast moeten worden aan nieuwe ramingen van de betalingskalenders en de onderaanwending. Indien echter blijkt dat er daarnaast nog ruimte zou zijn om nieuwe initiatieven te voorzien, moet hiermee zeer voorzichtig omgesprongen worden. De normale uitgavendynamiek van 2012 mag immers niet in het gedrang komen. Concreet moet de Vlaamse overheid zeer voorzichtig omspringen met extra recurrente uitgaven. De eventuele extra uitgaven moeten volgens de SERV bij voorkeur naar sociaal-economische dossiers gaan.
Nood aan meer transparantie
In 2011 wil de Vlaamse regering 484 miljoen euro tekorten wegwerken. De SERV analyseerde hoe de regering dat wil bereiken: zijn er meevallers en/of moeten er besparingen of extra inkomsten komen? 'Op dat vlak verwachten we toch meer transparantie van de overheid, zeker omdat de sociale partners betrokken zijn bij de concretisering van een aantal besparingsinspanningen.' zegt Caroline Copers. 'De regering geeft aan dat de besparingen beperkt werden tot wat absoluut nodig was om de afspraken van het regeerakkoord na te komen: nieuwe beleidsinitiatieven voor 95 miljoen euro inschrijven in de begroting en tegelijkertijd een begroting in evenwicht opmaken. Volgens onze berekeningen bespaart de Vlaamse regering echter meer dan van buitenaf lijkt. Deze extra besparingen maken nieuwe beleidsinitiatieven mogelijk. De regering heeft uiteraard het recht om meer nieuw beleid in te schrijven, maar we verwachten daar wel een open communicatie over.' De SERV raamt het nieuw beleid op 141
miljoen euro, wat duidelijk meer is dan het bedrag (¤95 mln) dat de regering naar vvoor schuift.
De SERV pleit er dan ook voor om systematisch aan te geven op welke manier de Vlaamse regering ingrijpt op de dynamiek bij het ongewijzigd beleid. De begrotingsdocumenten moeten daarom een duidelijk en coherent verhaal brengen. Het rekendecreet dat momenteel voorligt in het Vlaams Parlement biedt hiervoor nog onvoldoende garanties. Zo wordt aan de instellingen geen verplichting opgelegd om duiding te geven over de evolutie van hun uitgaven.
Sociaal Economische Raad Vlaanderen