Rijksoverheid
20 januari 2011
Kamervragen over het bericht dat de Monumentenwacht oneerlijk zou
concurreren
Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het lid De Liefde over het
bericht dat de Monumentenwacht oneerlijk zou concurreren en belasting zou
ontwijken.
De vragen zijn mij toegezonden met uw brief van 8 december 2010, kenmerk
2010Z18867.
de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
Halbe Zijlstra
Beantwoording van de vragen van het lid De Liefde (VVD) aan de minister en
staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over het bericht dat de
Monumentenwacht oneerlijk zou concurreren en belasting zou ontwijken
(ingezonden 8 december 2010). Vragen 5 en 6 worden beantwoord mede namens
de staatssecretaris van Financiën.
1
Bent u bekend met het artikel 'Inspecteurs monumenten klussen bij'?1
Antwoord 1
Ja
2
Bent u op de hoogte van de aangifte bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit
(NMa) tegen de Monumentenwacht?
Antwoord 2
Ja
3
In hoeverre ziet u de aanvullende activiteiten van Monumentenwacht als een
kerntaak van de Monumentenwacht?
Antwoord 3
De kerntaak van de Monumentenwacht is het #op basis van afgesloten
abonnementen# inspecteren, rapporteren en verrichten van kleine
werkzaamheden aan monumentale gebouwen.
Voor de aanvullende activiteiten zijn, sinds 1988, de provinciale besturen
verantwoordelijk.
4
In hoeverre is het aanbieden van aanvullende activiteiten in dezelfde organisatie
in strijd met Europese en Nederlandse regels inzake concurrentievervalsing?
Antwoord 4
Het is niet aan mij om daarover te oordelen, maar aan de NMA en/of de Europese
Commissie.
5
Was u bekend met de 'aanvullende diensten' die zonder BTW aangeboden worden
sinds 2000 en de gevolgen voor concurrerende bedrijven in dezelfde sector? Zo
ja, wat is uw mening hierover?
6
Kunt u inzage geven in de gehanteerde BTW door Monumentenwacht?
Antwoord 5 en 6
1 De Volkskrant, 6 december 2010
Op grond van artikel 11, eerste lid, onderdeel f, van de Wet op de omzetbelasting
1968, zijn de door Monumentenwacht als zodanig verrichte kerntaken
(inspecteren, rapporteren en verrichten van kleine onderhoudswerkzaamheden
aan monumentale gebouwen) vrijgesteld van BTW.
Genoemd artikel bevat een vrijstelling voor leveringen en diensten van sociale of
culturele aard die door de betreffende ondernemers als zodanig worden verricht,
mits daarmee geen winst wordt beoogd en geen sprake is van een ernstige
verstoring van concurrentieverhoudingen ten opzichte van ondernemers die wel
winst beogen.
De 11 provinciale Stichtingen Monumentenwacht Nederland en de overkoepelende
Stichting Federatie Monumentenwacht Nederland zijn aangewezen voor
toepassing van deze vrijstelling. Dit betekent dat zij ter zake van de leveringen en
diensten die zij als zodanig verrichten geen BTW verschuldigd zijn. Indien en voor
zover prestaties worden verricht die dit kader overstijgen, bijvoorbeeld
werkzaamheden die ook door reguliere ondernemers zoals aannemers,
architecten of bouwkundig adviseurs worden aangeboden, dient ter zake BTW in
rekening te worden gebracht.
Bij de Rijksdienst voor het Cultureel erfgoed was bekend dat de
Monumentenwacht ook andere diensten levert aan particulieren. Vanuit de dienst
is dit een aantal malen gemeld bij de bestuurlijke en ambtelijke
vertegenwoordigers van het IPO#Cultuur. Het rijk heeft de verantwoordelijkheid in
1988 overgedragen en heeft geen zeggenschap over de aanvullende diensten.
In een aantal gevallen is duidelijk dat door Monumentenwacht ter zake van
aanvullende diensten, conform de regelgeving, BTW in rekening wordt gebracht.
Naar aanleiding van de thans ontvangen signalen wordt door de Belastingdienst
nader bezien in hoeverre Monumentenwacht werkzaamheden verricht waarover
BTW is verschuldigd zonder dat deze in rekening wordt gebracht. Daarmee zou
met name een verstoring van concurrentieverhoudingen kunnen optreden. Als dat
het geval is, ziet de Belastingdienst er actief op toe dat de fiscale regelgeving ook
in die situaties op correcte wijze wordt toegepast.
7
In hoeverre strookt het beeld dat Monumentenwacht zijn eigen geleverde
diensten inspecteert met de werkelijkheid?
Antwoord 7
De ervaring van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed met de
Monumentenwacht is overwegend positief. Er is veel bouwkundige kennis
aanwezig, de rapporten zijn inzichtelijk en bruikbaar voor de particulieren die
geabonneerd zijn. Ik heb niet de indruk dat er structureel misstanden zijn bij de
Monumentenwacht. Het geschetste totaalbeeld is voor rekening van de Vereniging
van Architecten Werkzaam in de Restauratie en de Vereniging Adviesbureaus
Monumentenzorg.
8
Bent u voornemens de strikte scheiding tussen inspectie en aanvullende
activiteiten als voorwaarde te stellen aan Monumentenwacht? Zo nee, wat zijn uw
beweegredenen? Zo ja, hoe bent u van plan hier vorm aan te geven en hoe gaat
u dit controleren?
Antwoord 8
Nee, dat ben ik niet van plan. De reden hiervoor is dat het private stichtingen zijn
die geen rijkssubsidie ontvangen. De provincies kunnen dergelijke voorwaarden
stellen. Tenslotte hoort iedere organisatie, binnen en buiten de monumentenzorg,
correct te handelen binnen de algemene kaders. De NMA verzorgt toezicht. Ik ben
niet van plan daarboven op nog weer nieuwe regels te bedenken, zeker niet in
een tijd van deregulering en voorgenomen vermindering van het
aantal ambtenaren.
9
In hoeverre leidt het geschetste beeld, dat Monumentenwacht geen BTW over
eigen organisatie hoeft te heffen, tot oneerlijke concurrentie?
Antwoord 9
Het is aan de NMA of de Europese Commissie om dat te beoordelen.