Erasmus Universiteit Rotterdam

Erasmus Universiteit helpt digitale databanken toegankelijk te maken

Grote subsidie voor deelname in Europees toponderzoek

Audiovisuele data en databanken beter toegankelijk maken en een multimediale zoekmachine bouwen die nieuwe mogelijkheden zal bieden om sneller en effectiever zoekresultaten te boeken en tegelijk de burgers in staat stelt de bestaande data te verrijken. Dit is de kern van het Europese onderzoeksproject waarvoor `Brussel' in totaal 6 miljoen euro ter beschikking heeft gesteld aan het consortium waarvan prof.dr. Henri Beunders en Martijn Kleppe MA van de afdeling Geschiedenis van de Erasmus School of History, Culture and Communication van de EUR deel uitmaken. Het project dat het internationale team beloond ziet heet AXES - Access to Audiovisual Archives.

Het gebruik door en nut voor de gebruikers is leidend in het gehele project, en Beunders en Kleppe zullen zich hier de komende jaren mee bezig gaan houden, met een budget van 600.000 euro. Beunders is verheugd met de toekenning: `We bevinden ons op een revolutionair moment voor de geesteswetenschappen. Audiovisuele archieven digitaliseren hun materiaal in razend tempo, maar de toegankelijkheid voor buitenstaanders is nog te beperkt, en de zoekmethoden zijn nog te omslachtig. Betere ontsluiting en een multimediale zoekmachine zullen leiden tot nieuwe mogelijkheden en dus tot nieuwe soorten onderzoek die tot dusverre nauwelijks uitvoerbaar waren. Door deze subsidie zal de EUR zich kunnen ontwikkelen tot voorloper op het gebied van de e-humanities.'

De afgelopen jaren zijn ontelbare uren aan radio- en televisiemateriaal gedigitaliseerd. Dit materiaal bevat een schat aan informatie voor iedereen die hierin is geïnteresseerd. Echter, de archieven zijn voor velen lastig te doorzoeken. Tegelijk ontwikkelt de computerwetenschap zich razendsnel - ook op het punt van software die tekst, beeld en geluid gemakkelijker kan herkennen. Het onderzoeksproject AXES brengt de drie factoren - inhoud, techniek en gebruikers - samen om nieuwe high-tech en handzame zoekmethodes ontwikkelen.

Het is de eerste keer dat EUR-wetenschappers (in samenwerking met de universiteitsbibliotheek en Erasmus Studio) meedoen aan een dergelijk grootschalig Europees toponderzoek op de kruising van digitale data en e-humanities: het digitale bronnenmateriaal en gebruik ervan door de geesteswetenschappen.
Het AXES- project heeft een zogeheten FP7-subsidie ontvangen en wordt uitgevoerd door een consortium van dertien partners die elk hun eigen expertise inbrengen: av-archieven (BBC, Deutsche Welle, Instituut voor Beeld & Geluid), technische universiteiten (o.a. Oxford, Twente & Dublin) en bedrijven als Technicolor en EADS

Beunders en Kleppe richten zich op de gebruikers. Zij zullen ondermeer het huidige zoekproces onderzoeken van de verschillende typen gebruikers van digitale databanken. Hoe zoeken zij? Met welke zoektermen? Wat willen zij zoeken? En wat vinden ze? En vooral: hoe zouden zij betere resultaten kunnen boeken? De resultaten worden gebruikt voor de ontwikkeling van nieuwe zoekmachines die daarna weer worden getest.
Het project heeft ook een geesteswetenschappelijk aspect: in hoeverre weet de digitaal zoekende mens in deze 21e eeuw de weg weet te vinden in cyberspace, hoe bepalen deze zoektechnieken ons `beeld' van heden en verleden, en hoe dragen mensen nu zelf bij aan de aanvulling en veredeling van de databanken?

Het onderzoek is begonnen op 1 januari 2011 en heeft een looptijd van vier jaar.