Ingezonden persbericht


Persbericht - 14 januari 2010

Nanotechnologie: bestuurders optimistischer dan burgers

Mannen, liberalen en atheïsten zijn optimistischer over de kansen en risico's van nanotechnologie dan vrouwen, lageropgeleiden en religieus geïnspireerden. Aangezien besluitvormers vaker uit de eerste groep komen, zijn zij waarschijnlijk optimistischer over nanotechnologie dan de bevolking als geheel. Dat blijkt uit de vandaag gepresenteerde resultaten van publieksonderzoek 'het Grote Nano-Onderzoek' (www.nanometing.nl), waarin 1200 mensen dertien weken lang hebben meegedacht over de gevolgen van deze nieuwe wetenschap. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de Commissie Maatschappelijke Dialoog Nanotechnologie (CieMDN).

In het Grote Nano-Onderzoek is niet alleen aandacht besteed aan de risico's voor gezondheid en het milieu, maar juist ook aan de indirecte gevolgen voor bijvoorbeeld het huishouden, gezondheidszorg en de dagelijkse omgeving. Naar aanleiding van het onderzoek geven bijna alle deelnemers aan dat nanotechnologie een veel bredere impact heeft dan ze zich vooraf gerealiseerd hadden. Daarbij blijven de meeste mensen - ook ná twaalf weken geïnformeerd te zijn over mogelijke toepassingen - eerder sceptisch en afwachtend dan enthousiast onthalend.

Over toepassingen van nanotechnologie die ver van ons af liggen, bijvoorbeeld die het leven in ontwikkelingslanden beloven te verbeteren, is men het meest positief: 65% van de respondenten is hier voorstander van. Het publiek is voorzichtiger met toepassingen die dichtbij komen. Taken delegeren aan de techniek krijgt bijvoorbeeld weinig bijval. Zo heeft 67% geen behoefte aan een nanosensor op een melkpak in plaats van een houdbaarheidsdatum. Volgens 60% mag nanotechnologie niet beslissen hoe gezond we eten. En 48% is tegen de inzet van autonome robots. Over het algemeen is men positiever wanneer risico's redelijk in te schatten lijken voor gezondheid, veiligheid en milieu. Men wordt terughoudender wanneer het gaat om toepassingen waarvan het soort gevolgen zich moeilijker laten inschatten. Zoals voor de kwaliteit van onze relaties, of voor de manier waarop we met onze gezondheid omgaan.

Dit betekent dat de discussie over nanotechnologie nog niet is afgerond. De maatschappelijke wenselijkheid van nieuwe mogelijkheden van nanotechnologie die zich de komende jaren zullen aandienen, moet steeds opnieuw worden bepaald.

Een tweede resultaat van dit onderzoek is dat in de samenleving twee groepen kunnen worden onderscheiden: optimisten en pessimisten. De groep optimisten ziet vooral kansen en weinig risico's terwijl de pessimistische groep weinig kansen en veel risico's ziet. In de groep optimisten zijn mannen, liberalen en atheïsten oververtegenwoordigd; in de groep pessimisten domineren vrouwen, lager opgeleiden en religieus geïnspireerden.

Het belang van deze resultaten is dat de groep besluitvormers (uit de werelden van wetenschap, industrie en overheid) in demografisch opzicht overeenstemt met de groep van optimisten. Deze groep heeft dus een optimistischer kijk en is niet representatief voor de bevolking als geheel.

Over nanotechnologie
Nanotechnologie is een verzamelnaam voor technieken die het mogelijk maken te werken met deeltjes die een omvang hebben van nanometers (een nanometer is een miljardste meter). Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen het gebruik van nanodeeltjes in allerlei toepassingen (nano als product) en het gebruik van nanotechnologie in het productieproces (nano als proces). Door op nanoschaal te werken, wordt het mogelijk om zowel organisch als niet-organisch materiaal aan te passen of zelfs nieuwe materialen te creëren.

Over het onderzoek
In opdracht van de Commissie Maatschappelijke Dialoog Nanotechnologie (CieMDN) is het Grote Nano-Onderzoek opgezet en uitgevoerd door een samenwerkingsverband tussen Astronet.nl, de Universiteit Maastricht en Universiteit Twente. In de periode van 15 augustus tot en met 15 november 2010 vond de online-fase plaats van het Grote Nano-Onderzoek (www.nanometing.nl). Aan het project hebben 4845 personen deelgenomen. Daarvan hebben bijna 1200 personen alle weken meegedaan. Het volledige rapport kan worden gedownload van www.astronet.nl/nanorapport/gno.pdf (8,4 Mb).

Nanofestival
Op donderdag 27 januari 2011 organiseert CieMDN het Nanofestival in science center Nemo te Amsterdam. Hier kunnen mensen kennis maken met nanotechnologie. Ze kunnen zien wat je je met deze technologie kunt doen en bereiken en wat de risico's zijn.

Over de CieMDN
De Commissie Maatschappelijke Dialoog Nanotechnologie is op 31 maart 2009 ingesteld om de maatschappelijke meningsvorming over nanotechnologie te stimuleren. Het debat over nanotechnologie wordt al een aantal jaren gevoerd, maar vooral in kleine kring. De beoogde maatschappelijke dialoog moet antwoord geven op de vraag hoe de samenleving staat ten opzichte van de kansen en risico's van deze technologie en hoe we om moeten gaan met maatschappelijke en ethische gevolgen van de verschillende toepassingen.


- Einde persbericht -