NMa publiceert Jaarbericht 2010
14-01-2011
De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) presenteert vandaag haar
kerngegevens over 2010. Het resultaat van het werk van de NMa in 2010
bedraagt EUR 284 miljoen (het conservatief geschatte eerstejaarseffect
in 2008, 2009 en 2010). De maatschappelijke baten zijn daarmee ruim zes
keer het jaarlijkse budget van de NMa. Voor 2010 bedraagt dat EUR 45,9
miljoen.
In 2010 is het functioneren van de NMa geëvalueerd. De onderzoekers
constateren dat de NMa een lerende en innoverende organisatie is, die
op vrijwel alle onderzochte punten (aspecten van doelmatigheid en
doeltreffendheid) positief naar voren komt en daardoor in staat is
markten beter te laten werken. Ook wordt onderstreept dat de NMa in
staat is gebleken de voordelen van samenwerking, zoals met het OM, de
Belastingdienst en met andere (toezichthoudende) organisaties (AFM,
OPTA, CA, NZa en DNB) steeds beter te benutten. Het algemene
mededingingstoezicht en de sectorspecifieke regulering hebben op
evenwichtige en elkaar versterkende wijze aan deze resultaten
bijgedragen. In zijn bestuurlijke reactie aan de Minister van
Economische Zaken, Landbouw en Innovatie benadrukt de Raad van Bestuur
dat de NMa ernaar streeft waar mogelijk de dialoog te bevorderen, onder
meer door het geven van informele zienswijzen. Een voorbeeld in 2010 is
de zienswijze van de NMa op de plannen van het crisisberaad Binnenvaart
om de binnenvaart door de crisis heen te helpen. Volgens het plan zou
overcapaciteit van droge lading en containerschepen tijdelijk uit de
markt worden gehaald waardoor het aanbod afneemt. De NMa heeft
aangegeven dat het al dan niet (tijdelijk) beperken van de
concurrentie, het bieden van staatshulp, of andere maatregelen wellicht
de effecten van de crisis verzachten voor de aanbieders, maar dat deze
op de korte termijn nadelige gevolgen hebben voor de consument. De
crisis kan geen vrijbrief vormen voor kartelafspraken. Dit vertraagt
het economische herstel en daarmee neemt de schade voor de consument
toe. Een voorbeeld waarbij de NMa in 2010 de dialoog heeft opgezocht,
is de regeling met de brancheorganisatie van zorgondernemers, ActiZ,
die erop gericht was te komen tot een thuiszorgsector waarin geen
onnodige beperkingen van de concurrentie meer zouden plaatsvinden. Met
deze regeling kon de thuiszorgsector een streep zetten onder het
verleden en met een schone lei beginnen. Via een complianceprogramma
zou tegelijkertijd meer helderheid bij de thuiszorginstellingen
ontstaan over wat wel en niet is toegestaan volgens de
mededingingsregels. Echter, de leden van de brancheorganisatie van
zorgondernemers ActiZ hebben de regeling afgewezen.
Sancties
De NMa heeft in 2010 in 12 zaken boetes opgelegd voor ruim EUR 137
miljoen aan totaal 33 ondernemingen, waaronder buitenlandse bedrijven.
Daarnaast heeft de NMa acht personen beboet voor het leidinggeven aan
een overtreding van de Mededingingswet door hun bedrijf.
Meelproducenten in Nederland, België en Duitsland kregen boetes van in
totaal ruim EUR 8o miljoen. Vijftien bedrijven verdeelden in wisselende
samenstelling de markt of maakten afspraken om de concurrentie te
beperken. Deze bedrijven maakten het overgrote deel uit van de
Nederlandse meelmarkt. De NMa treedt hard op tegen zulke
kartelafspraken omdat de consument over het algemeen het slachtoffer
is. Alle Nederlanders eten dagelijks brood of andere meelproducten en
kunnen daarom gedupeerd zijn door deze kartelafspraken.
Rapporten
In 11 gevallen legde de NMa de verdenking van de overtreding van het
kartelverbod vast in een rapport, waarna een sanctieprocedure volgt.
Momenteel lopen er 20 mededingingsrechtelijke onderzoeken en zijn vijf
onderzoeken stopgezet wegens onvoldoende bewijs.
Concentraties
In 2010 werden 83 concentraties (fusies, overnames en joint ventures)
gemeld. Daarvan zijn er vier ingetrokken tijdens de fase waarin de NMa
beoordeelde of er voor de fusie een vergunning kon worden verleend. De
NMa heeft in 83 concentraties een besluit genomen en zeven vergunningen
geëist voor een concentratie. Er zijn drie concentraties in de eerste
fase (meldingsfase) in gewijzigde vorm tot stand gebracht (via remedies
waarmee de door de NMa geconstateerde concurrentieproblemen werden
weggenomen) en één concentratie in de tweede fase (vergunningsfase).
Vervoer
De NMa heeft twee onderzoeken lopen op basis van de Spoorwegwet. Zij
heeft de Minister van Verkeer & waterstaat zes keer geadviseerd in
dossiers en voor 2011 de loodsgeldtarieven vastgesteld. Transdev en
Veolia, twee Franse openbaar vervoerbedrijven die via hun
dochtermaatschappijen Connexxion en Veolia Transport Nederland in
Nederland actief zijn, kregen in 2010 goedkeuring van de NMa om te
fuseren. Het blijkt dat de fusie niet tot significante veranderingen
van prijs en kwaliteit zal leiden. Er is bij het aanbesteden van bus-
en treinvervoer genoeg concurrentie om ervoor te zorgen dat
aanbiedingen scherp blijven.
Energie
De NMa heeft in 2010 in totaal 132 energiebesluiten (methode,-
uitvoerings, -en hanhavinsbesluiten) genomen en negen adviezen gegeven
aan de Minister van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie. DREV heeft
26 energiegeschillen beslecht. Sinds de liberalisering van de
energiemarkt in 2004 is de helft van de consumenten veranderd van
leverancier of van contract bij zijn huidige leverancier. Overstappen
kan lonend zijn. Dit blijkt uit de grote prijsverschillen die er in
2010 op de energiemarkt zijn. De NMa controleert alle leveringstarieven
bovendien op redelijkheid. In 2010 heeft de NMa meerdere malen de
tarieven van energieleveranciers laten bijstellen. De betrokken
energieleveranciers hebben de tarieven vrijwillig aangepast, waardoor
de NMa geen besluit tot tariefvastelling heeft hoeven nemen.
Bezwaar en beroep
In 2010 heeft de NMa 118 bezwaarschriften tegen energiebesluiten
behandeld en 12 mededingingzaken. De rechtbank Rotterdam rondde
afgelopen jaar 12 beroepszaken af tegen NMa-besluiten waarvan zes
bouwzaken en 55 energiebesluiten. Het CBb behandelde 36
mededingingsbesluiten waarvan 19 bouwzaken. Het College voor Beroep en
bedrijfsleven (CBb) bepaalde in 2010 dat de basiselementen van de door
de NMa ontwikkelde versnelde procedure voor de afwikkeling van het
bouwfraudeonderzoek verenigbaar zijn met de regels van eerlijke
procesvoering. De versnelde procedure had tot doel de grote hoeveelheid
procedures met de betrokken ondernemingen zo efficiënt mogelijk af te
wikkelen en de bouwondernemingen met een schone lei verder te laten
gaan.
Budget en personeel
Het aan de NMa toegekende budget bedroeg in 2010 EUR 45,9 miljoen. De
begroting van 2010 was ten opzichte van de begroting van 2009 in totaal
4,2 miljoen lager. Dit betrof EUR 1,85 miljoen aan structurele
taakstellingen en EUR 2,35 miljoen minder incidenteel budget vanwege
aflopende taken (vooral minder werkzaamheden inzake de Splitsingswet en
sancties in de bouw). In 2011 is het budget EUR 3,55 miljoen lager dan
in 2010. Hiervan is EUR 3,25 miljoen aan structurele taakstellingen en
EUR 0,30 miljoen minder incidenteel budget vanwege aflopende taken
(vooral Warmtewet).
De in dit jaarbericht weergegeven cijfers zijn voorlopig. Door
administratieve processen kunnen de definitieve cijfers enigszins
afwijken. De NMa brengt elk jaar een jaarverslag uit. Het jaarverslag
over 2010 wordt in april 2011 gepubliceerd. Het jaarverslag kan dan
worden opgevraagd via de website van de NMa (www.nmanet.nl).
Jaarbericht 2010
Nederlandse mededingingsautoriteit (NMa)