Gemeente Valkenswaard
Oplevering herstelwerkzaamheden Groot Malpieven
Waterschap De Dommel en Bosgroep Zuid Nederland hebben tussen augustus
en december 2010 herstelwerkzaamheden aan het Groot Malpieven
uitgevoerd.
Watergraaf Peter Glas en wethouder Egbert Buiter onthulden op woensdag
12 januari in het bijzijn van een aantal genodigden een informatiebord
en boomkunstwerk.
Door verzuring en een overschot aan voedingsstoffen is veel
karakteristieke flora en fauna uit en rondom het ven verdwenen. Daarom
is bij de herstelwerkzaamheden ingezet op een zo natuurlijk mogelijk,
duurzaam watersysteem met goede kansen voor een zo groot mogelijke
biodiversiteit. Het Malpieven is het eerste ven uit het
venherstelprogramma, van in totaal 14 vennen, dat door Waterschap De
Dommel is aangepakt.
Maatregelen
Door de verzuring en teveel aan voedingsstoffen zijn veel van de
oorspronkelijke dier- en plantensoorten verdwenen. Om het ven te
herstellen zijn verschillende maatregelen uitgevoerd. In het westelijke
deel van het ven is een sliblaag gebaggerd. Om de waterkwaliteit van
het ven te herstellen, is een deel van het bos langs het ven gerooid,
geplagd en bekalkt. Door het verwijderen van het bos op de venrand
wordt het verdrogingeffect verminderd en is het mogelijk om de gewenste
oeverbeplanting en het leefgebied te herstellen.
Watergraaf Peter Glas: "Het herstel van het Malpieven maakt onderdeel
uit van het Europese 'Natura 2000' gebied Grootte Heide-Leenderbos. Dat
brengt verplichtingen met zich mee voor het herstel van de
leefomstandigheden voor beschermde waterflora en -fauna. Door dit
project hopen we hier na enige tijd de Dodaars, Heikikker en
Speerwaterjuffer weer terug te zien. En we kijken uit naar o.a. de
drijvende Waterweegbree, Oeverkruid en de Witte Waterranonkel. Soorten
die typisch horen bij dit soort vennen die afhankelijk zijn van
kalkhoudend grondwater."
Wethouder Egbert Buiter: "Door deze grootschalige aanpak, komt de
natuur van vroeger weer terug. Bezoekers van de Malpie kunnen zo aan de
ene kant nóg meer genieten van het weidse landschap en (letterlijk) aan
de andere kant van ouderwetse, maar zeer natuurlijke bossen."
Kokmeeuwen
Aan de verzuring van het ven liggen verschillende oorzaken ten
grondslag, zoals het stopzetten van de aanvoer van gebufferd
(kalkrijker) water uit de Dommel. Daarnaast zorgde een
kokmeeuwenkolonie, die hier rond 1970 is neergestreken voor vermesting.
Om deze kokmeeuwen te verdrijven zijn de pijpenstrootje- en
zeggenpollen in het ven verwijderd om te voorkomen dat zich hier
opnieuw meeuwen vestigen.
Fasering
Om de in het ven aanwezige dieren overlevingskansen te bieden wordt het
baggeren gefaseerd uitgevoerd. In 2010 is de westelijke helft van het
ven gebaggerd. Over enkele jaren, wanneer de reeds eerder aanwezige
soorten in het ven zich hersteld hebben in het westelijk deel, wordt de
oostelijke kant gebaggerd. Om te voorkomen dat de bagger zich door
middel van waterstromen verplaatst van de oostelijke zijde naar de
westelijke zijde is tijdelijk een onder-water-dam aangebracht. De
komende jaren zal Waterschap De Dommel samen met Bosgroep Zuid
Nederland de ontwikkeling van het ven monitoren. Wanneer de westelijke
helft van het ven zich heeft hersteld, zal gestart worden met het
herstel van de oostelijke helft, waarna het project volledig is
uitgevoerd en kan worden afgerond.
Samenwerking
Voor het herstel van het Groot Malpieven werkt Waterschap De Dommel
nauw samen met de gemeente Valkenswaard, de eigenaar van dit gebied, en
Bosgroep Zuid Nederland. Het project is uitgevoerd met behulp van een
financiële bijdrage van de provincie Noord-Brabant.