Amsterdam, 10 januari 2011
Morele reflectie via het web
Op dinsdag 11 januari lanceert het AMC Waardenweb.nl, een website voor morele reflectie. Op de website kunnen artsen hun gedachten laten gaan over de medisch-ethische dilemma's die zij in hun beroepspraktijk veelvuldig tegenkomen.
Artsen hebben regelmatig te maken met ethische problemen, of het nu gaat om medische beslissingen rond het levenseinde of om culturele verschillen in normen en waarden. Waardenweb behandelt ethische dilemma's en morele vragen voor zeventien verschillende thema's. Daarbij gaat het niet alleen om de grote vragen rond het begin en het einde van het leven, maar ook over aspecten die samenhangen met marktwerking of mondigheid.
Volgens Myra van Zwieten, universitair docent medische ethiek en communicatie en bedenker van de website, wordt reflecteren over medische ethiek en gedrag voor artsen steeds belangijker. 'Om zinvol met patiënten over levensvragen te kunnen praten, moet een arts weten hoe hij zelf over essentiële ethische kwesties denkt.'
En die patiënten worden mondiger en zijn steeds beter geïnformeerd. Tegelijk neemt het aantal behandelmethodes en daarmee het aantal keuzemogelijkheden toe. Dat betekent dat de arts steeds meer naast de patiënt komt te staan. Als medisch expert krijgt hij steeds meer ook een begeleidende rol. Om die goed te kunnen vervullen, moeten artsen nadenken over hun eigen gevoelens, normen en waarden in relatie tot existentiële vragen.
Waardenweb is daarvoor een nieuw instrument. Het is een belangrijke aanvulling voor het onderwijs op het gebied van professioneel gedrag, medische ethiek en medische communicatie. De manier waarop de morele en ethische thema's bij Waardenweb aan de orde worden gesteld, is volgens de makers uniek. Visuele elementen en beeldende associaties spelen een grote rol. Het is bovendien een vorm van blended learning, waarbij de gebruiker in een eigen, vertrouwde en veilige omgeving opdrachten kan doen, die later in onderwijsbijeenkomsten aan de orde komen. Opdrachten bestaan uit een black box-gedeelte, dat vertrouwelijk blijft, en een portfoliogedeelte, het startpunt voor groepsonderwijs.
Waardenweb is ontwikkeld door de afdeling Huisartsgeneeskunde van het AMC, met behulp van gastdocenten en specialisten medische ethiek van andere instellingen. In de website zijn de ervaringen verwerkt die sinds 2008 zijn opgedaan met een pilotversie in de huisartsenopleiding van het AMC. Waardenweb is in het AMC ontwikkeld, maar het wordt ook aan externe opleidingen beschikbaar gesteld.
Waardenweb is bedoeld voor studenten geneeskunde, coassistenten en arts-assistenten in Nederland en daarbuiten - er komt ook een Engelstalige versie van de website (www.moralmap.com). Maar de thema's die aan de orde komen, zijn relevant voor elke arts. Het is een virtuele toolbox, die artsen gedurende hun hele loopbaan kunnen gebruiken.
Bijlage: programma 11 januari
Noot voor de redactie (
Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam