Waterschap Dommel

herstelwerkzaamheden Groot Malpieven

Officiële oplevering herstelwerkzaamheden Groot Malpieven

Publicatiedatum : 6 januari 2011

Waterschap De Dommel en Bosgroep Zuid Nederland hebben tussen augustus en december 2010 herstelwerkzaamheden aan het Groot Malpieven uitgevoerd. Watergraaf Peter Glas en Egbert Buiter, wethouder van de gemeente Valkenswaard zullen op woensdag 12 januari in het bijzijn van een aantal genodigden een informatiebord en boomkunstwerk onthullen.

Door verzuring en een overschot aan voedingsstoffen is veel karakteristieke flora en fauna uit en rondom het ven verdwenen. Daarom is bij de herstelwerkzaamheden ingezet op een zo natuurlijk mogelijk, duurzaam watersysteem met goede kansen voor een zo groot mogelijke biodiversiteit. Het Malpieven is het eerste ven uit het venherstelprogramma, van in totaal 14 vennen, dat door Waterschap De Dommel is aangepakt.

Maatregelen

Door de verzuring en teveel aan voedingsstoffen zijn veel van de oorspronkelijke dier en plantensoorten verdwenen. Om het ven te herstellen zijn verschillende maatregelen uitgevoerd. In het westelijke deel van het ven is een sliblaag gebaggerd. Om de waterkwaliteit van het ven te herstellen, is een deel van het bos langs het ven gerooid, geplagd en bekalkt. Door het verwijderen van het bos op de venrand wordt het verdrogingeffect verminderd en is het mogelijk om de gewenste oeverbeplanting en het leefgebied te herstellen.

Watergraaf Peter Glas:"Het herstel van het Malpieven maakt onderdeel uit van het Europese `Natura 2000' gebied Grootte Heide-Leenderbos. Dat brengt verplichtingen met zich mee voor het herstel van de leefomstandigheden voor beschermde waterflora en -fauna. Door dit project hopen we hier na enige tijd de Dodaars, Heikikker en Speerwaterjuffer weer terug te zien. En we kijken uit naar o.a. de drijvende Waterweegbree, Oeverkruid en de Witte Waterranonkel. Soorten die typisch horen bij dit soort vennen die afhankelijk zijn van kalkhoudend grondwater."

Wethouder Egbert Buiter: "Door deze grootschalige aanpak, komt de natuur van vroeger weer terug. Bezoekers van de Malpie kunnen zo aan de ene kant nóg meer genieten van het weidse landschap en (letterlijk) aan de andere kant van ouderwetse, maar zeer natuurlijke bossen."

Kokmeeuwen

Aan de verzuring van het ven liggen verschillende oorzaken ten grondslag, zoals het stopzetten van de aanvoer van gebufferd (kalkrijker) water uit de Dommel. Daarnaast zorgde een kokmeeuwenkolonie, die hier rond 1970 is neergestreken voor vermesting. Om deze kokmeeuwen te verdrijven zijn de pijpenstrootje- en zeggenpollen in het ven verwijderd om te voorkomen dat zich hier opnieuw meeuwen vestigen.

Fasering

Om de in het ven aanwezige dieren overlevingskansen te bieden wordt het baggeren gefaseerd uitgevoerd. In 2010 is de westelijke helft van het ven gebaggerd. Over enkele jaren, wanneer de reeds eerder aanwezige soorten in het ven zich hersteld hebben in het westelijk deel, wordt de oostelijke kant gebaggerd. Om te voorkomen dat de bagger zich door middel van waterstromen verplaatst van de oostelijke zijde naar de westelijke zijde is tijdelijk een onder-water-dam aangebracht. De komende jaren zal Waterschap De Dommel samen met Bosgroep Zuid Nederland de ontwikkeling van het ven monitoren. Wanneer de westelijke helft van het ven zich heeft hersteld, zal gestart worden met het herstel van de oostelijke helft, waarna het project volledig is uitgevoerd en kan worden afgerond.

Samenwerking

Voor het herstel van het Groot Malpieven wordt nauw samengewerkt met de gemeente Valkenswaard, de eigenaar van dit gebied, en Bosgroep Zuid Nederland. Het project is uitgevoerd met behulp van een financiële bijdrage van de provincie Noord-Brabant.