Gemeente Wijdemeren
Nieuwjaarstoespraak
Nieuwjaarstoespraak
Toespraak van burgemeester Martijn Smit op de nieuwjaarsbijeenkomst op
maandag 3 januari 2011.
Dames en heren, namens het gemeentebestuur van Wijdemeren heet ik u
hartelijk welkom.
2011
2011 nog maar net begonnen en 10 nog maar net afgesloten. De jaarlijkse
mijmeringen over hetgeen wat goed ging en hetgeen minder goed ging.
Voor naar ik hoop voor veel van u hier aanwezig een goed jaar dat u
afsluit. En nu tijd voor de aantrekkelijke vraag welke goede voornemens
wij hebben bedacht voor het nieuwe jaar. Zoals u misschien weet
publiceer ik bijna wekelijks een weblog en ben ik daarnaast actief op
Twitter. Via dit laatste digitale medium vroeg ik voor de kerstdagen of
er inwoners zijn die suggesties hebben voor de nieuwjaarstoespraak. De
digitale communicatie gaat snel en binnen enkele minuten had ik de
eerste suggestie voor deze speech binnen: Strooizout!
U begrijpt ik moet woord houden. Ik realiseerde mij wel direct dat deze
suggestie twee lagen kende: 1) het probleem van het strooizout zelf:
maar hierover is al veel bericht en 2) hoe krijg ik dit onderwerp in
de nieuwjaarsspeech verwerkt. Dit laatste probleem ligt inmiddels
achter mij.
Burgemeester Martijn Smit Andere suggesties?
Kreeg ik andere suggesties? Zeker. Zo ontving ik: NK Palingroken, ah
iemand uit Kortenhoef dacht ik! De Horstermeer, ah een republikein
dacht ik! De OZB, ah dat kan een ieder zijn dacht ik.
Tja u ziet dames en heren, over 2010 en 2011 valt veel te zeggen. Maar
laat ik dat nu vooral doen vanuit het perspectief van uw gemeente.
Vanuit het perspectief van het openbaar bestuur. En dan spreek ik van
een bewogen, een roerig jaar. Al ben ik nog niet een heel jaar uw
burgemeester ik kan u zeggen dat ik mij in Wijdemeren als een vis in
het water voel. De huizencrisis betekent voor mij persoonlijk, voor
mijn gezin, dat wij nog niet verhuisd zijn en ik op en neer rijd.
Vervelend zou je denken maar ik moet zeggen dat het volledig wegvalt
tegen de enorme uitdaging en het plezier wat ik hier in Wijdemeren
vind. Uitdaging en plezier, al is de klus die wij hebben te klaren
fors.
Financiën op orde
Toen ik de eerste gesprekken met de fractievoorzitters van uw raad
voerde, de sollicitatiegesprekken werd al snel duidelijk dat wij met
elkaar de overtuiging deelden dat de eerste prioriteit financieel
gezond worden moest zijn. Pas als je financieel de zaken op orde hebt
kun je keuzes maken en doen wat je hebt te doen.
Deze ambitie, de financiën op orde, heeft een grote inspanning
gevraagd. De discussie over geld is het afgelopen jaar dominant
geweest. En dat was noodzakelijk. Enkele jaren stond de gemeente onder
financieel toezicht. Toezicht vooraf. Dat betekent nogal wat. In feite
word je autonome bestaansrecht beperkt als je aan een derde, de
provincie, je moet verantwoorden over je uitgaven. En ook houdt het een
enorme waarschuwing in. Je kunt echt door het ijs zakken. En dan is
schade nog groter. Vooral voor inwoners. Zo moet de OZB dan verplicht
naar het hoogst toelaatbare niveau en is nieuw beleid is onmogelijk.
Waardering voor gemeenteraad
Daarom mijn waardering voor onze gemeenteraad die verantwoordelijkheid
heeft genomen. Dat vraagt namelijk iets van een raadslid. Het vraagt
iets om beleid te schrappen. De bermen minder maaien, subsidies omlaag,
pas op de plaats op zo ongeveer iedere activiteit. Vervolgens in de rol
van werkgever banen schrappen. En niet in minste plaats een verhoging
van de lokale lasten. Ben je daarom raadslid geworden? Was dat hetgeen
je trok toen je gevraagd werd in de politiek iets te doen? Is dat
leuk? Denk het niet. Nee, dat zijn raadsleden die verantwoordelijkheid
nemen. Wethouders die verantwoordelijkheid nemen. En daar heb ik
waardering voor. Het preventief toezicht is van ons af. Wijdemeren gaat
nu weer zelf over het geld. Precies zoals het moet zijn.
Inhoudelijke afweging
Dit biedt de kans om het motief van onze keuzes te veranderen. Van de
louter financiële afweging over de vraag of we iets wel doen of niet
doen naar de inhoudelijke afweging of we iets wel of niet doen. Van
ingrijpen / saneren naar onderhouden en verstandig investeren. Dit is
de veel aantrekkelijkere en bovendien werkelijke taak van het
gemeentebestuur. De reden van bestaansrecht.
En dat is, zwak uitgedrukt, de moeite. Wijdemeren is een prachtige
gemeenten. Kernen die tot de verbeelding spreken en binnen een oase van
natuurschoon liggen. Betrokken inwoners, een rijk verenigingsleven met
talloze vrijwilligers. Ondernemers waar wij trots op zijn. Wijdemeren
heeft goud in handen. En Wijdemeren heeft geleerd dat het in handen
hebben van goud een behoorlijke verantwoordelijkheid met zich
meebrengt. Het stelt ons de vraag hoe wij die pracht kunnen bewaren
maar ook benutten.
Scherpe keuzes
Het gemeentebestuur staat voor de opgave scherpe keuzes te maken.
Natuurlijk staat ons voorop dat u woont in een veilige omgeving, dat de
brandweer op tijd is als het er echt omgaat, dat u hulp kunt vinden
als één van de pubers doet hetgeen u nooit verwachtte. Dat Wijdemeren
een gemeente is waar de kinderen een leuke school vinden, waar je kunt
sporten. Waar initiatief wordt beloond in plaats van gefrustreerd.
Maar de keuzes die wij moeten maken zitten vooral in de vraag waar
Wijdemeren zich in onderscheid. Qua omgeving zijn wij verwend, dat zal
iedere buitenstander zeggen. Maar wij weten dat die schoonheid ook
aandacht vraagt. En ons gek genoeg zelfs in de weg kan staan. Dat er
tegenstellingen zijn. Over het kappen van bomen weten wij een aardige
boom op te zetten. Laat staan het evenwicht tussen behoud van natuur,
rust en ruimte enerzijds en wonen, bouwen, verkeersstromen, en gebruik
van land en water door u en door onze gasten anderzijds. Het is het
pakket van kansen en uitdagingen waar de gemeente voor staat. 2011
wordt een boeiend jaar.
Openheid
Financieel gezond en een actieve en verstandige blik op de toekomst.
Twee belangrijke voorwaarden om als gemeente de komende jaren in te
gaan. De derde voorwaarde is wat mij betreft openheid.
Besturen is kiezen. En vergeet niet openbaar bestuur is open kiezen.
Klinkt simpel maar vraagt veel aandacht. Het betekent dat u, dat
inwoners in een vroegtijdig stadium moeten worden betrokken. En dan
niet vrijblijvend even kunnen zeggen wat u vindt. Nee dat u weet wat er
van u wordt verwacht. Welke mogelijkheden er zijn en welke niet.. En op
het moment dat het er ook omgaat. Dus niet als u er toch geen invloed
op hebt.
En van het bestuur vraagt het besluitvaardigheid. En betekent dat als
de kaarten op tafel liggen het bestuur niet treuzelt maar besluit. En
het vraagt ons om het geen gelijk krijgen niet te verwarren met niet
open zijn. Het vraagt afspraak is afspraak als uitgangspunt. Een
gemeente waarvan je weet wat je er aan hebt. Dat is open besturen. En
dat gaat veel verder dan openbaar besturen. Hetgeen wil zeggen dat
iedereen erbij mag zijn als we besluiten. Als we dat nog zouden moeten
bevechten dan zouden we er slecht voorstaan. Openbaarheid is een
systeem, openheid een houding. Er zijn manieren om die houding meer
tot zijn recht te laten komen. Manieren van vergaderen die deze
openheid en bovendien betrokkenheid van inwoners bevorderen.
De raad heeft aangegeven u, de inwoners meer te willen betrekken. En
heeft zichzelf de opdracht gegeven om deze ambitie zichtbaar te maken.
Daarvoor worden voorstellen ontwikkeld.
Financieel gezond, weten wat je wilt en een open houding.
Een prachtig recept om ons Wijdemeren te laten bloeien. En dames en
heren waar ik in het begin van mijn speech aangaf te spreken vanuit het
perspectief van de gemeente had u mogen corrigeren en kunnen aangeven:
spreek vanuit het perspectief van de inwoner niet vanuit de gemeente.
Ik had u gevraagd mijn speech even af te wachten want hier aan het
einde van mijn verhaal durf ik de stelling aan dat inwoner en bestuur
perspectief en belang delen: Financieel gezond, weten wat je wilt en
een open houding.
Ik wens u allen een gezondheid 2011.
NB Bovenstaande tekst is in grote lijnen een weergave van de toespraak
op 3 januari.
(04-01-2011)