UWV
UWV: aantal werkzoekenden daalt verder in 2011
30 december 2010
UWV verwacht eind 2010 490.000 niet-werkende werkzoekenden, circa 3%
minder dan een jaar geleden, toen er nog 507.000 werkzoekenden waren.
Het aantal WW-uitkeringen liep met 46.000 terug tot 263.000. Voor 2011
verwacht UWV een verdere, bescheiden daling van het aantal
werkzoekenden (-2%) en een toename van het aantal vacatures. Er worden
met name meer banen verwacht in de sectoren zorg en welzijn.
De minst kansrijke groepen, ouderen, laaggeschoolden en langdurig
werklozen, profiteren vooralsnog het minst van het herstel op de
arbeidsmarkt. Opvallend is dat veel werkzoekenden werk vinden in andere
gemeenten dan hun eigen woongemeente en in andere sectoren dan waaruit
ze afkomstig zijn. Dit blijkt uit recent gepubliceerd onderzoek van UWV
WERKbedrijf.
Arbeidsmarkt ontwikkelde zich gunstiger dan verwacht in 2010
Voor de meevallende werkloosheidsontwikkeling zijn verschillende
oorzaken aan te geven. Zo is de Nederlandse arbeidsmarkt flexibel,
waardoor vooral de werkgelegenheid onder zelfstandigen zonder personeel
en uitzendkrachten fors is afgenomen tijdens de crisis. Daarnaast
hebben bedrijven hun eigen werknemers - ondanks dat er onvoldoende werk
was - toch vaak vastgehouden. Dit werd ondersteund door deeltijd-WW,
waarbij werknemers een gedeeltelijke WW-uitkering kregen, maar toch in
dienst bleven van de werkgever.
In het onderzoek `Vacatures in Nederland 2010', gemaakt in opdracht van
UWV, wordt nog een extra verklaring gegeven voor de relatief lage
toename van de werkloosheid. In dat onderzoek wordt opgemerkt dat er in
2010 relatief meer vacatures ingevuld zijn door werklozen en minder
door werkenden, schoolverlaters en studenten. Oorzaken zijn dat
jongeren langer doorleren en doorstuderen in tijden van recessie. Ook
zijn werknemers nu het herstel nog broos is minder geneigd tot
mobiliteit.
UWV heeft tijdens de economische crisis sterk ingezet op onder andere
mobiliteitscentra, van werk-naar-werktrajecten, competentietests en
samenwerking met andere publieke en private partijen.
Over de eerste 11 maanden van het jaar 2010 stroomden 393.000 mensen de
WW in. In dezelfde periode vonden 231.000 WW'ers werk en stroomden nog
eens 208.000 WW'ers uit wegens andere redenen. De dynamiek op de
arbeidsmarkt is in 2010, ondanks en misschien ook wel, dankzij de
crisis, groot geweest. Per saldo kromp het aantal mensen met een
WW-uitkering met 15%.
Minder werkzoekenden en meer vacatures verwacht in 2011
UWV ziet vooral een groei van de werkgelegenheid in de sectoren zorg en
welzijn. Het gaat hier zowel om nieuwe vacatures als om banen die
ontstaan doordat mensen uittreden of van baan veranderen. In 2011
worden, naast zorg en welzijn, ook veel vacatures verwacht in de
horeca, de detailhandel, bij adviesbureaus en in het
groothandelbedrijf.
Regionaal zien we voor 2011 dat het hoogste aandeel werkzoekenden is
terug te vinden in de regio's Zuid-Limburg, Twente, Drenthe en
Groningen. In de regio's Zeeland, Drechtsteden, Midden- en Oost
Utrecht, Noord Kennemerland, en West-Friesland en Zuid-Kennemerland,
zal naar verwachting het aandeel werkzoekenden het laagst zijn.
Kansarmen op de arbeidsmarkt profiteren nog te weinig van herstel
De kansen van werkzoekenden worden door de verwachte macro-economische
ontwikkelingen - lager aantal werkzoekenden en economische groei - in
2011 iets beter. UWV verwacht dat ouderen, laagopgeleiden en langdurig
werkzoekenden moeite zullen hebben om te kunnen profiteren van het
herstel en dat hun aandeel zal groeien in 2011. Uit het
Vacatureonderzoek van UWV WERKbedrijf blijkt dat slechts 2 procent (13
duizend) van de vacatures in 2010 vervuld werd door oudere werknemers
(55-plus). Tegelijkertijd is het percentage 55-plussers 22 procent (107
duizend) van het totaal aantal werkzoekenden.
Voor laagopgeleide werkzoekenden zijn de baankansen eveneens lager dan
gemiddeld. Uit het Vacatureonderzoek blijkt dat ongeveer de helft van
de werkzoekenden laagopgeleid is, terwijl deze groep minder dan een
kwart van de vacatures vervult. Er is ook duidelijk sprake van een
verdringing vanuit de hogere opleidingsniveaus; werkgevers zijn geneigd
om ook voor lager gekwalificeerde vacatures, hoger opgeleid personeel
aan te nemen.
Voor kansarme groepen op de arbeidsmarkt geldt eveneens dat het soelaas
kan bieden om buiten de eigen sector of gemeente naar werk te zoeken.
Uit het onderzoek blijkt dat die bereidheid onder werkzoekenden is
gegroeid.
Krapte nadert
Uit onderzoek van UWV Werkbedrijf blijkt onder meer dat slechts een
klein deel van de werkgevers in het afgelopen jaar problemen heeft
ondervonden bij de personeelsinvulling. Het aantal moeilijk vervulbare
vacatures is afgenomen van 40% in 2008 naar 20% in 2010. Dit duidt op
een ruime arbeidsmarkt. Werkgevers verwachten echter in de komende twee
jaar meer moeite te gaan krijgen met het vervullen van vacatures. Waar
er nu nog, in zijn algemeenheid, sprake is van een ruime arbeidsmarkt,
verwacht UWV, dat de arbeidsmarkt de komende jaren steeds krapper zal
worden als gevolg van o.a. vergrijzing, ontgroening en technologische
innovatie. Daarbij zal het niet alleen gaan om een kwantitatief
probleem, maar er zullen vooral ook kwalitatieve uitdagingen optreden.