De Nederlandse Bank
DNB publiceert Statistisch Bulletin december 2010
Persbericht
Datum 29 december 2010
In dit nummer: De markt voor woninghypotheken: tekenen van
stabilisatie?, Extern vermogen van Nederland in de lift, EUR 90 miljard
aan inkomsten doorgesluisd via Nederlandse BFI's, Structurele
statistische verschillen: indicator voor kwaliteitsproblemen
De markt voor woninghypotheken: tekenen van stabilisatie?
De vraag naar hypothecaire leningen is de afgelopen jaren gedaald en er
werd lange tijd ook steeds terughoudender opgetreden met het
verstrekken ervan. Aan die neerwaartse lijn lijkt nu vrijwel een einde
te zijn gekomen. Dit is onder andere af te leiden uit de Bank Lending
Survey (BLS), een enquête die DNB ieder kwartaal houdt onder een
achttal representatieve Nederlandse banken. De vraag naar hypotheken is
in het derde kwartaal van 2010 nog maar nauwelijks afgenomen en zal
naar verwachting van de banken in het laatste kwartaal stabiliseren.
Afgaande op deze enquête blijkt ook dat de meeste geënquêteerde banken
hun kredietvoorwaarden voor hypotheken niet verder aanscherpen.
Door de financiële crisis was in de afgelopen jaren de activiteit op de
hypothekenmarkt teruggelopen. Er worden nu echter weer meer nieuwe
hypotheken met wat langere rentevaste looptijden (van meer dan 5 jaar)
afgesloten en ook de hypotheektarieven laten, zowel wat betreft
onderlinge verhoudingen als qua niveau (met percentages onder de 5%),
vanuit historisch perspectief een herkenbaar beeld zien.
Extern vermogen van Nederland in de lift
De externe vermogenspositie van Nederland is in 2009 verbeterd. Het
saldo van vorderingen op en verplichtingen aan het buitenland nam
gedurende het jaar toe van EUR 11 miljard tot een kleine EUR 100
miljard (17 procent van het BBP). Dat kwam vooral door een (verdere)
daling met 3 procent van de verplichtingen, tot ruim EUR 2.300 miljard.
De vorderingen op het buitenland liepen licht op tot ruim EUR 2.400
miljard. De stijging hield voor een kwart verband met een overschot op
de lopende rekening van de betalingsbalans, voor de rest vooral met
prijsstijgingen van buitenlandse aandelen en schuldpapier. Van
stijgende winsten en afnemende onzekerheden op de financiële markten
profiteerden Nederlandse beleggingen in het buitenland in sterkere mate
dan de beleggingen van niet-ingezetenen in Nederland.
EUR 90 miljard aan inkomsten doorgesluisd via Nederlandse BFI's
Nederlandse BFI's (zogeheten Bijzondere Financiële Instellingen) worden
op grote schaal gebruikt als intermediair voor internationale
financiële transacties tussen onderdelen van buitenlandse concerns.
Voor het eerst sinds jaren nam in 2009 de omvang van die transacties
af, met 12 procent. De standen van buitenlandse activa en passiva
bleven echter met gemiddeld EUR 2.300 miljard hoog, dankzij in het
bijzonder de directe investeringen door BFI's, die maar liefst
driekwart vormen van het totaal aan directe investeringen vanuit
Nederland. Via Nederland werd in 2009 ongeveer EUR 90 miljard aan
inkomsten doorgesluisd; de per saldo grootste bedragen kwamen Nederland
ditmaal binnen uit Luxemburg (EUR 10 miljard), de belangrijkste
bestemming vormden offshore landen (ook EUR 10 miljard). De laatste
jaren is bezien naar transacties vooral het belang van de Verenigde
Staten toegenomen als land van herkomst en bestemming. Bedroeg het
aandeel in 2005 nog 5%, in 2009 was dat reeds toegenomen tot bijna 30%.
Structurele statistische verschillen: indicator voor kwaliteitsproblemen
De betalingsbalanscijfers over de jaren 2007-2009 zijn onlangs door DNB
fors bijgesteld. Dat is gebeurd naar aanleiding van een
onderzoek/verbetertraject dat in september 2010 succesvol is afgerond.
Dit artikel verschaft inzicht in de achtergrond van de bijstellingen.
Ze waren wenselijk geworden door aanhoudende, zogeheten statistische
verschillen tussen posten en tegenposten in de betalingsbalans (die in
theorie aan elkaar gelijk horen te zijn). De statistische verschillen
zijn opgeteld over de jaren 2007-2009 met meer dan EUR 100 miljard
teruggebracht.
Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Tobias Oudejans (tel.
020-5243100,
06-52496961) en Herman Lutke Schipholt (020-5242712, 06-524969).