Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)
met extra hormoon
Turnerpatiënten worden langer met extra hormoon
Publicatiedatum: 13 december 2010 | PERSBERICHT
Aandachtsgebieden: Patiënt en zorg, Research
Patiënten met het syndroom van Turner worden langer als zij naast
groeihormoon ook een lage dosis oxandrolon krijgen. Dat blijkt uit
onderzoek van Leonie Menke, kinderarts in opleiding, waarop zij
donderdag 16 december aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)
promoveert.
Meisjes met het Turnersyndroom groeien minder goed en worden
onbehandeld ongeveer 20 centimeter korter dan hun zussen. Daarom worden
zij standaard behandeld met groeihormoon, waarmee zij gemiddeld 5 tot
12 centimeter lengtewinst boeken. Er waren aanwijzingen dat oxandrolon
hier nog wat centimeters aan kan toevoegen, maar dit was nog nooit goed
onderzocht. Promovenda Leonie Menke toont nu aan dat Turnerpatiënten
met een lage dosis oxandrolon gemiddeld 2 à 3 centimeter extra groeien.
Daarnaast versnelt dit hormoon de skeletrijping, waardoor de eindlengte
eerder wordt bereikt en er minder lang injecties met groeihormoon nodig
zijn.
Om de optimale dosis oxandrolon te bepalen vergeleek Menke een lage
dosis (0,03 mg/kg/dag) en het dubbele daarvan met een placebo.
Oxandrolon is een anabool steroïd, afgeleid van het mannelijk hormoon
testosteron. De lage dosis bleek echter nauwelijks bijwerkingen te
geven, behalve een iets tragere borstontwikkeling. Een lichte
stemdaling trad vaak wel op, maar de stem bleef binnen een normaal
bereik, omdat Turnerpatiënten van zichzelf vaak een zeer hoge stem
hebben. Bij de hogere dosis (0,06 mg/kg/dag) traden bij sommige
patiënten wel vermannelijkende bijwerkingen op. Daarom raadt de
promovenda die hogere dosis af. Door de versnelde skeletrijping bleek
de hoge dosis oxandrolon bovendien niet te leiden tot een grotere
lengte op volwassen leeftijd. Meisjes die 0,03 mg/kg/dag oxandrolon
kregen en zich strikt aan het behandelprotocol hielden groeiden
gemiddeld 3,1 centimeter extra.
De vrouwen zijn nu gevolgd tot ongeveer anderhalf jaar nadat zij waren
uitgegroeid. Menke gaat samen met andere onderzoekers de patiënten na
acht tot tien jaar nog een keer onderzoeken om de langetermijneffecten
in beeld te krijgen.
Turnersyndroom
Bij vrouwen met het Turnersyndroom ontbreekt het tweede X-chromosoom
geheel of gedeeltelijk. Behalve een verminderde groei kampen ze vaak
met onder meer met onvruchtbaarheid en hart- en nieraandoeningen.
Ongeveer een op de 2.500 meisjes heeft het syndroom van Turner.
Leonie Menke is momenteel als kinderarts in opleiding werkzaam in het
Juliana Kinderziekenhuis in Den Haag.