Universiteit Utrecht

Persbericht van de Universiteit Utrecht

14 december 2010

Strategische inzet van groeihormoon:

Plantencel versnelt groei in strijd om zonlicht

Planten die bij elkaar in de buurt groeien, transporteren meer groeihormonen naar de stengel. Hiermee probeert de plant sneller boven zijn concurrenten uit te groeien en zo meer zonlicht te vangen. Dit blijkt uit onderzoek van biologen van de Universiteit Utrecht. De resultaten zijn online gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences. De nieuwe inzichten kunnen mogelijk worden gebruikt om de opbrengsten in de landbouw te verhogen.

Planten kunnen kleine veranderingen in het dieprode deel van het zonlicht waarnemen die ontstaan als zonlicht reflecteert op planten die in de buurt groeien. Om niet in de schaduw van deze concurrenten te komen, groeien deze planten sneller naar boven. Eerder lieten de Utrechtse biologen al zien dat het hormoon auxine bij deze versnelde groei een belangrijke rol speelt. Nu laten ze ook zien hoe dit hormoon op de juiste plek in de plant komt.

Strategie van de plant

Een speciaal eiwit transporteert het groeihormoon auxine van bovenaan de stengel tot in de wortels van de plant. Als andere planten in de buurt zijn, blijkt dit eiwit meer auxine naar de stengel te verplaatsen. Diederik Keuskamp, bioloog aan de Universiteit Utrecht: "Dit eiwit past de strategie van de plant aan door het groeihormoon daar te brengen waar het nodig is. De plant groeit hierdoor sneller omhoog en maakt zo meer kans om uit de schaduw van de concurrerende planten te blijven." De biologen hebben naast het bestuderen van de plantencel ook de planten samen laten groeien met planten die het betreffende eiwit missen. Hieruit bleek dat de planten die het eiwit wel bezitten niet alleen groter werden, maar ook 40% meer zaadjes produceerden dan planten zonder dit eiwit.

Kortere gewassen

Op akkers, waar slechts één soort gewas groeit, levert deze strategie echter geen voordeel op omdat alle planten op een zelfde manier versneld omhoog groeien. Onderzoeksleider Ronald Pierik: "Het versneld groeien van de planten vergroot de concurrentiekracht van een individuele plant maar kost wel energie. Door varianten van gewassen te verbouwen die het betreffende eiwit missen blijven de gewassen korter en kan mogelijk de opbrengst van de landbouw verhoogd worden".