Promotie Mw. drs. J.M. Cramm
Titel proefschrift
Health and Social Burdens of People Living in an Economically and
Health-deprived Area
---
Promotors:
Prof.dr. J.J. van de Klundert
---
Co-promotors:
Dr. A.P. Nieboer
Datum
14 december 2010 15:30
---
Locatie:
Woudestein, senaatszaal
---
Faculteit
instituut Beleid en Management Gezondheidszorg (iBMG)
Bestrijden van vermijdbare gezondheidsverschillen is sociaal rechtvaardig
Sociaal kapitaal belangrijk voor gezondheid
Er zijn miljoenen geïnvesteerd in het verbeteren van de levenssituatie
van de allerarmsten in Zuid-Afrikaanse krottenwijken, maar zonder goede
resultaten. Zij hebben de grootste kans op ernstige ziektes als
tuberculose en HIV/Aids. En als het zo doorgaat haalt Zuid-Afrika de
Millenium Development Goals niet. We hebben de morele plicht om nieuwe
programma's te blijven ontwikkelen. Er zijn namelijk voldoende
aanwijzingen waarom de huidige programma's niet werken. Dit concludeert
Jane Murray Cramm in haar proefschrift Health and social burdens of
people living in an economically and health-deprived area. Zij
promoveert dinsdag 14 december 2010 aan de erasmus Universiteit
Rotterdam
Cramm deed onderzoek naar tuberculose in een grote krottenwijk in
Zuid-Afrika.
Er is een verband tussen ziekte en slechte woonomstandigheden zoals
overbevolking. Eén van de studies van Cramm toonde dit ook weer aan.
Daarom is het vreemd dat bepaalde simpele maatregelen om besmetting
door de slechte woonomstandigheden te voorkomen, nog niet genoeg zijn
genomen. Bijvoorbeeld betere daken voor minder vochtige huizen.
Opleiding en werk helpen mensen niet alleen economisch vooruit, maar
kunnen ook de gezondheid verbeteren. Zo bleek dat bijna de helft van de
zieken die de adviezen van de dokter opvolgden, een baan hadden.
Uit het onderzoek blijkt dat sprake is van vele vooroordelen. De mensen
die helemaal niets meer hebben op de wereld hebben één ding nog wel: ze
hebben elkaar en zij zullen er dus alles aan doen om dit te behouden.
Dit heet ook wel `sociaal kapitaal'. Cramm benadrukt in haar
proefschrift dan ook dat het averechts kan werken als je de economie
stimuleert op een manier die de gemeenschap minder hecht maakt. Zij
ontdekte ook dat er in groepen met veel sociaal kapitaal minder mensen
ziek worden. Het gaat juist slechter met groepen waarbij die steun er
niet is. Dit sociaal kapitaal wordt bovendien aangetast doordat het een
'schande' is om een bepaalde ziekte te hebben. Dan valt alle steun
juist weg en raak je vaak vrienden en familie kwijt. Uit angst voor het
verlies van sociaal kapitaal door de diagnose van tuberculose of
HIV/Aids gaat iemand bijvoorbeeld niet naar de dokter.
Het onderzoek van Cramm toonde bovendien aan dat sociaal kapitaal
ernstig wordt aangetast door de huidige manier van zorgverlening. Bij
de klinieken in de townships zijn lange wachtrijen en deze bevinden
zich buiten de klinieken. Er zijn zelfs speciale wachtrijen voor mensen
met tuberculose en HIV/Aids, iedereen ziet dus direct waar de mensen
die in deze rij staan voor komen. Dit is een belangrijke reden waarom
mensen niet naar de klinieken gaan: zij willen niet in deze rij gezien
worden uit angst voor verlies van sociaal kapitaal.
Geadviseerd wordt om een patiëntgerichte aanpak te hanteren. Waar
hebben deze patiënten behoefte aan? Wat hebben zij dan wel aan
ondersteuning nodig om hulp te zoeken en hun therapie af te ronden? Het
is belangrijk om patiënten actief te betrekken bij het ontwikkelen en
toepassen van deze interventies. Het kan niet zo zijn dat mensen elkaar
kwijtraken om te genezen.
Erasmus Universiteit Rotterdam