09 december 2010
Bouwprognoses 2010-2015
Na-ijleffect van de recessie overheerst
Als gevolg van een na-ijleffect van de recessie nemen investeringen in
de woning- en utiliteitsbouw af en bevindt de sector zich nog altijd in
een neerwaarts aanpassingsproces. Volgend jaar komt de krimp in de bouw
ten einde; de bodem is in zicht. De lange termijn brengt echter beperkt
herstel. Banken kijken met een kritischer blik naar bouwprojecten en
het wegwerken van het huidige overaanbod vergt tijd.
Dit staat in de Bouwprognoses 2010-2015, die vandaag worden
gepresenteerd. De Bouwprognoses zijn door TNO opgesteld in opdracht van
het voormalige ministerie van VROM, tegenwoordig het ministerie van
BZK.
De totale productiewaarde van de bouw zakte in 2009 met 5,5 procent.
Naar verwachting zal die daling in 2010 en 2011 respectievelijk 6,9 en
1,4 procent bedragen. De woningbouw nam in 2009 met 11,5 procent af.
Het aantal nieuwe woningen kwam in 2009 op 82.900, in 2010 worden dat
er naar schatting 53.000 en in 2011 62.000 in het middenscenario. Wat
betreft de utiliteitsbouw bedraagt de krimp voor de drie
achtereenvolgende jaren respectievelijk 7,7, 13,8 en 3,5 procent. Op de
middellange termijn wordt een zeer beperkte krimp van de utiliteitsbouw
verwacht doordat de sectoren die veel kantoorruimte gebruiken minder
groeien.
Ook de werkgelegenheid in de bouw is de kredietcrisis nog niet te
boven. Verwacht wordt dat er tussen 2008 en 2012 41.000 mensen minder
werkzaam zijn in de bouwsector. Op de middellange termijn zien we dat
de bouwarbeidsmarkt zich langzaam herstelt. Het aantal werkzame
personen van 2008 wordt echter niet meer gehaald.
Hoog-, midden en laagscenario
Voor de jaren 2011-2015 is uitgegaan van drie scenario's, te weten
hoog, midden en laag. In het hoogscenario zet het wereldwijde
economische herstel van afgelopen jaar door en komt het aantal
gereedgekomen woningen op 53.000 en 63.000 in 2010 en 2011. Vanaf 2012
treedt er een sterk herstel op in de bouwsector dat leidt tot een
gemiddelde woningbouwproductie van 79.000 woningen in 2015.
Het middenscenario gaat uit van een voorzichtig herstel van de
bouwproductie in Nederland en komt op een gemiddeld aantal
gereedgekomen woningen van 66.000 per jaar in de periode 2010-2015.
In het laagscenario komt de economie in een "dubbele dip" terecht. De
economische en kredietcrisis duren voort door gebrek aan internationale
coördinatie en gezond economisch herstel blijft uit. Een en ander
resulteert in een gemiddelde jaarproductie van 61.000 nieuwe woningen
over de jaren 2010-2015.
De toekomst
Er wordt een beperkt herstel van de vraag verwacht. De bedrijfstak zal
moeten aanpassen aan andere marktverhoudingen met meer aandacht voor
vervangingsvraag, stedelijke vernieuwing, inbreiding, energiezuinig en
onderhoudsvriendelijk bouwen, met het oog op het minimaliseren van
lopende kosten. Grootschalige uitleglocaties voor nieuwbouwwoningen
zullen schaars worden. Momenteel wordt de productiecapaciteit aangepast
en vervolgens ligt ketenintegratie en -regie voor de hand om kwaliteit
en continuïteit te garanderen.
bericht 2010-61
TNO