Rijksoverheid
6 december 2012
Geachte voorzitter,
Hierbij zend ik u de antwoorden op de vragen van het Kamerlid Van der Veen
(PvdA) over het verschil tussen ziekenhuisomzet en economische groei
(2010Z15084).
Hoogachtend,
de Minister van Volksgezondheid,
Welzijn en Sport,
mw. drs. E.I. Schippers
Antwoorden op kamervragen van het Kamerlid Van der Veen over het verschil
tussen ziekenhuisomzet en economische groei.
(2010Z15084)
1
Bent u op de hoogte van het Guptarapport waaruit blijkt dat de financiële
ontwikkeling van de ziekenhuissector steeds verder verschilt van de ontwikkeling
van het Bruto Binnenlands Product (BBP)? 1)
1
Ja
2
Wat is uw mening over het ontstane gat van ¤ 2.5 mld, dat het gevolg is van een
toename van de omzet met ¤ 1.2 mld, terwijl een daling van ¤ 1.3 mld in
overeenstemming zou zijn met de krimpende economie? In hoeverre is hiermee
rekening gehouden in het regeerakkoord?
2
Het sterk uiteenlopen van de groei van het BBP en de groei bij de ziekenhuizen in
2009 wordt in hoofdzaak door twee zaken verklaard: het BBP kende in 2009 een
negatieve groei en de ziekenhuizen kenden een relatief hoge groei.
Bij de start van de vorige kabinetsperiode is er een kader voor ziekenhuisuitgaven
vastgesteld. Dat kader is niet verlaagd vanwege de economische crisis. Het
kabinet vond en vindt het ongewenst dat de zorgsector automatisch meer of
minder mag besteden als de economische groei hoger of lager uitvalt dan eerder
gedacht.
Daarnaast heeft de relatief hoge groei in 2009 geleid tot een overschrijding van
het kader. In verband daarmee ben ik genoodzaakt om de ziekenhuizen een
korting op te leggen. In het regeerakkoord is een groei van de uitgaven van
verzekeraars aan ziekenhuizen geraamd ten opzichte van het niveau 2009, maar
wel rekening houdend met het realiseren van de korting.
3
Is het waar dat dit verschil van ¤ 2.5 mld neerkomt op ¤ 150 per Nederlander?
3
Ja
4
Kunt u aangeven waaruit de kostenstijging van 3.8% ten gevolge van hogere
lonen, ICT, dure medicijnen en nieuwe behandelingen precies bestaat? Welke
lonen zijn hoeveel gestegen? Welke geneesmiddelen en behandelmethoden
hebben de hogere kosten mede veroorzaakt?
Waardoor is de rest van de kostenstijging van 7.5% precies te verklaren?
4
Het rapport van Gupta Stategists gaat in op de omzetontwikkeling. Dat betreft de
kosten van ziekenhuizen. VWS bewaakt via het kader voor ziekenhuizen het
bedrag dat verzekeraars betalen aan ziekenhuizen. Hoe ziekenhuizen dit bedrag
exact besteden en of zij het ene jaar meer besteden dan wat ze ontvangen en het
andere jaar het omgekeerde doen is een verantwoordelijkheid van de
ziekenhuizen. VWS heeft dan ook geen zicht op de exacte onderbouwing van de
door Gupta gepresenteerde groei van de omzetten.
5
Is het waar dat ziekenhuizen dubbele betalingen ter waarde van ¤ 300 mln
hebben ontvangen ten gevolge van de uitbreiding van het B+segment en de
bijhorende opschoning van het A+segment? Zo ja, hoe gaat u dit bedrag
verrekenen?
5
In het rapport van Gupta wordt de onjuiste schoning becijferd op ¤ 300 miljoen.
Een bedrag van dergelijke omvang herken ik niet. Over de schoning van de
tranche 2009 B+segment heb ik Vektis een indicatief onderzoek laten doen. Op
basis van de resultaten van het Vektis onderzoek herken ik wel het signaal dat de
schoning niet vlekkeloos is verlopen, in de zin dat er te weinig uit het budget
geschoond lijkt te zijn bij de uitbreiding van het B+segment. Of en zo ja hoe dit
kan worden verrekend is nog niet bepaald.
6
Vindt u het te verantwoorden dat de premie voor de zorgverzekering stijgt, het
verzekerde pakket wordt verkleind, de zorgtoeslag daalt en eigen betalingen
toenemen, terwijl ziekenhuizen dubbel betaald krijgen en hun omzet vergroten
zonder dat ze meer presteren? Zo nee, wat gaat u hier aan doen?
6
De zorgpremie stijgt vooral omdat de kwaliteit van de geleverde zorg in Nederland
omhoog gaat en omdat er veel meer mensen gebruik maken van zorg. Dit wordt
onder andere veroorzaakt door een toename van het aantal chronisch zieken en
een toename van de technische mogelijkheden.
Ik vind het alleszins redelijk dat alle Nederlanders meer betalen om die meer en
betere zorg te betalen.
Het zal duidelijk zijn dat ik probeer te voorkomen dat hogere zorguitgaven het
gevolg zijn van onbeoogd hogere inkomens of onbeoogd hogere vergoedingen.
7
Kunt u een overzicht geven van de winst die de verschillende ziekenhuizen het
afgelopen jaar hebben geboekt?
7
Net als andere zorginstellingen moeten ziekenhuizen elk jaar verantwoording
afleggen over de manier waarop zij het geld uit de AWBZ en Zorgverzekeringswet
besteden. Die verantwoording leggen zij af in het Jaardocument zorginstellingen.
Daarin is ook informatie over het geboekte resultaat opgenomen. De
jaardocumenten zijn te raadplegen onder "Archief jaardocumenten" op
www.jaarverslagenzorg.nl, een site van het CIBG, uitvoeringsorganisatie van
VWS.
8
Kunt u een overzicht geven van het marktaandeel van de ziekenhuizen in
Nederland? Kunt u daarbij de adherentie van ieder ziekenhuis, het budget, het
budget per persoon in het adherentiegebied, het aantal eerste polibezoeken, het
aantal dagverplegingen, aantal opnames, en aantal verpleegdagen aangeven?
8
In het verleden was het ministerie in staat deze vraag te beantwoorden op basis
van informatie die door zorgaanbieders werd verstrekt op basis van artikel 22 Wet
ziekenhuisvoorzieningen (WZV) Dat is gebeurd bij de beantwoording van
kamervraag 144 bij de VWS begroting 2004. Dit artikel is komen te vervallen en
opgegaan in de Wet toelating zorginstellingen (WTZI). Mede door het terugdringen
van de administratieve lasten is de informatieuitvraag sterk gereduceerd en is het
detailniveau veranderd. Om deze reden is de informatie uit het overzicht uit 2004
voor kamervraag 144 op basis van de huidige informatieverplichtingen niet te
reconstrueren.
Wel is het mogelijk om op basis van de budgetparameters van de NZa het
volgende overzicht te maken voor de ziekenhuizen: plaats van vestiging, budget
per ziekenhuis, aantal eerste polibezoeken, aantal dagverpleging, aantal opnames
en aantal verpleegdagen. De NZa beschikt wel over de adherentiegegevens van
individuele ziekenhuizen, maar mogen op grond van wet+ en regelgeving deze
gegevens niet openbaar maken. Zie bijlage I: Overzicht ziekenhuizen op basis
gegevens Nederlandse Zorgautoriteit (2009)
Voor de Zelfstandig behandelcentra is op basis van de regeling verslaggeving
WTZi een overzicht te maken van de volgende elementen: plaats van vestiging,
aantal eerste polibezoeken, aantal dagverpleging, aantal opnames en aantal
verpleegdagen. ZBC's zijn niet budgetgefinancierd. ZBC's uit het overzicht kunnen
deel uitmaken van een zorgconcern zijn dan ook niet als aparte entiteit
herkenbaar. Zie bijlage II: Overzicht van Zelfstandig Behandelcentra op basis
gegevens Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording (2009).
9
Bent u het eens met de stelling dat het niet in de lijn der verwachting ligt dat de
economische groei de komende jaren sterk zal verbeteren en dat daarom het gat
tussen ziekenhuiskosten en BBP alleen verkleind kan worden door
prestatieverbetering of door minder zorgconsumptie?
Deelt u de mening dat prestatieverbetering prioriteit dient te hebben en dat
maximale inzet noodzakelijk is om door middel van verschillende maatregelen tot
prestatieverbetering te komen alvorens over te gaan tot gedwongen vermindering
van zorgconsumptie via eigen betalingen en verkleining van het basispakket?
10
Bent u bereid de Kamer een plan van aanpak te zenden, met een overzicht van
maatregelen die ingezet kunnen worden om tot prestatieverbetering te komen? Zo
ja, wanneer kan de Kamer dit tegemoet zien?
9 en 10
Zoals hiervoor opgemerkt is het geen doel van het kabinet dat de
ziekenhuisuitgaven evenveel groeien als het BBP. In de berekeningen die ten
grondslag liggen aan het regeerakkoord gaat de groei bij de ziekenhuizen de groei
van het BBP te boven.
Dat laat onverlet dat het hoge prioriteit heeft om te komen tot
prestatieverbetering van de gezondheidszorg, waaronder de ziekenhuizen. Om dat
te bereiken is in het regeerakkoord een fors aantal maatregelen opgenomen. Ik ga
er van uit dat die maatregelen fors zullen bijdragen aan prestatieverbetering.
Zoals ik bij de begrotingsbehandeling heb gemeld, verwacht ik in februari 2011
een kabinetsstandpunt hierover naar de Tweede Kamer te sturen.
1) Gupta Strategists, 'De donkere kamer van Damocles', oktober 2010