Partij voor de Dieren
Visie op beleid Oostvaardersplassen
06-12-2010
De Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren ziet de dieren in
de Oostvaardersplassen als in het wild levende dieren, maar in een
natuur met beperkingen. Dat maakt dat we de plicht hebben om onnodig
lijden van de dieren te voorkomen, door eerlijk te kijken naar alle
mogelijke opties voor het gebied en de voor- en nadelen voor het
welzijn van de dieren. De commissie Gabor onderstreept deze visie.
Afgelopen week besprak de Kamer de aanbevelingen van de commissie
Gabor, die een evaluatie heeft uitgevoerd. De Partij voor de Dieren had
aangedrongen op die evaluatie, omdat de afspraken over het beheer van
de Oostvaardersplassen niet goed werden nageleefd. Zo had de
beschutting voor de dieren er allang moeten zijn, door onder andere
openstelling van aanpalende bosgebieden zoals het Hollandse Hout. CDA,
VVD en PVV hebben dit steeds tegen gehouden.
In het kort
Het resultaat is dat het beleid voor het beheer van de
Oostvaardersplassen aangepast wordt. In het kort: de konikpaarden,
heckrunderen en edelherten krijgen eindelijk beschutting, in de winter
wordt het leefgebied vergroot en er komt scherper toezicht op het
welzijn van de dieren. De afspraak was dat dieren uit hun lijden
verlost zouden worden als duidelijk werd dat ze het niet gingen halen,
maar dat gebeurde afgelopen winter onvoldoende en vaak niet tijdig
genoeg. Dit zijn maatregelen waar de Tweede Kamerfractie van de Partij
voor de Dieren al sinds haar intrede in de Kamer om heeft gevraagd.
Helaas worden niet alle aanbevelingen van de commissie overgenomen door
staatssecretaris Bleker, zoals ten aanzien van structurele vergroting
van het leefgebied.
Beschutting
De commissie Gabor heeft een aantal belangrijke conclusies getrokken
die tegemoet komen aan de zorgen die de Tweede Kamerfractie van de
Partij voor de Dieren heeft over de dieren in het gebied. Zo zorgt
vooral het gebrek aan beschutting ervoor dat de dieren het moeilijk
hebben in de winter. Het kunnen schuilen tegen weer en wind is een
belangrijker factor voor het welzijn van de dieren dan een beperkter
voedselaanbod, stelde hoogleraar dierenwelzijn Ohl tijdens de
presentatie van het rapport in de Tweede Kamer. De dringende
aanbeveling is dan ook om op de kortst mogelijke termijn te zorgen voor
beschuttingsmogelijkheden voor de dieren. Dat moet gebeuren door
openstelling van een aantal bosgebieden rondom de Oostvaardersplassen,
gecombineerd met schuilgelegenheid in het gebied zelf.
Reactief beheer
Daarnaast vindt de commissie Gabor dat eerder moet worden ingegrepen om
onnodig lijden te voorkomen. Het welzijn van de dieren moet goed in de
gaten worden gehouden, evenals de omstandigheden zoals het weer en het
voedselaanbod. Op basis daarvan zal eerder moeten worden beoordeeld of
dieren het risico lopen zo ernstig te verzwakken dat ze de winter niet
zullen overleven. Die dieren moeten voordat er onnodig lijden optreedt
worden afgeschoten. De commissie Gabor beveelt dus aan om het reactief
beheer aan te scherpen door eerder in te grijpen als de dieren
verzwakken. Pro-actief beheer (het preventief afschieten van gezonde
dieren in de herfst om daarmee de populatie met 30% of meer te
verkleinen) wordt ten zeerste afgeraden om zowel dierenwelzijns- als
ecologische redenen.
Bijvoeren
Bijvoeren is geen optie, concludeert de commissie. Hoewel dat
diervriendelijk lijkt, zullen vooral de zwakkere dieren slechter af
zijn vanwege continue strijd om het voedsel. Er zal onrust en stress
ontstaan rondom de voederplaatsen, en op langere termijn wordt het
probleem alleen maar groter omdat er veel meer dieren geboren zullen
worden.
Geboortebeperking
De commissie Gabor heeft ook gekeken naar mogelijkheden van
geboortebeperking. Op dit moment zijn er nog geen methoden die
toegepast zouden kunnen worden zonder het dierenwelzijn te schaden. Ook
over de effectiviteit van geboortebeperkende maatregelen bestaat nog
veel onduidelijkheid, waardoor het toepassen van deze methoden
feitelijk neerkomt op het uitvoeren van een experiment met de dieren in
de Oostvaardersplassen.
Vergroting van het gebied
De commissie herhaalt de aanbeveling die in 2006 al is gedaan: de
Oostvaardersplassen zullen moeten worden verbonden met andere
natuurgebieden, zoals het Hosterwold en de Veluwe.
Adviescommissie
Volgens de commissie moet er verder een wetenschappelijke
adviescommissie worden ingesteld die het beheer in de
Oostvaardersplassen volgt en op basis van nieuwe inzichten kan
adviseren over eventuele aanpassingen in het beleid.
Vervolg
De Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren is van mening dat
de commissie Gabor een goede evaluatie heeft gemaakt van het beheer en
de welzijnsproblemen van de dieren in de Oostvaardersplassen. Het
rapport is een evenwichtige analyse van alle factoren die van invloed
zijn op het welzijn van de dieren in het gebied. In het debat heeft de
partij er bij staatssecretaris Bleker dan ook op aangedrongen de
aanbevelingen van de commissie in zijn geheel over te nemen. De
staatssecretaris doet dat echter slechts ten dele; zo is hij
terughoudend over het verbinden van het gebied met het Hosterwold (via
de Oostvaarderswissel). Opvallend is dat PVV, CDA en VVD nog steeds
tegen uitbreiding van de Oostvaardersplassen zijn, en de dieren dus
niet de beschutting gunnen van de omliggende bossen. De komende weken
zal blijken hoe de staatssecretaris omgaat met het verzet van deze
partijen tegen een beter dierenwelzijn in de Oostvaardersplassen.