6 december 2010
Vroege winter slecht voor vlinders?
Sneeuw, vorst en een gevoelstemperatuur van min 15 graden. De winter is
vroeg ingevallen. We krijgen regelmatig vragen van mensen die zich
zorgen maken om de vlinders. Kunnen die hier wel tegen?
In de week van 29 november tot 5 december van 2006 werden er ruim 110
waarnemingen van vlinders doorgegeven aan De Vlinderstichting. Meer dan
70 atalanta's werden gezien, 12 gehakkelde aurelia's, 7 dagpauwogen, 5
kleine vossen en een citroenvlinder. Ze waren gewoon actief en zochten
nectar op de toen nog volop bloeiende planten. Zelfs klein koolwitjes
en bont zandoogjes vlogen toen nog rond. Dat was de afgelopen week wel
heel anders. Een gehakkelde aurelia werd, net voor de koude inval, nog
gezien in Zeeland en een waarneming van een dagpauwoog betrof een
winterslapend exemplaar in een schuurtje. Dat was de hele oogst van de
afgelopen week. Neen, het was zeker geen vlindertijd de afgelopen
dagen. Toch is er geen enkele reden om ongerust te worden over de
vlinders. De soorten die van oudsher hier overwinteren zijn prima
bestand tegen vorst en kou. Ze hebben zich daar helemaal aan aangepast.
De atalanta kan niet goed tegen vorst (foto: Kars Veling)
De meeste soorten zitten nu als eitje, rups of pop verscholen op
beschutte plaatsen. De vier vlinderoverwinteraars hebben zich ook
helemaal voorbereid op de kou. Ze zijn volkomen in rust en hebben hun
hele stofwisseling ingesteld op vorst. De enige soort die wel flink
last zal hebben gehad van deze koudeperiode is de atalanta. Deze
vlinder kent geen winterrust en trekt normaal gesproken in het najaar
weg uit Nederland, naar zuidelijker streken. Soms blijven er vlinders
hier en in een warme winter, zoals in 2006, zullen ze overleven. De
vlinders die dat dit jaar hebben geprobeerd zullen waarschijnlijk
allemaal zijn doodgevroren. Toch zullen we de atalanta zeker terugzien,
want ieder voorjaar komt deze vanuit het zuiden weer onze kant op.
De Vlinderstichting