Langdurig lichte sneeuw
Actievere sneeuwbuien langs de kust in aantocht
2 december 2010 - Vandaag valt er geruime tijd lichte sneeuw. De
intensiteit is aanvankelijk het grootst in de zuidelijke helft maar de
hoeveelheden blijven beperkt. De wind is sterk afgenomen waardoor het
veel minder koud aanvoelt. De temperaturen zijn echter laag. Overal
blijft het licht tot matig vriezen. Vanmiddag komen actievere
sneeuwbuien vanaf de Noordzee het noordelijk kustgebied binnen.
Vanavond en vrijdag kunnen langs de hele kust sneeuwbuien vallen die
lokaal intensief kunnen zijn. In het weekeinde volgt een dooiaanval
maar het is nog onduidelijk of die gaat slagen (zie actuele
weerwaarschuwingen van het KNMI).
In het noorden is de noordooster zelfs stormachtig wat leidt tot
zandverstuivingen (foto: Jannes Wiersema)
In het noorden is de noordooster zelfs stormachtig wat leidt tot
zandverstuivingen (foto: Jannes Wiersema)
Woensdag stond in ons land een krachtige tot stormachtige wind terwijl
het zo'n 6 tot 8 graden vroor. Dat leverde gevoelstemperaturen op van
-16 à -17 graden. Het komt weinig voor dat het zo vroeg in de winter al
zo koud is. Een dag als woensdag met gevoelstemperaturen van -15 graden
of lager komt jaarlijks gemiddeld drie keer voor.
Wat is gevoelstemperatuur
In de wind kan het een stuk kouder aanvoelen dan uit de wind. Hoe
kouder het is en hoe harder het waait des te kouder voelt het aan. We
kunnen het warmteverlies uitdrukken in een gevoelswaarde van de
temperatuur, gevoelstemperatuur genoemd. Het verschil tussen de gemeten
luchttemperatuur en de gevoelstemperatuur is een maat voor extra
warmteverlies.
Tabel voor bepaling van de gevoelstemperatuur volgens de JAG/TI methode
die het KNMI hanteert
Tabel voor bepaling van de gevoelstemperatuur volgens de JAG/TI methode
die het KNMI hanteert
Het KNMI maakt gebruik van een recent in Canada ontwikkelde formule.
Deze methode is gebaseerd op het warmtetransport van het lichaam naar
de huid. De vermelde gevoelstemperatuur geldt voor een gezond,
volwassen en wandelend persoon van gemiddelde lengte. De
gevoelstemperatuur wordt berekend uit een combinatie van de
luchttemperatuur en de gemiddelde windsnelheid.
Bij een gevoelstemperatuur onder -10 graden kunnen na enkele uren
verschijnselen van onderkoeling optreden. Gevoelstemperaturen onder de
-15 graden kunnen na een uur koudeletsel opleveren en onder de -20
graden is na een half uur ook bij goed afdichtende winterkleding al een
kleine kans op bevriezingsverschijnselen.
Hoe vaak ijzig koud?
Gevoelstemperatuur Elfstedentocht 18 januari 1963 bepaald uit
luchttemperatuur en gemiddelde windsnelheid volgens JAG/TI-methode en
bij 5 of 8 meter per seconde schaatssnelheid (bron: KNMI, Geert Groen)
Gevoelstemperatuur Elfstedentocht 18 januari 1963 bepaald uit
luchttemperatuur en gemiddelde windsnelheid volgens JAG/TI-methode en
bij 5 of 8 meter per seconde schaatssnelheid (bron: KNMI, Geert Groen)
Een jaar telt gemiddeld drie dagen met een gevoelstemperatuur onder de
-15 graden, zoals vandaag. Op 10 dagen per jaar komt de
gevoelstemperatuur onder -10 graden. Een hele dag onder -10 graden met
een laagste gevoelstemperatuur onder -20 graden komt eens in de drie
jaar voor. Extreme doordringende kou met in De Bilt gedurende minstens
een uur gevoelstemperaturen onder de -25 graden komt gebaseerd op een
halve eeuw gegevens gemiddeld eens in de 33 jaar voor.
Ook op 26 januari 2010 zijn gevoelstemperaturen opgetreden tussen -17
en -21 graden. De laagste gevoelstemperatuur sinds 1961 berekend op
uurbasis volgens de Canadese JAG/TI methode is voorgekomen in het
noorden en midden van het land op 14 januari 1987. Eelde en Twente
hadden toen een gevoelstemperatuur van -28 graden, De Bilt -26 graden.
Ook 31 december 1978 was een berenkoude dag met in het zuiden van het
land gevoelstemperaturen van -26 graden.
Een kleine hoeveelheid sneeuw kan al voldoende zijn voor lange files
(foto: Jacob Kuiper)
Een kleine hoeveelheid sneeuw kan al voldoende zijn voor lange files
(foto: Jacob Kuiper)
De winterstand
De eerste vorstperiode van deze winter begon op 23 november met op
enkele plaatsen lichte vorst. Daarna nam de vorst geleidelijk toe en
aan het einde van de vorige week kwam het op meer plaatsen tot matige
vorst. Eelde meldde op 27 november -8,3 graden, de laagste temperatuur
van de afgelopen dagen. Strenge vorst is nog niet opgetreden.
Maandagmiddag en avond viel de eerste sneeuw. Op de meeste plaatsen
viel in enkele uren zo'n 1 à 2 cm cm, in het zuiden van Limburg en het
oosten van Brabant op enkele plaatsen 5 cm. De sneeuw viel grotendeels
tijdens de avondspits waardoor de overlast voor het verkeer ondanks de
geringe hoeveelheden groot was.
IJs groeit aan
De aanhoudende vorst zorgt de komende dagen voor verdere aangroei van
het ijs met één of twee centimeter per dag. De dikte van het ijs
vertoont echter grote verschillen zodat het moeilijk is om aan te geven
hoe dik het ijs op de verschillende plekken in Nederland is. De vorming
van natuurijs hangt daarbij van verscheidene factoren af. Niet alleen
de temperatuur, maar ook wind, bewolking, sneeuw en vochtigheid zijn
van grote invloed. Daarnaast spelen ook de stroomsnelheid, diepte en
ligging van het water een belangrijke rol. Wind zal het
bevriezingsproces in de regel versnellen, omdat de warmte die vrijkomt
bij bevriezing dan snel wordt afgevoerd. Waait het echter hard dan
wordt de bevriezing juist vertraagd, omdat het water dan mengt met het
warme bodemwater. Voordeel voor de schaatsliefhebbers bij deze
vorstperiode is dat de wind pas toenam nadat het eerste ijs was
gevormd.
Bar winterweer in Europa
In grote delen van Europa is het volop winter. Vooral in Scandinavië
worden zeer lage temperaturen gemeten met ook in het zuiden 10 tot 20
graden vorst. Bovendien ligt daar op veel plaatsen een dik pak sneeuw,
in het zuiden van Zweden lokaal 70 cm. Ook de Britse Eilanden zitten
midden in de winter. Vooral het oosten en noorden van het Verenigd
Koninkrijk ligt veel sneeuw die daar veel overlast oplevert. Ook in
Duitsland ondervindt het verkeer ernstig hinder van de sneeuw. De
sneeuwgebieden zijn vooral boven Duitsland bijzonder actief. In de
Duitse middelgebergten ligt zo'n 30 tot 70 cm sneeuw. Op de Zugspitze
lag woensdagochtend een meter sneeuw. Moskou noteerde woensdagochtend
-24 graden.
Actuele weerwaarschuwingen Europa: http://www.meteoalarm.eu/
Nader Verklaard
Onze rubriek Nader Verklaard biedt achtergrondinformatie over vorst,
sneeuw, windchill en de vorming en aangroei van ijs.
---
Op een aantal plaatsen viel afgelopen weekeinde al wat sneeuw (foto:
Jannes Wiersema) Tabel voor bepaling van de gevoelstemperatuur volgens
de JAG/TI methode die het KNMI hanteert Een kleine hoeveelheid sneeuw
kan al voldoende zijn voor lange files (foto: Jacob Kuiper)
Gevoelstemperatuur Elfstedentocht 18 januari 1963 bepaald uit
luchttemperatuur en gemiddelde windsnelheid volgens JAG/TI-methode en
bij 5 of 8 meter per seconde schaatssnelheid (bron: KNMI, Geert Groen)
Eerste uitgave: 22-11-10
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut