Vechten tegen cholera in Haïti
01 december 2010
Bericht uit het rampgebied van Unni Krishnan, noodhulpcoödinator van
Plan
'Het is 23 november 2010. We maken ons klaar om van Port-au-Prince naar
Ouanaminthe te vliegen in het noordoosten van Haïti. De
cholera-epidemie grijpt daar in razendsnel om zich heen en heeft al
1250 levens geëist. We zijn ons allemaal bewust van de urgentie van
onze missie. Elke minuut telt nu om de cholera-uitbraak onder controle
te krijgen. En we voelen ons allemaal gefrustreerd over de tegenstand
die we moeten tackelen. De massale protesten tegen hulporganisaties en
de verkiezingsdemonstraties helpen bepaald niet, hoe begrijpelijk ze
ook zijn. Cholera is nieuw in Haïti en mensen zijn in paniek. De chaos
is dan ook enorm.
Ik heb in het verleden vaker noodhulp verleend bij cholera-epidemieën,
maar wat er in Haïti gebeurt is met geen pen te beschrijven.'
'We reizen met z'n vieren naar Ouanaminthe. Ons team bestaat uit Maria,
een collega-arts uit Spanje die veel ervaring heeft met
cholera-uitbraken, Dorris, een water-en sanitatie-expert uit Ecuador en
mijn collega Sandra van Plan Haiti. Ikzelf ben ingeschakeld als
teamleider.van het cholera-noodhulpteam. Het was de bedoeling naar Cap
Haïtien te vliegen, maar we hebben ons plan moeten wijzigen vanwege de
escalerende anti-VN-protesten en de gewelddadigheden daar. Dus is het
Ouanaminthe geworden. Het kleine, roestige Tsjechische vliegtuig
waarmee we vliegen, ruikt naar zeep. Het toestel is tot de nok
volgeladen met hulpgoederen, waaronder 1.000 kilo orale rehydratie
pakketten en zeep. We doen onze veiligheidsriemen vast. We gaan.
Eindelijk.'
Dodelijke combinatie
'Cholera is geen hogere wiskunde. Het is een ziekte die heel goed
voorkomen kan worden en relatief gemakkelijk te behandelen valt. De
meeste mensen genezen volledig, mits ze snel medicatie krijgen en
uitdroging wordt voorkomen. Maar in Haïti is die snelle behandeling
vaak onmogelijk. De zwakke gezondheidszorg, de enorme schade aan de
infrastructuur door de aardbeving, massaal onbegrip en nu ook nog de
volksprotesten maken het extreem moeilijk om de hulp daar te krijgen
waar de mensen het 't meest nodig hebben. Ondertussen zijn de
opvangkampen door de erbarmelijke condities en het grote aantal
bewoners perfecte broedplaatsen voor besmetting. En in het geïsoleerde
noorden waar heel veel zieken zijn, kunnen we de mensen nauwelijks
bereiken. Geweld en de uiterst besmettelijke cholera-bacterie vormen in
Haïti een dodelijke combinatie. Want zonder behandeling kunnen mensen
door de snelle uitdroging in uren aan de ziekte bezwijken.'
Toch Cap Haïtien
'Tijdens de vlucht hebben we opeens heel slecht weer. De piloot geeft
aan dat we door de turbulentie niet kunnen landen. Hij geeft ons op
10.000 voet drie mogelijke opties: terugvliegen naar Port-au-Prince,
tóch landen in Cap Haïtien of doorvliegen naar Santo Domingo in de
Dominicaanse Republiek. We moeten vlug beslissen.
Ik weeg razendsnel de verschillende mogelijkheden en stel dan voor toch
naar Cap Haïtien te vliegen. Het is nog maar een paar minuten, houd ik
mijn angstige collega's voor. De rustige stem van de piloot geeft ook
mij het vertrouwen dat we het gaan redden.'
'Terwijl wij doodsangsten uitstaan, vecht het oude vliegtuig zich door
het noodweer. Maar we landen veilig! We zijn zo opgelucht dat we
spontaan applaudisseren en elkaar omhelzen. En als we uit het vliegtuig
klimmen, staan onze Plan-collega's klaar om ons met de auto naar
Ouanaminthe te brengen.'
Angst in de lucht
'Vlak buiten het vliegveld zien we groepen demonstranten op motoren. De
sfeer is geladen. Haïti maakt zich op voor de nationale verkiezingen op
28 november en dat gebeurt niet op een rustige manier. De angst en de
spanning zijn bijna tastbaar. Alex, Plan's hoofd veiligheid in
Port-au-Prince, laat ons weten dat we op het vliegveld moeten blijven
tot we het veiligheidssein van de VN krijgen.'
'Als we uiteindelijk op weg kunnen naar Fort Liberté,geeft Alex ons via
de telefoon het laatste nieuws: vier Chileense NGO's zijn in
Port-au-Prince aangevallen door woedende groepen mensen. We rijden nog
voorzichtiger en komen uiteindelijk gelukkig toch veilig op onze
bestemming aan.'
'In Ouanaminthe ontmoeten we collega-hulpverleners van de organisatie
Merlin en van de Pan American Health Organization. We bespreken de
plannen. Stap één is een aangepast rampenplan met het oog op de huidige
gespannen situatie. Maar de tijd dringt! Elke minuut telt en de klok
tikt verder.'
Unni Krishnan
Plan- noodhulpcoördinator
Haïti
""
Contact
Plan Nederland
Postbus 75454
1070 AL Amsterdam
info@plannederland.nl
020 549 55 20
Plan Nederland