UMC St Radboud


Onderzoek naar endeldarmsparende operatie

01-12-2010

Patiënten met een tumor in het einde van de endeldarm vragen vaak of er andere behandelingen mogelijk zijn dan de huidige standaardoperatie die vaak uitmondt in een stoma. Hans de Wilt, hoogleraar oncologische chirurgie in het UMC St Radboud, gaat nu onderzoeken of endeldarmsparende operaties mogelijk zijn na een voorbehandeling met chemo- en radiotherapie. De Wilt presenteert het onderzoek aanstaande vrijdag tijdens de landelijke bijeenkomst van de Dutch Colorectal Cancer Group (DCCG) in Amersfoort.

Krimpende darmtumor

Hans de Wilt, oncologisch chirurg in het UMC St Radboud, gaat nu met collega's in enkele Nederlandse ziekenhuizen onderzoeken of er een behandeling mogelijk is waarmee de endeldarm wel kan worden gespaard. Dan is er in principe ook geen stoma nodig. De Wilt: "Ruim vijftig patiënten die aan bepaalde criteria voldoen gaan we vóór de operatie behandelen met chemotherapie en radiotherapie. Die voorbehandeling passen we nu al toe bij patiënten met hele uitgebreide endeldarmtumoren. Bij hen wordt de tumor vaak kleiner, in sommige gevallen verdwijnt die zelfs. In onze zogeheten CARTS-studie gaan we nu onderzoeken of die voorbehandeling met chemo- en radiotherapie de kleinere tumoren zover doet krimpen, dat een endeldarmsparende operatie mogelijk wordt."

De patiënten in dit onderzoek krijgen een voorbehandeling van vijf weken en worden acht weken daarna geopereerd. Is de tumor op dat moment voldoende gekrompen, dan wordt die via een buis in de anus endoscopisch verwijderd (zie illustratie). Dit in tegenstelling tot de standaardoperatie waarbij de gehele endeldarm via de buik wordt verwijderd. Zitten er geen of vrijwel geen tumorcellen meer in het uitgenomen tumor- of littekenweefsel, dan is de patiënt genezen en krijgt hij de gebruikelijke nacontroles. Bevat het uitgenomen weefsel echter nog teveel tumorcellen, dan volgt alsnog de grote standaardoperatie. Het is ook mogelijk dat de tumor niet voldoende is gekrompen door de voorbehandeling. In dat geval is geen endeldarmsparende operatie mogelijk. Deze patiënten krijgen uitsluitend de standaardbehandeling.

Beter voorspellen

Tijdens het onderzoek wordt ook onderzocht of er factoren zijn, die voorspellen waarom de ene tumor wel krimpt en een andere juist niet of te weinig. Met die gegevens zijn op termijn misschien patiënten te selecteren die goed op de behandeling zullen reageren. Daardoor kan dan voor de individuele patiënt een op maat gesneden therapie worden ontwikkeld.

tumor in de endeldarm die met een endoscopische ingreep via de anus wordt verwijderd
Illustratie: tumor in de endeldarm die met een endoscopische ingreep via de anus wordt verwijderd