Technische Universiteit Delft

Files bij ongelukken sterk terug te dringen met slimmer wegenontwerp

Fileleed door ongelukken is terug te dringen door relatief eenvoudige aanpassingen in ons wegennetwerk. Dat stelt Maaike Snelder, die op woensdag 1 december op dit onderwerp promoveert aan de TU Delft.

Kilometerslang
Kent u dat? Vertrek je na de spits, sta je alsnog in een kilometerslange file - een file die je niet had verwacht. Vaak ontstaat dit soort files door een ongeluk of een ander incident. Een analyse van promovenda Maaike Snelder laat zien dat dit ongeveer 2000 keer per jaar voorkomt. De kosten kunnen in de toekomst oplopen tot enkele miljarden euro's per jaar als we niets doen, stelt Snelder, die daarom onderzoek deed naar mogelijke maatregelen.

Robuust
In haar promotie-onderzoek, uitgevoerd bij TNO en de TU Delft, deed ze projecten voor onder meer de ANWB, Verkeer en Waterstaat, de Raad voor Verkeer en Waterstaat, Rijkswaterstaat en de stadsregio Amsterdam. Volgens Snelder is het mobiliteitssysteem veel minder kwetsbaar te maken voor incidenten, door het wegennetwerk slimmer te ontwerpen. Dit is niet alleen theoretisch uitgedacht, maar ook uitgewerkt in verkenningen voor de regio's Haaglanden-Rotterdam, Amsterdam en Utrecht.

Reserve
'Het is mogelijk om met relatief eenvoudige ingrepen het wegennet een stuk robuuster te maken', zegt Snelder. 'Je moet daarbij onder meer denken aan het ontvlechten van wegen en het creëren van een samenhangend onderliggend wegennetwerk. Natuurlijk zijn deze aanpassingen niet gratis, maar uit eerste inschattingen van de kosten blijkt dat de baten circa twee keer zo hoog kunnen zijn. Er valt nog genoeg uit te zoeken, maar wij zien kansen om veel fileleed naar aanleiding van incidenten te voorkomen en de maatschappelijke kosten van files flink terug te dringen.'

Amsterdam
'We hebben onder meer aangetoond dat in het netwerk van Rotterdam het creëren van één alternatieve route, de extra reistijd bij incidenten aanzienlijk kan verminderen. En voor een groot netwerk als Amsterdam en omgeving, hebben voorbeeldberekeningen aangetoond dat de extra reistijd bij incidenten met tientallen procenten verlaagd kan worden, als de reservecapaciteit wordt geoptimaliseerd.'

Afweging
Wel benadrukt Snelder dat er altijd een afweging moet worden gemaakt tussen robuustheidsmaatregelen en andere maatregelen, die bijvoorbeeld gericht zijn op beter benutten. Een hogere robuustheid kan ten koste gaan van de doorstroming onder normale omstandigheden. Omgekeerd leidt het maximaal benutten van een netwerk onder normale omstandigheden, tot minder reservecapaciteit die ingezet kan worden bij verstoringen.

Weblecture
Maaike Snelder heeft over haar onderzoek een weblecture opgenomen dat terug te kijken is op het YouTube Edu kanaal van de TU Delft:



Technische Universiteit Delft