Is Europa klaar voor gezamenlijk burgerlijk procesrecht?
Met VIDI-subsidie gaat rechtsgeleerde de voorwaarden onderzoeken
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft
mr.dr. Xandra E. Kramer van de Erasmus School of Law een VIDI-subsidie
van EUR 800.000 toegekend voor het onderzoek 'Securing Quality in
Cross-Border Enforcement: Towards European Principles of Civil
Procedure?'. Vanaf 2011 gaat Kramer onderzoek doen naar de
minimumvoorwaarden voor een pan-Europese vorm voor burgerlijk
procesrecht.
Volgens Europese regelgeving kan een vonnis in een burgerlijke zaak dat
in de ene Europese lidstaat wordt gewezen, in de andere lidstaten ten
uitvoer gelegd worden. Maar daarvoor moet wel verlof worden gevraagd en
er zijn bepaalde voorwaarden aan verbonden. Kramer: "Europa wil dit
proces gemakkelijker, efficiënter te maken. Dat is een mooi streven,
maar het is niet zonder risico. De regels van procesrecht verschillen
enorm per lidstaat, en in de praktijk gaat er nogal eens iets fout,
bijvoorbeeld met de oproeping van de verweerder, zeker in
internationale zaken.
De vraag is natuurlijk of Europa al toe is aan een volledig vrij
verkeer van vonnissen. De grondgedachte voor de verdere versoepeling
van de regels is het wederzijds vertrouwen in elkaars rechtspraak, maar
de basis voor dit vertrouwen is wankel. Ik ga onderzoeken welke
eenvormige regels moeten gelden als minimumvoorwaarden voor de
grensoverschrijdende tenuitvoerlegging van beslissingen in Europa."
Het onderzoek van Kramer is onderdeel van een groter project naar de
formulering van Beginselen van Europees burgerlijk procesrecht. Kramer:
"Het Europees burgerlijk procesrecht staat eigenlijk nog in de
kinderschoenen. Tien jaar geleden was het procesrecht nog vrijwel
helemaal nationaal. In 2003 heb ik bij NWO een VENI-subsidie
aangevraagd voor een onderzoeksvoorstel met betrekking tot de
harmonisatie van het burgerlijk procesrecht in Europa. Dit werd
beoordeeld als subsidiabel maar niet gehonoreerd, omdat andere
onderzoeken meer prioriteit hadden. Direct hierop kreeg ik een
EUR-fellowship, een subsidie van het College van Bestuur, waardoor ik
het onderzoek toch grotendeels heb kunnen uitvoeren. Het VIDI-onderzoek
bouwt hier voor een deel op voort."
Het onderzoek 'Securing Quality in Cross-Border Enforcement: Towards
European Principles of Civil Procedure?' zal maximaal vijf jaar in
beslag nemen. Kramer gaat het uitvoeren met twee promovendi.
Erasmus Universiteit Rotterdam