VU medisch centrum
Prijzen voor effectieve ouderen participatie
25 november 2010
VUmc heeft samen met Mosae Zorggroep (Maastricht) alle prijzen voor Het
Goede Gesprek 2010 gewonnen. De eerste prijs is voor het project '
managers table', waarbij bewoners regelmatig met de locatiemanager en
teamleiders van hun woonzorgcentrum St Gerlachus om tafel zitten om in
informele sfeer te spreken over wat hen bezighoudt. De tweede prijs is
voor project 'De Smaakmakers', waarbij bewoners gezamenlijk feedback
geven op hun maaltijden en in dialoog met professionals gezorgd hebben
voor een eigen kok op locatie. De derde prijs gaat naar het
PARTNER-model, hierbij wordt cliëntenparticipatie ingezet om het
veelvoorkomende pestgedrag onder ouderen tegen te gaan en sociale
interactie te versterken. Deze gelauwerde projecten richten zich op het
versterken van democratische participatie van bewoners in de
ouderenzorg. De prijs voor Het Goede Gesprek is ingesteld door Vilans,
kenniscentrum voor langdurende zorg en is bedoeld voor projecten die
zich het meest onderscheiden bij het bevorderen van de dialoog in de
ouderenzorg.
Binnen het beleid van verzorgings- en verpleeghuizen is er meer
aandacht voor de stem van ouderen nodig. Zij bevinden zich in een
afhankelijke positie en kunnen niet vanzelfsprekend een vuist maken.
Cliëntenparticipatie en aandacht voor de stem van ouderen is echter
hard nodig zoals blijkt uit recente berichtgeving in de media over
pestgedrag onder ouderen en de verwaarlozing van ouderen. Daarom
startten Tineke Abma, hoogleraar cliëntenparticipatie in de ouderenzorg
VUmc en promovendus Vivianne Baur dialooggroepen met bewoners en
professionals in ouderenzorginstellingen. Zij ontwikkelden het
PARTNER-model, een dialogisch model voor cliëntenparticipatie waarmee
een beleid tot stand kan komen gebaseerd op de wensen en behoeften van
de ouderen. Zo kunnen ouderen op een waardige manier en met meer
(relationele) autonomie en zeggenschap ouder worden.
De winnende projecten zijn ook voorbeelden van deze hernomen autonomie
en hebben geresulteerd in praktijkverbeteringen, zoals weer koken op
locatie, het organiseren van burenfeestjes voor nieuwkomers, meer
zeggenschap voor ouderen en verbeterde samenwerkingsrelaties tussen
bewoners en andere partners. De drie prijzen tezamen illustreren dat
het, in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, mogelijk is om
kwetsbare ouderen een stem te geven. Voorwaarde is wel dat zij hun
eigen agenda en kracht kunnen ontwikkelen. De participatie van ouderen
is een leerproces waarbij alle partijen geconfronteerd worden met
vooroordelen, routines en vanzelfsprekendheden. Als men in staat is
daarover open met elkaar te spreken, dan kunnen alle partijen worden
versterkt.