âMaatschappelijk verantwoord ondernemen vraagt om concrete doelstellingenâ
Maatschappelijk verantwoord ondernemen moet worden vertaald in zo
concreet mogelijke doelstellingen, zowel voor de lange termijn als
telkens op jaarbasis. Dat stelt mr. Tineke Lambooy in haar proefschrift
âCorporate Social Responsibilityâ dat ze op 23 november verdedigt.â
Unilever
Mr. Tineke Lambooy: 'Unilever is een goed voorbeeld. Het bedrijfs heeft
meetbare MVO-ambities.'
Mr. Tineke Lambooy: 'Unilever is een goed voorbeeld. Het bedrijfs heeft
meetbare MVO-ambities.'
Een goed voorbeeld, vindt Lambooy, is Unilever, dat op 15 november
meetbare MVO-ambities naar buiten bracht. Maar voor de transitie naar
een duurzame economie is het belangrijk dat het hele bedrijfsleven MVO
integreert in zijn kernactiviteiten. De overheid kan daarbij helpen
door de regelgeving die MVO ondersteunt, aan te scherpen.
People, Planet en Profit
De interactie tussen MVO en recht staat centraal in Lambooys
proefschrift. Wat is dat eigenlijk, maatschappelijk verantwoord
ondernemen? Lambooy haakt aan bij de definitie die de SER hanteert:
streven naar waardevermeerdering drie dimensies: People, Planet en
Profit. Dat houdt in dat bij elke bedrijfsbeslissing deze drie
elementen een rol moeten spelen. Uit haar onderzoek komt naar voren dat
een aantal bedrijven goed bezig is om een âPPP-beleidâ te ontwikkelen
en in te voeren. Zij heeft vervolgens onderzocht welke regelgeving en
richtlijnen door de introductie van MVO de laatste jaren zijn
veranderd. Zij doet voorstellen hoe deze nog verder kunnen worden
aangepast om MVO te bevorderen.
Goed bestuur
Zo bespreekt Lambooy in haar boek de huidige Nederlandse Corporate
Governance Code (gedragscode voor bestuurders van grote ondernemingen).
Deze noemt MVO nu expliciet als onderdeel van de bestuursstrategie.
Lambooy stelt dat deze Code nog een stapje verder kan gaan door van
grote bedrijven te verlangen dat zij transparant zijn over hun
MVO-ambities. Zij pleit ervoor de Code zo aan te passen dat deze
verlangt dat bedrijven op hun website vermelden welke gedragscode(n)
zij volgen en wat de concrete, zo mogelijk gekwantificeerde, ambities
zijn voor de lange termijn en voor het lopende jaar.
Transparantie
Sommige wetten zijn zijn aangepast om MVO te bevorderen. Zo moeten
grote bedrijven nu in hun jaarverslag informatie verstrekken over de
milieu en sociale aspecten van de bedrijfsvoering. In de praktijk â
zoals uit Lambooys onderzoek blijkt - zou MVO-verslaggeving echter nog
veel concreter kunnen. De MVO-gegevens zouden meer waarde hebben voor
consumenten en financiers als ze gedetailleerd en gestandaardiseerd
worden gepresenteerd, en door een externe deskundige worden
gecontroleerd. Lambooy bepleit dat de wet wordt aangepast om aan te
sluiten bij de richtlijnen die al samen met het bedrijfsleven zijn
ontwikkeld voor maatschappelijke jaarverslaggeving: de Global Reporting
Initiative G3 richtlijnen en de Richtlijn 400 van de Raad voor de
Jaarverslaggeving.
Pensioenfondsen
Het 775 pagina's tellende proefschrift van Lambooy is uit
milieu-overwegingen ook als e-book uitgebracht.
Het 775 pagina's tellende proefschrift van Lambooy is uit
milieu-overwegingen ook als e-book uitgebracht.
In een casestudy concludeert Lambooy dat pensioenfondsen eigenlijk te
weinig weten over de bedrijven waarin zij investeren. Pensioenfondsen
nemen nauwelijks mee in de waardering die zij van bedrijven maken in
hoeverre een bedrijf afhankelijk is van âecosysteemdienstenâ als water,
vis, hout en bijen. Als die diensten zouden wegvallen, wat nu
wereldwijd aan het gebeuren is, kan een bedrijf niet meer normaal
functioneren, waardoor zijn continuïteit wordt bedreigd en de waarde
omlaag gaat. Om die reden zouden pensioenfondsen meer moeten investeren
in het vergaren van informatie over de afhankelijkheidsrelatie tussen
bedrijven en ecosystemen. In dit licht gezien â zo stelt Lambooy - is
het van het grootste belang voor pensioenfondsen om ook zelf krachtig
in natuur te investeren. Alleen dan kan de continuïteit van de
ecosysteemdiensten veilig worden gesteld en daarmee ook de
continuïteit van het collectief aan bedrijven dat in de portfolios van
pensioenfondsen zit.
Themaâs
Lambooy snijdt heel veel aan in haar proefschrift: MVO gestructureerd
aanpakken betekent dat een bedrijf controle uitoefent op het gedrag van
partijen in de (internationale) toeleverantieketen; en dat een bedrijf
bij het aangaan van een nieuwe samenwerking met een toeleverancier,
joint venture partner of overheid in het buitenland een grondig
onderzoek doet of de mensenrechten daar worden gerespecteerd. Als
gevolg van een goede MVO-strategie zal een bedrijf intern beschikken
over voldoende productinformatie. Het kan dan ook aan consumenten
transparantie bieden over de MVO-aspecten van een product. Verder
behandelt Lambooy in haar boek het thema corruptie.
Actualiteit
Hoezeer MVO raakt aan de actualiteit blijkt uit de casestudies die in
het uitputtende proefschrift langs komen: Shell in Nigeria, G-star in
India en de giframp in Bhopal. In een andere casestudy onderzocht
Lambooy wat bedrijven nu kunnen doen om duurzaam met water om te gaan.
Verschillende methoden die ontwikkeld zijn om watergebruik te meten
komen passeren daarbij de revue. Daarnaast geeft de studie inzicht in
innovatieve manieren waarop bedrijven met waterbeheer omgaan.
âEr gebeurt veel op het gebied van MVOâ, zegt Lambooy, âmmaar het kan
nog veel systematischer en gestructureerder. Bedrijven kunnen daar zelf
heel goed mee aan de slag. De overheid kan de markt daar een handje
helpen door stevigere juridische kaders te bieden.â
Van dit proefschrift is een handelseditie verschenen in de serie
Uitgaven vanwege het Instituut voor Ondernemingsrecht, no. 77 (ISBN
9789013076721), gedrukt op âFSC Mix Papier van verantwoorde herkomstâ
en een E-book editie (ISBN 9789013081565), te verkrijgen via
www.kluwer.nl/ebooks.
(17 november 2010/Tineke Lambooy/Corine Hendriks)
Universiteit Leiden