Unicef
Toekomstige generaties in gevaar door langdurige ondervoeding
De ontwikkeling van kinderen wordt bedreigd door onvoldoende zorg en
voeding in de eerste duizend dagen van hun leven.
03 November 2010, Voorburg
Gebrek aan goede zorg en voeding, stijgende voedselprijzen en de
gevolgen van klimaatverandering zorgen wereldwijd voor steeds meer
chronisch ondervoede kinderen. Volgens cijfers van UNICEF gaat het nu
om ruim 200 miljoen kinderen onder de vijf jaar. Hun toekomst loopt
gevaar. Te eenzijdige voeding in de eerste duizend dagen van het leven
van deze kinderen zorgt voor een achterstand die nooit meer in te halen
is. Uit wereldwijd onderzoek blijkt dat niet alleen hun lichaamsgroei
en weerstand substantieel achterblijven, maar dat ook het IQ van
chronisch ondervoede kinderen lager is dan van goed gevoede kinderen.
Dat leidt tot slechte schoolprestaties, minder kansen en lagere lonen,
waardoor de cirkel van armoede en ondervoeding in stand blijft.
Onzichtbaar probleem
De grootste aantallen langdurig ondervoede kinderen komen voor in
India, China en Nigeria, waar in absolute aantallen de meeste kinderen
wonen. Procentueel is vooral in landen als Afghanistan, Jemen en
Guatemala het aantal chronisch ondervoede kinderen groot. In deze
landen is ongeveer de helft van alle kinderen onder de vijf jaar
langdurig ondervoed. Doordat zij structureel te weinig voedingsstoffen
binnen krijgen, lopen ze kans op onherstelbare schade aan hun
gezondheid en achterstand in hun ontwikkeling. Ze groeien minder goed
en zijn vatbaarder voor ziektes dan goed gevoede kinderen. Bovendien
leren en presteren ze vaak onder de maat doordat hun IQ lager is. Het
gevolg is dat ze op latere leeftijd minder verdienen dan
leeftijdgenoten die wel een goede start hebben gehad. Dit onzichtbare
probleem van chronische ondervoeding, en de gevolgen ervan, is hiermee
veel groter dan dat van de groep kinderen die zichtbaar te licht zijn
voor hun leeftijd.
Zorgen om Guatemala
Uit onderzoek in Guatemala is gebleken dat de kinderen die in de eerste
duizend dagen van hun leven de juiste voedingsstoffen binnenkregen, op
latere leeftijd gemiddeld 46 procent meer verdienden dan de kinderen
die in diezelfde periode ondervoed zijn geweest. Andere studies
bevestigen dit beeld (zie the Lancet 2008, vol 371, no 9608, pp 243-260
en no 9609, pp 340-357).
In Guatemala is de situatie op dit moment uiterst precair. Het
Latijns-Amerikaanse land staat aan de rand van een crisis. Er zijn nu
ruim 920.000 kinderen onder de vijf jaar chronisch ondervoed. UNICEF
maakt zich hier ernstige zorgen over. Zeker nu de oogsten in Guatemala
door de regens van de afgelopen tijd zijn mislukt, en families hun
voedselreserves moeten aanspreken. Als nu niet snel wordt ingegrepen,
zullen de problemen nog groter worden en zullen ook de kosten voor hulp
en armoedebestrijding in de toekomst daardoor aanzienlijk stijgen.
Duizend dagen plan
Ondervoeding kan worden teruggedrongen met eenvoudige maatregelen.
Wereldwijd bestrijdt UNICEF ondervoeding met het zogenoemde duizend
dagen plan. Het plan bevat verschillende maatregelen die zich richten
op de eerste duizend levensdagen van een kind. Gebleken is dat kinderen
in deze periode - en die begint al in de baarmoeder - extra kwetsbaar
zijn voor de gevolgen van ondervoeding. Een in de begintijd opgelopen
achterstand kan nooit meer worden ingehaald en daarom is hulp en zorg
voor goede voeding juist in deze periode cruciaal.
De maatregelen van UNICEF
UNICEF geeft (aanstaande) ouders voorlichting over gezonde voeding, het
belang van borstvoeding, hygiëne en schoon water en zorgt dat de juiste
medische zorg en schoon water ook voorhanden zijn. Verder zorgt UNICEF
voor voedingssupplementen, voedselverrijking en prenatale zorg, wordt
medisch personeel getraind en worden ondervoede kinderen opgespoord en
direct geholpen. UNICEF laat overheden zien dat het terugdringen van
ondervoeding heel goed mogelijk is en dat hier niet mee gewacht moet
worden tot het probleem zichtbaar wordt. Het onherstelbare kwaad in de
ontwikkeling van jonge kinderen is dan immers al geschied.