Senternovem


01-11-2010 |

Ledpilot geeft stand van zaken ledverlichting in gebouwen

Ledverlichting wordt vaak getipt als energie-efficiënt verlichtingsalternatief in bestaande gebouwen. Maar kan de techniek al aan die verwachtingen voldoen? En in welke mate verhoudt de energiezuinigheid zich tot die van de nieuwe generatie TL-lampen? Agentschap NL voerde een pilot ledverlichting uit in kantoren en scholen om op deze vragen een antwoord te vinden. De resultaten geven inzicht in de stand van zaken van ledtechnologie in de utiliteitsbouw.

Voor de pilot werden vijf kantoorruimtes, een kantoorgang en vier schoollokalen in Woerden voorzien van ledverlichting. Alle in Nederland geregistreerde leveranciers ontvingen een oproep om met voorstellen te komen voor de in hun ogen passende installatie. Een onderzoeksteam selecteerde het beste voorstel per type ruimte en liet dat uitvoeren.

Verschillende doeleinden
Hans Korbee "De pilot moet gezien worden als een praktijkonderzoek naar de stand van zaken", vertelt Hans Korbee van Agentschap NL. "De bevindingen maken duidelijk dat er geen oordeel is te vellen over ledverlichting in het algemeen maar dat het belangrijk is onderscheid te maken naar de uitgangssituatie en de toepassing." Zo zijn leds al uitstekend bruikbaar in de openbare verlichting of voor het uitlichten van gebouwen. Voor gebouwverlichting moet de techniek nog verder worden doorontwikkeld wil led qua energiebesparing kunnen concurreren met moderne, hoogfrequente TL-verlichting.

Bijna concurrerend
"Het geïnstalleerde vermogen van ledverlichting in scholen en kantoren ligt nog ietsje hoger dan dat van moderne TL-verlichting", verheldert lichtadviseur Jan Meutzner die bij de pilot betrokken was. "Dat houdt in dat het energieverbruik van led hoger is dan van moderne TL-balken. Maar het duurt geen half jaar meer voordat die twee volwaardig kunnen concurreren op dat vlak."

Net als met de led-TV
In vergelijking met conventionele verlichting levert led al wel energiebesparing op, tot wel 50 procent. Of dit besparingspotentieel verwezenlijkt wordt, hangt echter af van de juiste installatie en de kwaliteit van de ledlampen. Het toepassen van led-buislampen op bestaande armaturen - het zogenaamde `retrofitten' - levert niet de gewenste resultaten met betrekking tot verlichtingsterkte en power factor. Daarom is het nodig om de bestaande verlichting geheel te vervangen door led. En dat kost geld. Meutzner: "Op dit moment zijn ledinstallaties een factor twee à drie duurder dan conventionele verlichting. Maar mijn verwachting is dat het net zo zal gaan als destijds met de led-TV's: de eerste waren haast niet te betalen; nu zijn ze een factor 100 goedkoper dan toen ze geïntroduceerd werden."

Nieuwe mogelijkheden
Volgens Korbee biedt ledtechnologie op langere termijn het perspectief van energiebesparing en tal van nieuwe mogelijkheden. "Met led kun je veel selectiever verlichten en bijvoorbeeld mensen volgen dankzij de eenvoudige schakelbaarheid." Ook qua design biedt led nieuwe mogelijkheden. Het zijn kleinere lampjes die over een groot vlak zijn uit te spreiden. "Voor accentverlichting is led bijvoorbeeld uitermate geschikt. Zeker de combinatie van led en moderne TL - zogenoemde hybride verlichting - maakt een lichtinstallatie mogelijk die energiebesparing, lichtkwaliteit en design combineert."

Kwestie van tijd
Volgens Korbee is het nu vooral zaak om het kaf van het koren te scheiden zodat de consument de keuze kan maken voor gegarandeerde kwaliteit. "Met de praktijkproef is in ieder geval duidelijk geworden wat de aandachtspunten zijn. Maar ook dat anno 2010 ledverlichting wat betreft kwaliteit en energiezuinigheid een goed alternatief is voor conventionele verlichting."