Rechtbank Utrecht
Veelgestelde vragen zaak Chipshol
1 november - De rechter in Utrecht houdt de komende weken een aantal
voorlopige getuigenverhoren in de zogenaamde Chipshol-zaak. Hieronder
een de antwoorden op een aantal veelgestelde vragen over deze
procedure.
Wat is een voorlopig getuigenverhoor?
Een voorlopig getuigenverhoor is een getuigenverhoor in een civiele
procedure. Een partij die wil inschatten of hij in een eventuele
bodemprocedure iets kan bewijzen of die wil voorkomen dat bewijs
verloren gaat, kan de rechter verzoeken om getuigen te horen op een
openbare zitting. Er is in deze procedure geen sprake van een eiser of
gedaagde en de rechter geeft geen beslissing over de vraag wie er
gelijk heeft in de bodemprocedure. (De bodemprocedure is de
inhoudelijke rechtszaak, waarin partijen met al hun argumenten strijden
om de vraag wie er gelijk heeft.)
Waarom vindt dit voorlopig getuigenverhoor plaats?
De verzoekers (onder meer Chipshol) vermoeden dat een voormalige
rechter, mr. Westenberg, partijdig is geweest. Volgens de verzoekers
zou Westenberg zich bij de behandeling van een aantal zaken waarin
Chipshol verwikkeld was hebben laten leiden door de belangen van een
tegenpartij in die procedures. Zij vermoeden dat de rechter hen
destijds welbewust heeft benadeeld. De verzoekers willen door het
getuigenverhoor onderzoek doen naar de belangenverstrengeling die zij
vermoeden en de gang van zaken bij de toedeling Zij willen onderzoeken
in hoeverre bij de toedeling van de zaken aan mr. Westenberg en zijn
behandeling van die zaken rekening is gehouden met de belangen van hun
tegenpartij. Het optreden van de rechter is volgens de verzoekers
onrechtmatig en zij houden de staat aansprakelijk voor de daardoor
ontstane schade. Zij hebben daarom de rechtbank verzocht een voorlopig
getuigenverhoor te mogen houden. De rechtbank heeft dat verzoek
toegewezen: vijf (ex-)rechters en twee advocaten worden de komende
periode verhoord. Lees hier de beschikking van 21 april 2010
Hoe verloopt een voorlopig getuigenverhoor?
Tijdens de zitting wordt de getuige verhoord. De rechter (formeel:
rechter-commissaris) stelt vragen, de advocaten van partijen kunnen ook
vragen stellen. Uiteindelijk wordt er een proces-verbaal opgemaakt
waarin wordt vastgelegd wat de getuige verklaard heeft. De rechter
dicteert dit proces-verbaal tijdens de zitting of aan het einde van de
zitting aan de griffier, die het typewerk doet.
Wat is de rol van de rechter in een voorlopig getuigenverhoor?
De rechter zorgt ervoor dat het getuigenverhoor zo goed mogelijk
verloopt. Je zou de rol van de rechter kunnen omschrijven als een soort
scheidsrechter. De rechter stelt vragen aan de getuige en bewaakt de
orde door te bepalen wie er op welk moment een vraag mag stellen aan de
getuige. Als de getuige geen antwoord wil geven op een vraag, moet de
rechter ook beslissen of de getuige wel of niet moet antwoorden . De
rechter doet geen uitspraak in een voorlopig getuigenverhoor
Is het getuigenverhoor openbaar?
Ja
Mogen er radio- en televisieopnames worden gemaakt van het voorlopig
getuigenverhoor?
De rechtbank hanteert de persrichtlijn. Hierin is vastgelegd dat het
maken van opnames tijdens een getuigenverhoor in principe niet
toegestaan is, tenzij de getuige in kwestie hier geen bezwaar tegen
heeft. De reden daarvoor is dat de opnamen de getuige kunnen
beïnvloeden bij het afleggen van verklaringen en dus de
waarheidsvinding en een goed procesverloop belemmeren. Wanneer een
getuige zelf toestemming geeft voor het maken van opnamen, zal de
rechter dat in de regel toestaan, maar zolang die niet is gegeven
kunnen er geen opnamen gemaakt worden.
Wel mag de zitting worden bijgewoond door journalisten en andere
belangstellenden.
Zijn de getuigen verplicht om te komen?
Getuigen zijn na een oproep verplicht om te verschijnen. Als zij niet
komen kan in het uiterste geval de politie worden ingezet om getuigen
op zitting te laten verschijnen.
Moeten getuigen antwoord geven op vragen die gesteld worden?
Getuigen moeten antwoord geven op vragen die hen gesteld worden tenzij
zij een beroep kunnen doen op een verschoningsrecht. Dat is
bijvoorbeeld het geval wanneer zij door antwoord te geven op vragen
zich blootstellen aan het gevaar van een strafrechtelijke veroordeling
voor een misdrijf.
Staan de getuigen onder ede?
Ja
Wat gebeurt er na het voorlopig getuigenverhoor?
De procedure van het voorlopig getuigenverhoor is dan ten einde. De
verzoekende partij beslist in de regel daarna of het - gezien het
verloop van het verhoor - zinvol is om een bodemprocedure te starten.
Waarom vindt deze zaak bij de rechtbank Utrecht plaats?
Het verzoekschrift om een voorlopig getuigenverhoor te mogen houden is
ingediend bij de rechtbank `s Gravenhage Volgens de regels in het
Wetboek van burgerlijke rechtsvordering wordt een verzoekschrift
ingediend bij de rechtbank in het arrondissement van de woonplaats van
een verweerder (in dit geval was dat de staat der Nederlanden,
gevestigd in `s-Gravenhage). De rechtbank 's-Gravenhage heeft het
verzoek ter behandeling doorgestuurd naar de rechtbank Utrecht als
nevenzittingsplaats, omdat de ex-rechter die centraal staat in deze
procedure - mr. Westenberg - lange tijd werkzaam was bij die rechtbank.
Formeel wordt de zaak nog steeds door de rechtbank 's-Gravenhage
behandeld, maar een rechter-commissaris die werkzaam is bij de
rechtbank Utrecht zal de verhoren leiden. De rechtbank 's-Gravenhage
zitting houdende te Utrecht, wordt dat dan genoemd.
Is dit ook de strafzaak tegen mr. Westenberg?
Nee. Tegen mr. Westenberg is aangifte gedaan van meineed en valsheid in
geschrifte. Het Openbaar Ministerie heeft deze zaak in onderzoek en
heeft nog niet beslist of Westenberg zal worden vervolgd.
Bron: Rechtbank Utrecht
Datum actualiteit: 1 november 2010