Rechtbank Utrecht


Veelgestelde vragen zaak Chipshol


1 november - De rechter in Utrecht houdt de komende weken een aantal voorlopige getuigenverhoren in de zogenaamde Chipshol-zaak. Hieronder een de antwoorden op een aantal veelgestelde vragen over deze procedure.

Wat is een voorlopig getuigenverhoor?

Een voorlopig getuigenverhoor is een getuigenverhoor in een civiele procedure. Een partij die wil inschatten of hij in een eventuele bodemprocedure iets kan bewijzen of die wil voorkomen dat bewijs verloren gaat, kan de rechter verzoeken om getuigen te horen op een openbare zitting. Er is in deze procedure geen sprake van een eiser of gedaagde en de rechter geeft geen beslissing over de vraag wie er gelijk heeft in de bodemprocedure. (De bodemprocedure is de inhoudelijke rechtszaak, waarin partijen met al hun argumenten strijden om de vraag wie er gelijk heeft.)

Waarom vindt dit voorlopig getuigenverhoor plaats?

De verzoekers (onder meer Chipshol) vermoeden dat een voormalige rechter, mr. Westenberg, partijdig is geweest. Volgens de verzoekers zou Westenberg zich bij de behandeling van een aantal zaken waarin Chipshol verwikkeld was hebben laten leiden door de belangen van een tegenpartij in die procedures. Zij vermoeden dat de rechter hen destijds welbewust heeft benadeeld. De verzoekers willen door het getuigenverhoor onderzoek doen naar de belangenverstrengeling die zij vermoeden en de gang van zaken bij de toedeling Zij willen onderzoeken in hoeverre bij de toedeling van de zaken aan mr. Westenberg en zijn behandeling van die zaken rekening is gehouden met de belangen van hun tegenpartij. Het optreden van de rechter is volgens de verzoekers onrechtmatig en zij houden de staat aansprakelijk voor de daardoor ontstane schade. Zij hebben daarom de rechtbank verzocht een voorlopig getuigenverhoor te mogen houden. De rechtbank heeft dat verzoek toegewezen: vijf (ex-)rechters en twee advocaten worden de komende periode verhoord. Lees hier de beschikking van 21 april 2010

Hoe verloopt een voorlopig getuigenverhoor?

Tijdens de zitting wordt de getuige verhoord. De rechter (formeel: rechter-commissaris) stelt vragen, de advocaten van partijen kunnen ook vragen stellen. Uiteindelijk wordt er een proces-verbaal opgemaakt waarin wordt vastgelegd wat de getuige verklaard heeft. De rechter dicteert dit proces-verbaal tijdens de zitting of aan het einde van de zitting aan de griffier, die het typewerk doet.

Wat is de rol van de rechter in een voorlopig getuigenverhoor?

De rechter zorgt ervoor dat het getuigenverhoor zo goed mogelijk verloopt. Je zou de rol van de rechter kunnen omschrijven als een soort scheidsrechter. De rechter stelt vragen aan de getuige en bewaakt de orde door te bepalen wie er op welk moment een vraag mag stellen aan de getuige. Als de getuige geen antwoord wil geven op een vraag, moet de rechter ook beslissen of de getuige wel of niet moet antwoorden . De rechter doet geen uitspraak in een voorlopig getuigenverhoor

Is het getuigenverhoor openbaar?

Ja

Mogen er radio- en televisieopnames worden gemaakt van het voorlopig getuigenverhoor?

De rechtbank hanteert de persrichtlijn. Hierin is vastgelegd dat het maken van opnames tijdens een getuigenverhoor in principe niet toegestaan is, tenzij de getuige in kwestie hier geen bezwaar tegen heeft. De reden daarvoor is dat de opnamen de getuige kunnen beïnvloeden bij het afleggen van verklaringen en dus de waarheidsvinding en een goed procesverloop belemmeren. Wanneer een getuige zelf toestemming geeft voor het maken van opnamen, zal de rechter dat in de regel toestaan, maar zolang die niet is gegeven kunnen er geen opnamen gemaakt worden.

Wel mag de zitting worden bijgewoond door journalisten en andere belangstellenden.

Zijn de getuigen verplicht om te komen?

Getuigen zijn na een oproep verplicht om te verschijnen. Als zij niet komen kan in het uiterste geval de politie worden ingezet om getuigen op zitting te laten verschijnen.

Moeten getuigen antwoord geven op vragen die gesteld worden?

Getuigen moeten antwoord geven op vragen die hen gesteld worden tenzij zij een beroep kunnen doen op een verschoningsrecht. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer zij door antwoord te geven op vragen zich blootstellen aan het gevaar van een strafrechtelijke veroordeling voor een misdrijf.

Staan de getuigen onder ede?

Ja

Wat gebeurt er na het voorlopig getuigenverhoor?

De procedure van het voorlopig getuigenverhoor is dan ten einde. De verzoekende partij beslist in de regel daarna of het - gezien het verloop van het verhoor - zinvol is om een bodemprocedure te starten.

Waarom vindt deze zaak bij de rechtbank Utrecht plaats?

Het verzoekschrift om een voorlopig getuigenverhoor te mogen houden is ingediend bij de rechtbank `s Gravenhage Volgens de regels in het Wetboek van burgerlijke rechtsvordering wordt een verzoekschrift ingediend bij de rechtbank in het arrondissement van de woonplaats van een verweerder (in dit geval was dat de staat der Nederlanden, gevestigd in `s-Gravenhage). De rechtbank 's-Gravenhage heeft het verzoek ter behandeling doorgestuurd naar de rechtbank Utrecht als nevenzittingsplaats, omdat de ex-rechter die centraal staat in deze procedure - mr. Westenberg - lange tijd werkzaam was bij die rechtbank. Formeel wordt de zaak nog steeds door de rechtbank 's-Gravenhage behandeld, maar een rechter-commissaris die werkzaam is bij de rechtbank Utrecht zal de verhoren leiden. De rechtbank 's-Gravenhage zitting houdende te Utrecht, wordt dat dan genoemd.

Is dit ook de strafzaak tegen mr. Westenberg?

Nee. Tegen mr. Westenberg is aangifte gedaan van meineed en valsheid in geschrifte. Het Openbaar Ministerie heeft deze zaak in onderzoek en heeft nog niet beslist of Westenberg zal worden vervolgd.

Bron: Rechtbank Utrecht Datum actualiteit: 1 november 2010