Rijksoverheid
Datum 25 oktober 2010
vragen van het lid Harbers betreffende het terugsluizen van geld door
de publieke omroep via een eigen muziekuitgeverij
Hierbij zend ik u, mede namens de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, het
antwoord op de vragen van het lid Harbers betreffende het terugsluizen van geld
door de publieke omroep via een eigen muziekuitgeverij.
De vragen werden ons toegezonden bij uw bovenaangehaalde brief met kenmerk
2010Z08590.
De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
Marja van Bijsterveldt)Vliegenthart
Vragen van het lid Harbers (VVD) aan de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschap over het terugsluizen van geld door de publieke omroep via een
eigen muziekuitgeverij. (Ingezonden 20 mei 2010)
1
Vraag:
Kent u het bericht "Publieke Omroep besteelt liedjesschrijvers"?1
Antwoord:
Ja.
2
Vraag:
Is het waar dat de Nederlandse Publieke Omroep (NPO) jaarlijks 3 tot 4 miljoen
euro terug naar de eigen kas sluist door auteursrechten op jingles en tunes onder
te brengen in de eigen muziekuitgeverij Crossmex en muzikanten en
liedschrijvers onder druk een contract te laten ondertekenen waarin ze hun werk
ook bij deze uitgeverij onderbrengen? Zo ja, wist u hiervan en wat vindt u ervan?
Antwoord:
De contractspraktijk van de publieke omroepen kent inderdaad regelmatig een
ruime rechtenoverdracht door de auteur en verplichte inbreng van de compositie
bij een door de omroep aangewezen muziekuitgever, zoals Crossmex. Dit geldt
incidenteel voor liedjes en liedteksten voor televisieprogramma's en in de regel
voor langlopende jingles en tunes. Het gevolg van de verplichting om het werk
onder te brengen bij een aangewezen muziekuitgever is dat een deel van de
BUMA)inkomsten wordt uitgekeerd aan de muziekuitgever. Dit is ook de gangbare
contractpraktijk bij commerciële omroepen en producenten.
Ik acht deze praktijk onwenselijk, omdat het de positie van de individuele makers
kan benadelen. Dit is alleen anders indien de maker vrijwillig instemt met de
inbreng bij een muziekuitgeverij en hij daar zelf ook voordeel van heeft. Ik was al
bekend met deze praktijk. Om die reden is in de toelichting op het voorontwerp
voor een wettelijke regeling van het auteurscontractenrecht2 de verplichte
inbreng bij een aan de exploitant gelieerde muziekuitgever genoemd als
voorbeeld van een evident onredelijke contractsbepaling die door de maker kan
worden vernietigd. Op dit moment wordt over dit voorontwerp nog geconsulteerd.
Ten aanzien van langlopende netstylingmuziek, tunes en zenderjingles hanteren
de NPO en Crossmex een aanvullende inkomstendelingsregeling. Die regeling
houdt in dat als het auteursdeel van de BUMA)inkomsten boven een bepaalde
grens komt, de auteur een percentage van zijn BUMA)inkomsten moet
terugbetalen aan de omroep (zgn. kick)back). De NPO hanteert deze regeling,
omdat er in het bijzonder bij in opdracht vervaardigde tunes en jingles, die zeer
veelvuldig worden uitgezonden, vaak een onevenredigheid bestaat tussen de
honorering (BUMA)gelden) en de door de componist te leveren prestatie.
1 Dagblad van het Noorden, 18 mei 2010.
2 www.internetconsultatie.nl/auteurscontractenrecht
Hoewel de NPO wettelijk verplicht is toe te zien op een doelmatige besteding van
de omroepmiddelen vind ik het gebruik van dergelijke 'kickback')contracten een
weinig gelukkige ontwikkeling, omdat hiermee het wettelijke systeem van
collectief beheer van muziekrechten via contracten wordt omzeild. Een belangrijke
verdienste van het systeem van collectief beheer is dat het makers een sterkere
positie geeft in de onderhandelingen over auteursrechtvergoedingen. Hieraan
wordt afbreuk gedaan als dat systeem van BUMA)inkomsten via individuele
contractuele regelingen deels opzij wordt gezet. De publieke omroep is met BUMA
een jaarlijkse lumpsumvergoeding overeengekomen voor het gebruik van
muziekwerken en is bekend met de verdelingssystematiek die binnen BUMA wordt
gehanteerd.
3
Vraag:
Is het de NPO toegestaan om op commerciële wijze een eigen muziekuitgeverij te
voeren? Zo ja, waarom? Heeft dit geen marktverstorend effect?
Antwoord:
Er zijn meerdere zelfstandige muziekuitgeverijen, waaronder Crossmex, die
samenwerken met de NPO en andere omroepinstellingen. De NPO voert geen
eigen muziekuitgeverij.
4
Vraag:
Deelt u de mening dat de NPO haar monopoliepositie als belastinggefinancierde
organisatie misbruikt door van muzikanten en tekstschrijvers als voorwaarde voor
een contract te eisen dat zij hun werk, waaronder soms zelfs het oude werk, bij
muziekuitgeverij Crossmex onderbrengen? Zo nee, waarom niet?
Antwoord:
Op het verplicht onderbrengen van composities bij een muziekuitgeverij ben ik al
ingegaan in het antwoord op vraag 2. Dat auteurs verplicht zouden zijn om ook
ouder werk onder te brengen bij een muziekuitgeverij, is mij niet gebleken en
wordt door Crossmex en de NPO weersproken. Of er sprake is van misbruik van
een machtspositie is niet ter beoordeling van mij, maar van de Nederlandse
Mededingingsautoriteit.
5
Vraag:
Bent u bereid zo spoedig mogelijk in overleg met de NPO te treden en zo nodig
sancties op te leggen als de NPO blijft doorgaan met gedwongen contractering
van muzikanten en tekstschrijvers bij Crossmex? Zo nee, waarom niet?
Antwoord:
Door de NPO en de overige publieke omroepen worden geen bepalingen uit de
Mediawet overtreden. Voor het opleggen van sancties bestaat dus geen
rechtsgrond. Het heeft mijn voorkeur dat deze problematiek wordt behandeld in
het kader van het aangekondigde wetsvoorstel auteurscontractenrecht.