Gemeente Dirksland


Goede mogelijkheden voor winnen getijenergie

Er zijn goede mogelijkheden voor het winnen van energie uit een centrale in de Brouwersdam die gebruik maakt van het getij op de Noordzee. De centrale kan genoeg elektriciteit leveren voor 30.000 Ã 50.000 huishoudens. Dit blijkt uit een vandaag gepresenteerd onderzoek in opdracht van de Bestuurscommissie MIRT-Verkenning1 Grevelingen.

Het rijk en de regionale overheden overwegen een grote opening in de Brouwersdam (op de grens van Zeeland en Zuid-Holland) te maken om de kwaliteit van het water in het Grevelingenmeer te herstellen. Door de Deltawerken is de brede zeearm de Grevelingen sinds 1971 volledig afgesloten van de Noordzee. Hierdoor gaat het zuurstofgehalte van het meer gestaag achteruit. Uit recente metingen blijkt dat het zuurstofgebrek nu al begint op zes meter onder de waterspiegel. In diepere delen sterft in de zomer al het leven af.

Een doorlaatopening in de Brouwersdam kan de situatie herstellen. In die doorlaatopening kan een centrale worden geplaatst die elektriciteit oplevert omdat zij gebruik maken van de grote hoeveelheid water (50 miljoen m3) die zich vier keer per etmaal door de Brouwersdam zal persen. Dat gaat 365 dagen per jaar door, jaar in jaar uit. Getijenergie is duurzaam: geen afval, geen broeikasgas en geen horizonvervuiling, want de turbines liggen in de dam. Het onderzoek naar de getijcentrale is uitgevoerd door de Technische Universiteit Delft, de instituten Deltares en Kema en de ingenieursbureaus Witteveen+Bos en Haskoning. Ook het Zeeuwse energiebedrijf Delta NV is bij het onderzoek betrokken. De ontwerpen voor de centrale worden op 18 oktober besproken tijdens een conferentie die de Bestuurscommissie MIRT-Verkenning Grevelingen organiseert voor regionale politici, bestuurders en belanghebbenden.

Twee varianten
Het bijzondere aan de getijcentrale is dat zij gebruik maakt van een gering verval van het water van ongeveer 1 meter. Waterkrachtcentrales maken tot nog toe vrijwel allemaal gebruik van verval van enkele meters. Voor de centrale zijn twee varianten in beeld. Een ontwerp met beproefde techniek waarbij het water door buizen stroomt waarin propellers zijn geplaatst. Dit ontwerp levert het meeste vermogen (50-60 MW), maar het probleem is dat er kostbare maatregelen moeten worden getroffen om ervoor te zorgen dat de centrale geen gevaar oplevert voor dieren. De jaarlijkse energieopbrengst is 190 GWh. Het andere, innovatievere, ontwerp, dat op kleine schaal al wordt beproefd, maakt gebruik van het feit dat het vallende water door de onderdruk lucht aantrekt. Daardoor ontstaat een luchtstroom waarin luchtturbines worden geplaatst die met grote snelheid ronddraaien en energie opwekken (hydropneumatische omzetting). Dit ontwerp levert minder vermogen (35 MW) maar is waarschijnlijk diervriendelijker. De jaarlijkse energieopbrengst is 120 GWh. Volgens de eerste berekeningenvraagt het âbeproefdeâ ontwerp een investering voor de doorlaatopening en de energiecentrale van in totaal van 500 miljoen euro. Het tweede ontwerp is voorlopig berekend op 300 miljoen. Het betreft een investering die overheid en bedrijfsleven gezamenlijk zouden moeten doen.

Afhankelijk van de veronderstellingen ten aanzien van afschrijvingstermijn en onderhoud is de prijs per kWh vergelijkbaar met die van windturbines op zee en op land. Beide ontwerpen maken gebruik van de typisch Nederlandse situatie: brede zeearmen, brede rivieren en grote hoeveelheden water. Bovendien kunnen de turbines in de Brouwersdam worden gebruikt om bij extreem hoog rivierwater op de Maas en de Rijn dat water naar de zee te pompen. De nieuwe technieken kunnen waarschijnlijk goed worden geëxporteerd. Er zijn op de wereld veel plaatsen waar, net als in de Nederlandse delta, het getij slechts een gering verschil heeft tussen hoog en laag water. In veel van die situaties zijn deze nieuwe technieken toepasbaar. In Nederland zouden deze ontwerpen kunnen worden toegepast in bijvoorbeeld de Afsluitdijk.

Kijk voor meer informatie op: http://www.toekomstgrevelingen.nl/ Â

Â