Vereniging Nederlandse Gemeenten

VNG en NGB: meer maatwerk bij kabinetsplannen politie

22.10.2010

Veiligheid is gebaat bij een duidelijk evenwicht tussen aansturing vanuit justitie en het openbaar bestuur. Geef het openbaar bestuur de mogelijkheden om de aansturing van politie lokaal en op het niveau van de veiligheidsregio's, het natuurlijke niveau van samenwerking, te organiseren. Onverkorte doorvoering van de politieplannen van het kabinet heeft een negatief effect op de prestaties van de politie. Dat stellen de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en het Nederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB) vandaag tijdens een bijeenkomst met gemeenten en politie over de toekomst van het Nederlandse veiligheidsbeleid.

In het nieuwe bestel wordt het ministerie van Justitie omgevormd tot het ministerie van Veiligheid en Justitie, dat ook de politie zal beheren. Onder dat nieuwe ministerie valt ook het College van Procureurs-generaal, dat via een hiërarchische lijn de hoofdofficieren van Justitie in de regio's aanstuurt. De politie zal hiermee naar de verwachting van VNG en NGB nog meer voor het dilemma staan: tegemoetkomen aan de van bovenaf opgelegde justitieprioriteiten of rechtdoen aan lokale veiligheidsproblematiek.

VNG en NGB bepleiten aansluiting bij het natuurlijk niveau van regionale afstemming in het openbaar bestuur op het terrein van veiligheid. In de nieuwe Politiewet zou op het niveau van de huidige veiligheidsregio's door gemeenten invloed moeten kunnen worden uitgeoefend. VNG en NGB willen een instemmingsrecht bij de besluitvorming over de politie-inzet, de politiesterkte, politiebureaus en de benoeming van de politietop. De nieuwe Politiewet moet verder aan een aantal voorwaarden voldoen zodat de burgemeesters lokaal hun gezagstaak kunnen uitoefenen, door een recht op een lokale driehoek en een instemmingsrecht bij de benoeming van de lokale politieleiding.

De basis voor deze voorstellen vormt het recent verschenen rapport `Sleuren of sturen - Gemeenten en de sturing van veiligheid en de politie' van prof. dr. P.W. Tops en anderen. Vanmiddag hebben politie en burgemeesters naar aanleiding van het rapport verkend hoe in de zorg voor veiligheid ook meer gebruik gemaakt kan worden van de bereidheid van burgers zelf. Vastgesteld werd dat experimenten met vergaande burgerinzet zoals bij Buurtsignaal en het gebruik van sms en ICT in de opsporing grootschaliger door gemeenten en politie toegepast zou kunnen worden.

Het rapport doet concrete voorstellen die een breed draagvlak hebben bij het lokaal bestuur en de politie, waaronder over de versterking van de lokale aansturing van de politie. Hiermee wordt voorkomen dat taken op het terrein van de openbare orde alsnog ondergeschikt raken aan de justitiële taken.

Op een relatief eenvoudige manier wordt de bureaucratie teruggedrongen door op het niveau van de huidige veiligheidsregio's gemeenten invloed te geven op het beleid en beheer en op lokaal niveau de positie van de burgemeester te versterken. Met deze concrete voorstellen bereiken we hetzelfde resultaat als het kabinet met haar plannen voor ogen heeft, terwijl de organisatorische consequenties aanzienlijk beperkter zijn. Hier kunnen we per direct gezamenlijk mee aan de slag, aldus VNG en NGB.