Persaankondiging van de Universiteit Utrecht
28 september 2010
Nieuw kenniscentrum over instituties van de open samenleving
Symposium: is de open samenleving op zijn retour?
Is de 'open samenleving' van Nederland, waarin democratie, vrijheid, transparantie en gelijkheid stevig geworteld waren, op zijn retour? Deze en andere vragen komen aan bod tijdens een symposium bij de lancering van het nieuwe kenniscentrum 'Instituties van de Open Samenleving' van de Universiteit Utrecht op vrijdag 1 oktober. SER-voorzitter Alexander Rinnooy Kan en de Utrechtse hoogleraren Paul Schnabel, Hans Schenk en Mark Bovens belichten dit onderwerp vanuit hun expertise.
Nederland zag zichzelf gedurende een groot deel van de twintigste eeuw graag als gidsland: een 'open samenleving' waar democratie, burgerlijke vrijheden, transparantie, gelijkheid en gelijkwaardigheid geworteld waren in een solide institutioneel raamwerk dat zich in de loop van vele eeuwen had ontwikkeld. Nu staat die open samenleving onder druk, onder andere door mondialisering, een toegenomen mobiliteit, individualisering en liberalisering. Leidt dit tot een dalend vertrouwen in de politiek en de rechterlijke macht, een inperking van vrijheden en een toename van de polarisatie? Of zijn de instituties van onze samenleving toch vitaler dan de beeldvorming doet veronderstellen?
Politiek vertrouwen niet gedaald
Tijdens het symposium werpen wetenschappers en opinion leaders uit de praktijk vanuit hun eigen expertise hun licht op deze vragen. Zo laat Mark Bovens, hoogleraar bestuurskunde, zien dat het politieke vertrouwen in Nederland weliswaar fluctueert, maar na een flinke dip aan het begin van de eeuw weer grotendeels terug is op het oude, hoge niveau. Hans Schenk, hoogleraar Economie, bespreekt de invloed van het aandeelhoudersmodel op de praktijk van de investeringsbeslissing en laat onder meer zien dat dit model zowel in de VS als in Groot Brittannië de reële investeringen heeft aangetast, vooral die in R&D. "In Nederland plukken we daar nu de zure vruchten van, bijvoorbeeld in de financiële dienstverlening en de farmaceutische industrie", aldus Schenk.
Nieuw kenniscentrum
Het nieuwe interdisciplinaire kenniscentrum Instituties van de Open Samenleving wil de binnen de universiteit aanwezige kennis en expertise over achtergronden en effecten van de instituties van de open samenleving bundelen. Via wetenschappelijk onderzoek, discussie en beleidsaanbevelingen wil het kenniscentrum bijdragen aan een bezinning op de institutionele vormgeving van Nederland en andere landen. Het kenniscentrum sluit aan bij het universitaire focusgebied Origins and Impacts of Institutions, een van de vijftien interdisciplinaire thema's waarin de universiteit haar toponderzoek heeft gebundeld.
Het symposium windt plaats op 1 oktober 2010 van 14.00 tot 17.00 uur. Kijk hier voor het programma en hier voor het Kenniscentrum.
Universiteit Utrecht