Minister belooft evaluatie van griffierechten in zaken kantongerecht
30 september 2010
Het griffierecht voor zaken bij de kantonrechter zal opnieuw onder de
loep worden genomen. Dit verklaarde minister Hirsch Ballin van Justitie
en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties dinsdag 28 september
tegenover de Eerste Kamer. De senaat debatteerde met de minister over
een nieuw stelsel voor de heffing en inning van griffierechten in
burgerlijke zaken (31.758). Bij meerdere fracties leeft de vrees dat
het nieuwe tarief van EUR 128,25 een barrière zal vormen voor minder
draagkrachtige burgers die een beroep willen doen op de rechter. Dit
zou dan in strijd zijn met een bepaling uit het Europees Verdrag voor
de Rechten van de Mens.
Na de toezegging van de minister van Justitie dat hij de kosten opnieuw
tegen het licht zal houden kon de Eerste Kamer instemmen met het
wetsvoorstel, waarmee per 1 oktober een nieuw stelsel van
griffierechten wordt ingevoerd. Dit voorziet onder meer in de betaling
van deze rechten aan het begin van een procedure. Ook is het de
bedoeling dat de overheidsinkomsten uit de heffing van griffierechten
gelijkmatig stijgen met de kosten van de rechtspraak. Alleen de
SP-fractie liet aantekenen dat zij tegen het voorstel is.
Woordvoerder Broekers-Knol van de VVD wees er op dat de griffierechten
de kosten van de rechtspraak nooit geheel kunnen dekken. De VVD-senator
vond dat bij het vaststellen van het griffierecht er rekening mee moet
worden gehouden dat 'burgers via de belastingen al meebetalen aan de
kosten van de rechtspraak.' De griffierechten in Nederland behoren
volgens de VVD tot de hoogste in Europa. Ook wees Broekers-Knol op de
hoge werkdruk van de rechtspraak. "Hoe kan de kwaliteit en
toegankelijkheid van de rechtspraak worden gewaarborgd zonder rechters
met nog meer werk te belasten", zo vroeg zij de minister.
Senator Van de Beeten van het CDA benadrukte dat kostendekkende
tarieven niet het doel zijn van het nieuwe stelsel van griffierechten.
Het gaat volgens hem om de invoering van een transparant stelsel dat
bovendien geen belemmeringen opwerpt voor de gang naar de rechter. Van
de Beeten drong er bij de minister op aan om in het kader van een
reparatiewet vast te leggen dat er bij maatregelen in de
jeugdbescherming geen griffierecht in rekening wordt gebracht.
Karakteristieke overheidsplicht
Woordvoerder Westerveld van de PvdA pleitte voor het ontzien van
minvermogenden die in hoger beroep willen gaan tegen een uitspraak van
de rechter. Volgens haar moeten zij voortaan een griffierecht van EUR
280,- betalen; dat is vier maal zo hoog als bij een zaak voor de
kantonrechter (EUR70,-). Minister Hirsch Ballin bracht hier tegen in
dat personen die in hoger beroep willen desnoods een bijzondere
bijstandsuitkering van de gemeente kunnen krijgen.
Woordvoerder Holdijk (SGP) verzet zich tegen de impliciete suggestie
dat de rechtspraak "bij wijze van spreken een kruideniersartikel is,
waarvoor men naar believen terecht kan bij concurrerende leveranciers."
Volgens hem is overheidsrechtspraak een publieke, essentiële en
karakteristieke overheidsplicht, en is een gebruikersbijdrage niet
bedoeld om de rechtspraak te financieren.
---
* stenogram 28 september 2010 pdf icoon
Eerste Kamer der Staten Generaal