Vrije Universiteit Amsterdam

Religie en mensenrechten: de inculturatie van mensenrechten in Ghana


* Startdatum: 29-09-2010


* Tijd: 13.45


* Locatie: Aula


* Titel: Religion and human rights: towards the inculturation of human rights in Ghana


* Spreker: A.O. Atiemo


* Promotor: prof.dr. M.E. Brinkman prof.dr. G. ter Haar


* Onderdeel: Faculteit der Godgeleerdheid


* Wetenschapsgebied: Theologie en wijsbegeerte


* Evenementtype: Promotie

Abamfo Atiemo concludeert in zijn promotieonderzoek dat de ideeën, afbeeldingen en symbolen van de volksreligies in Ghana een echt `spiritueel kapitaal' vormen dat de belofte inhoudt de mensenrechten een integraal onderdeel van Ghana's cultuur te maken, met diepe wortels in een gemeenschappelijke wereldbeschouwing.

Atiemo ging na hoe locale religies en lokale culturele waarden kunnen bijdragen, of nu al bijdragen, aan de inbedding van mensenrechten in het huidige Ghana. Hij probeerde een convergentie te laten zien tussen locale Ghanese religieuze en culturele waarden en internationale mensenrechten. Deze intentie komt overeen met het groeiend besef dat de erkenning van internationale mensenrechten verankerd dient te zijn in de waardesystemen van de uiteenlopende culturen. De noodzaak voor zijn onderzoek heeft alles te maken met het feit dat mensenrechtenschendingen in Ghana vaak in verband worden gebracht met de heersende volksreligies en gewoontes zoals toverkunst, rouwriten en traditioneel leiderschap. Zijn studie bestrijdt het dwingend karakter van deze verbinding.

Atiemo ging uit van de stelling dat de idee van mensenrechten, hoewel modern in zijn normatieve vorm, niet onbekend is aan traditionele culturen, inclusief de religieuze. Hij betoogt dat mensenrechten `droomwaarden' belichamen, gemeenschappelijk aan heel de mensheid, die denkers, wijzen en profeten van uiteenlopende naties en tijden, zagen en preekten. Samenlevingen die niet zulke speciale profeten of denkers hebben voortgebracht, bezitten vaak toch wel deze idealen, die dan vaak worden verwoord in gezegden, wettelijke voorschriften en taboes. Soms zijn ze ook verwerkt in riten.

Atiemo ontwikkelde als hermeneutisch framework een inculturatiemodel van mensenrechten. Hij definieerde Inculturatie van mensenrechten als `het proces waarin locale expressies van de wereldwijde cultuur van mensenrechten op zodanige wijze worden gepresenteerd dat die particuliere, locale versie in betekenis en praktijk overeenkomt met andere, locale versies.' Als eerste ontdekte Atiemo dat inculturatie van mensenrechten al plaatsvindt al in Ghana. Er zijn verscheidene punten van affiniteit tussen locale, Ghanese culturele normen en de normen van de internationale mensenrechten, die dit proces versterken. De metafysische verbindingen die de locale wereldbeschouwing met zich mee brengt, en de waarden die locale ideeën van menselijke waardigheid oproepen, dienen als de basis van een locale mensenrechtencultuur die goed aansluit bij het universele systeem van mensenrechten. Ten tweede vond Atiemo dat traditionele, culturele normen originele ideeën bevatten die de mens een bijzondere plaats toekennen als een uniek soort dat een speciale respectvolle behandeling van zijn waardigheid vergt. Als derde ontdekte hij dat een traditioneel behagen in de waarden van gemeenschapsstabiliteit en harmonie maakt dat mensenrechteninstellingen die niet-confronterende benaderingen gebruiken, de meest geschikte instellingen zijn van wie slachtoffers van mensenrechtenschendingen in Ghana hulp mogen verwachten. Ten slotte ontdekte Atiemo dat de religieuze oriëntatie van de meeste Ghanezen hen leidt tot een opvatting van mensenrechten die ook afgewogen verantwoordelijkheden kent. Echt menselijk functioneren, dat is verbonden met menselijke waardigheid in de Ghanese context, impliceert ook de vaardigheid rechten en verantwoordelijkheden uit te oefenen.
© Copyright Vrije Universiteit Amsterdam