Oorontsteking is geen oorzaak van taalachterstand


WOERDENhet NBV, 20100928 -- Het plaatsen van trommelvliesbuisjes is zeker niet altijd effectief bij taalontwikkelingstoornissen. Kinderen met een taalachterstand horen niet per se slecht. Evenmin leidt een klein gehoorverlies automatisch tot taalstoornissen. Het goed kunnen verstaan van spraak is belangrijk voor de taalontwikkeling: slechthorendheid is een hindernis bij het leren van taal. Maar het is zeker niet zo dat een gehoorverlies bij bijvoorbeeld oorontsteking altijd leidt tot een taalstoornis, meent het NVLF.

Veel peuters en kleuters hebben wel eens last van oorontsteking. Door ontstekingsvocht wordt het gehoor minder. Geluid en spraak worden minder goed naar het binnenoor geleid (geleidingsverlies). Vaak is dat tijdelijk en heeft het nauwelijks effect op de taalverwerving. Het plaatsen van trommelvliesbuisjes is een van de meest voorkomende chirurgische ingrepen. Dit zorgt voor vermindering van de druk en vocht achter het trommelvlies en geeft meteen verlichting van pijn. Bij regelmatige terugkerende oorontsteking of lange perioden van oorontsteking (met bijkomend gehoorverlies) kan de impact op de taalontwikkeling wel groter zijn. Permanente gehoorverliezen komen niet veel voor. De meeste zeer ernstige gehoorverliezen zijn aangeboren en worden via de gehoortest bij pasgeboren baby's (neonatale gehoorscreening) ontdekt. In sommige gevallen hoorde het kind bij geboorte goed en er sprake is van een progressief gehoorverlies. Hier spreken we van taalachterstand en niet automatisch van een taalstoornis.

Het uitsluiten van medische oorzaken, zoals gehoorverlies, is belangrijk als er taalproblemen worden gesignaleerd. Maar ook het in kaart brengen van de brede ontwikkeling van het kind en de cognitie. Taalstoornissen kunnen genetisch bepaald zijn. Kinderen met een taalstoornis hebben begeleiding en logopedische therapie nodig zodat ze zich zo goed mogelijk ontwikkelen. Logopedische interventie is ook bewezen effectief. Uit onderzoek blijkt dat 32% van de kinderen met een taalstoornis na een jaar therapie binnen de gemiddelde norm scoort. Deze kinderen zijn echt `genezen'.

Multidisciplinair onderzoek
Audiologische centra onderzoeken kinderen al vanaf jonge leeftijd (rond de twee jaar) multidisciplinair. Een logopedist brengt de taalontwikkeling in beeld, een psycholoog geeft een indicatie van het cognitief niveau en functioneren (o.a. intelligentie). Bij multidisciplinaire diagnostiek wordt, naast de taal en spraak, dus ook het gehoor en de algemene ontwikkeling van het kind in kaart gebracht. Dit is inmiddels de gestandaardiseerde methode van werken in alle afdelingen KNO/audiologische centra in Nederland. Via het multidisciplinair overleg ontstaat een compleet beeld van het ontwikkelingsniveau, de mogelijkheden en de belemmering van het kind.

Onderscheid taalachterstand en taalstoornis
Naast het uitsluiten van belemmerende factoren op de taalontwikkeling is het belangrijk om onderscheid te maken tussen een taalachterstand en een taalstoornis. De logopedist kan dit verschil met onderzoek vaststellen. Taalachterstanden bij kinderen kunnen, door vroegtijdige interventie (bijvoorbeeld door extra stimulering op taalgebied), ingedamd worden.

Onderzoek naar taalontwikkeling door de logopedist is al mogelijk vanaf 18 maanden. Tot het vierde jaar doorloopt een kind het grootste gedeelte van de taalontwikkeling. Taalproblemen moeten vóór het 4e jaar opgespoord worden. Ook op de basisschool blijft het signaleren van taalproblemen nog steeds belangrijk. Taalzwakke kinderen lopen bij het leren van vaardigheid (technisch lezen, spellen, begrijpend lezen, rekenen en later ook het leren van een andere taal) telkens tegen problemen aan. Ze snappen de uitleg van de leerkracht niet of houden het werktempo niet bij.
Doordat taalzwakke kinderen zich niet goed kunnen uiten liggen gedragsproblemen op de loer. De rol van de logopedist is, ook ná het vierde jaar, om kinderen te behoeden voor steeds groter wordende leermoeilijkheden en sociaal emotionele problemen. Verder speelt de logopedist een grote rol bij het informeren van leerkrachten. Door het signaleren van een taalprobleem en het begeleiden van kinderen in de klas.





Ingezonden persbericht