Mooiste Modderpoel van 2010 ligt in Esch en is 'perfect' volgens de
wetenschap
(10 september 2010)
De modderpoel van biologische varkenshouderij De Jofrahoeve voldoet aan
alle wetenschappelijke criteria voor een `perfecte poel' en wint daarom
de prijs Mooiste Modderpoel 2010. Terwijl voor veel mensen allang
vaststaat dat varkens in de modder horen, wordt het modderbad
stelselmatig genegeerd in politiek, landbouw en wetenschap. Slecht 0,1%
van de twaalf miljoen varkens in Nederland heeft toegang tot een
modderpoel. Een rapport van Landbouwuniversiteit Wageningen dat deze
week verscheen, concludeert dat een modderbad onmisbaar is voor
varkens. Varkens zijn verwant aan nijlpaarden en wilde zwijnen. Zij
kunnen niet zweten en hebben modder nodig om oververhitting op warme
zomerdagen te voorkomen. Wageningen beschrijft ook de perfecte poel. De
poel van familie Van Wagenberg is perfect:deze heeft een
`bounty'-eiland en zonnedek voor de varkens, is groot genoeg voor alle
dieren en ziet eruit als een meer met een modderige rand eromheen. Ook
heeft de poel schurkplekken, verschillende dieptes en schoon drinkwater
in de buurt. "Het is het weekend van het varken. In heel Nederland
kunnen mensen varkens gaan bekijken, maar alleen hier hebben de varkens
het zoals het hoort," aldus een woordvoerder.
Het belang van modder
Een varken kan niet zweten en is voor haar temperatuursregulatie
afhankelijk van modder of water. Net als genetisch verwante soorten
zoals het nijlpaard, het wilde zwijn en de olifant wil ze het liefst
dagelijks in de modder om af te koelen en haar huid te verzorgen.
Modder beschermt de huid tegen ontstekingen, parasieten en tegen
zonnebrand. Een modderbad is een basisbehoefte voor varkens, net zoals
scharrelen voor kippen of grazen voor koeien. Modderbadderen, ofwel
zoelen, is aangeboren gedrag waar de varkens van genieten. Wat voor
Wakker Dier en veel consumenten allang duidelijk was, wordt beaamd door
de wetenschap: een varken hoort in de modder. Partij voor de Dieren
stelde deze week Kamervragen over het modderbadrapport en vraagt de
minister modderbaden niet langer te negeren. In Denemarken zijn boeren
verplicht om varkens verkoeling te bieden. Zij doen dat over het
algemeen door `varkensdouches'. Wakker Dier bezocht donderdag een
varkensdouche in de Comfort Class stal in Raalte.
De perfecte poel
Het perfecte modderbad op De Jofrahoeve geeft het varken optimaal de
kans om haar natuurlijk gedrag uit te voeren. De poel is groot genoeg
en makkelijk toegankelijk voor alle varkens. De poel biedt de
mogelijkheid om te wroeten, graven, onderdompelen en schurken. De
criteria staan beschreven op het certificaat `Perfecte Poel' en in
hoofdstuk 5 van het rapport.
De situatie in Nederland
Het rapport beschrijft naast de ideale poel, ook de minste ideale
situatie, namelijk de afwezigheid van een poel in de huidige
varkenshouderij (H5).
"Normaliter worden de varkens gehouden bij temperaturen die voor
productie geadviseerd worden. Naar alle waarschijnlijkheid zijn de
temperaturen die voor welzijn geadviseerd worden, een stuk lager.
Tijdens perioden met hitte, neemt ook de hitte in de stallen toe. Dit
vertraagt de groei van de varkens substantieel. Hittestress veroorzaakt
verhoogde sterfte. Varkens rusten op harde betonnen vloeren en
roostervloeren. Water is beschikbaar uit drinknippels of drinkbakjes
die boven de roostervloer geïnstalleerd zijn. Hierdoor kan geen natte
ligplaats gecreëerd worden. Bij hogere temperaturen zoeken de varkens,
van nature zindelijke dieren, afkoeling in de eigen mest. Maar ook dit
is beperkt mogelijk doordat veel mest door de roostervloeren valt.
Ectoparasieten en `stekende' insecten zoals muggen en vliegen zijn
aanwezig, maar niet de modder om de huid van de dieren hiertegen te
beschermen. Wroeten en overige exploratoire gedragingen zoals
foerageergedrag zijn niet mogelijk door de afwezigheid van stro en/of
modder. "
Campage Wakker Dier
Wakker Dier voert campagne om meer varkens naar buiten te krijgen. De
goedkope vleesprijzen hebben ertoe geleid dat de modderpoel compleet is
verdwenen uit praktijk, regelgeving en wetenschap. Voor de komst van de
vee-industrie was een poel standaard onderdeel van de varkenshouderij
en werd het belang ervan ook beaamd door wetenschappers, aldus het
rapport. Door de intensivering is de modderpoel verdwenen. Deze paste
niet in de neerwaartse spiraal om steeds goedkoper en daardoor steeds
massaler te produceren. Wakker Dier wil deze spiraal doorbreken: geen
kwantiteit, maar kwaliteit; een eerlijke prijs voor de boer en een goed
leven voor het dier.
Wakker Dier helpt consumenten te kiezen voor biologisch vlees. Met een
abonnement op de Wakkere Winkelaar, krijgen zij wekelijks de
diervriendelijkste aanbiedingen van de 10 grootste supermarkten gratis
in de mailbox.
Stichting Wakker Dier