Ingezonden persbericht
Hersenstichting Nederland Breinbrekend Werk
Ontrafeling van Alzheimer een stapje verder
De ziekte van Alzheimer (AD) kenmerkt zich door stapeling van bepaalde eiwitten, die ervoor zorgen dat hersencellen verloren gaan. De stapeling ontstaat, doordat er veranderingen optreden in deze eiwitten. Mogelijk spelen transglutaminases een rol in het ontstaan van de ziekte. Transglutaminases zijn enzymen die in staat zijn om deze eiwitten zodanig te veranderen dat deze gaan stapelen. Dr. Micha Wilhelmus, werkzaam in het VU Medisch Centrum te Amsterdam, onderzocht met subsidie van de Hersenstichting waar en in welke fase van de ziekte deze transglutaminases actief zijn, en of remming van transglutaminases dus als therapie zou kunnen dienen voor de ziekte van Alzheimer.
De ziekte van Alzheimer (AD) is de meest voorkomende vorm van dementie in de westerse wereld. Tijdens AD vindt er stapeling plaats van eiwitten die ervoor zorgen dat zenuwcellen slechter gaan functioneren of zelfs verloren gaan. De voornaamste eiwitten die zich stapelen in de hersenen van patiënten met de AD zijn het amyloid-beta eiwit en het tau eiwit. Waarom deze eiwitten gaan stapelen is onbekend. Maar wel is duidelijk dat een verandering van het eiwit in de hersenen een essentiële rol spelen bij het tot stand komen van de stapeling.
In de hersenen van patiënten met AD komt transglutaminase meer voor dan bij gezonde mensen. Transglutaminases zijn enzymen die in staat zijn middels hun activiteit de specifieke 'Alzheimer' eiwitten zodanig te veranderen dat deze makkelijk gaan stapelen. De onderzoekers vermoedden dat transglutaminases zo een belangrijke rol spelen in het ontstaan van AD. Dr. Wilhelmus heeft nu ontdekt dat zowel transglutaminases, als door transglutaminase veranderde eiwitten vóórkomen in de specifieke eiwitstapelingen in de hersenen van AD patiënten. Dit kan betekenen dat transglutaminases veranderingen in eiwitten uitlokken, die een rol spelen bij het ontstaan van AD. Deze bevindingen zijn gepubliceerd in het toonaangevende wetenschappelijke tijdschrift 'Brain Pathology'.
Dr. Micha Wilhelmus werkt in de onderzoeksgroep van Dr. Benjamin Drukarch in het VU Medisch Centrum te Amsterdam. De groep onderzocht humaan hersenmateriaal van overleden AD patiënten in verschillende fases van de ziekte en hersenen van gezonde mensen om te achterhalen waar transglutaminases en de door hun veranderde eiwitten voorkomen. Ook werd onderzocht welke hersencellen transglutaminases maken, in welke hersengebieden ze dat doen, en in welke fase van de ziekte.
Nu is aangetoond dat de aanwezigheid van transglutaminases samenhangt met het ziekte proces dat zich afspeelt in de hersenen van AD patiënten, zal de volgende stap zijn te achterhalen welke rol transglutaminases spelen bij het ontstaan van AD. Het zal dan ook duidelijk worden of transglutaminases kunnen dienen voor het ontwikkelen van een hele nieuwe therapie voor AD, die het ziekte proces in de kiem kan smoren. Voor dit vervolgonderzoek heeft de Hersenstichting Dr. Wilhelmus nu een nieuwe subsidie van ¤ 150.000 toegekend.