Open geesten in open scholen

30/08/2010 14:55

GO! Onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap

Het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap pleit voor meer én betere schoolinfrastructuur. Er is heel wat te doen rond het capaciteitsvraagstuk in het onderwijs: is er op 1 september wel plaats voor elk kind (en dan liefst in de school van zijn voorkeur)? Het GO! deelt deze bezorgdheid, maar voegt een dimensie toe aan het infrastructuurdebat.

De noden met betrekking tot onderwijspatrimonium zijn aantoonbaar groot, de beschikbare middelen - zeker in tijden van schaarste - onvermijdelijk ontoereikend. Daarom moet elke vastgoedinvestering passen binnen een toekomstgerichte visie op de realisatie en het gebruik van schoolgebouwen.

De volgende principes staan centraal in het patrimoniumbeleid van het GO!

- Investeren in onderwijsaccommodatie is investeren in de socio-economische ontwikkeling in een gemeente, stad of regio. Nieuwe initiatieven moeten inspelen op concrete behoeften en uitdagingen.

- Het GO! verkent in samenwerking met publieke en private partners nieuwe formules die kostenefficiëntie koppelen aan kwaliteit.

- Duurzame schoolgebouwen zijn de norm.

Vertrekkende van deze visie heeft het GO! concrete instrumenten ontwikkeld waardoor elke scholengroep projecten met een aantoonbare maatschappelijke impact kan realiseren. Het patrimoniumbeleid van het GO! geeft zo uitdrukking aan het pedagogisch project 'Open geest', dat jongeren wil vormen tot geëngageerde en sociale mensen met een open blik op de wereld.

Voor de realisatie van open scholen bewandelt het GO! vier pistes.

(1) Modulaire scholen

Waar de nood aan bijkomende capaciteit het grootst is, grijpt het GO! in met snelle oplossingen, die tegelijk een toegevoegde waarde hebben. Dat kan alleen via een intense dialoog met andere betrokken partijen.

In Antwerpen bijvoorbeeld start het GO! op basis van intens overleg met het stadsbestuur met drie basisscholen op strategische plaatsen in Deurne, Hoboken en Berchem. De scholengroep Antigon koos voor freinetonderwijs en waakt over een reële sociale mix zodat deze nieuwe scholen werkelijk impact hebben binnen de lokale gemeenschap.

De scholen kunnen al op 1 september starten vanwege de keuze voor een modulair bouwsysteem, dat heel snel kan worden geplaatst. In nauwe samenwerking met de leverancier is het GO! er bovendien in geslaagd om een hedendaagse en energiezuinige schoolomgeving te creëren die architecturaal waardevol is voor zowel leerlingen als omwonenden. Flexibel bouwen en dus snel inspelen op acute noden hoeft niet in tegenspraak te zijn met verantwoorde en kwaliteitsvolle architectuur, zo bewijst het GO!

(2) Duurzame scholen

Het GO! is zich bewust van zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid als bouwheer in de vele nieuwbouw- en renovatieprojecten die op stapel staan. Daarom is het van het grootste belang dat elk project de principes van duurzaam bouwen respecteert: het moet onder meer toekomstgerichte antwoorden bieden op mobiliteitsvraagstukken, een gezond binnenklimaat garanderen en rationeel energieverbruik realiseren.

Concreet heeft het GO! in samenwerking met AgION (Agentschap voor infrastructuur voor het onderwijs) dit voorjaar een duurzaamheidsinstrument gelanceerd dat voortaan de leidraad vormt bij het overleg met architecten. Deze 'Leidraad duurzaam bouwen' is niet alleen de standaard binnen het GO!, hij staat inmiddels ook ter beschikking van andere publieke bouwheren.

Dat het het GO! menens is met duurzaam bouwen wordt bijkomend bewezen door het bouwproject in Etterbeek, waar in september wordt gestart met de bouw van een eerste passiefschool. Verschillende andere projecten (Zwijndrecht, Turnhout en Zandhoven) volgen. En intussen investeerden verschillende scholen in de plaatsing van zonnepanelen.

(3) Onderwijs op maat van een lokale gemeenschap

Bij nieuwe projecten moeten de socio-economische noden en realiteit in gemeenten, steden en regio's centraal staan. Vandaar bijvoorbeeld het intense overleg bij de oprichting van de drie Antwerpse scholen. Op dit moment lopen bovendien studieopdrachten voor de regio Leuven-Landen-Tienen en de stad Mechelen naar de demografische, sociale en economische noden van deze steden en hun regio. De resultaten van de onderzoeken zullen de basis vormen voor de verdere uitbouw van het lokale onderwijsaanbod. Op die manier maakt het GO! werk van een proactief vastgoed- en patrimoniumbeleid inzake schoolgebouwen.

(4) Scholen met gemengde functies

Verder wil het GO! zijn focus op de samenleving realiseren met nieuwbouwprojecten waarin private functies, zoals wonen en zorg, met scholen gecombineerd worden. Het GO! heeft samen met de ParticipatieMaatschappij Vlaanderen het openschoolconcept uitgewerkt. Als ruimte en functies gedeeld worden, renderen scholen beter. Een speelplaats kan na de schooluren bijvoorbeeld een aangename recreatieve plek zijn voor buurtbewoners.

Begin augustus werd het startschot gegeven voor twee modelprojecten in Koningshooikt en Sint-Pieters-Leeuw, waar een nieuwe school telkens wordt gecombineerd met een kinderdagverblijf en woningen. Bijna 200 architecten en projectontwikkelaars namen op 24 augustus deel aan de informatiesessie over deze projecten. Een belangrijk signaal, want het GO! kan zijn visie op open schoolarchitectuur natuurlijk maar realiseren in samenwerking met betrokken partners.

Raymonda Verdyck, afgevaardigd bestuurder van het GO! vat de aanpak als volgt samen:

'Het GO! stimuleert zijn leerlingen om ontwikkelingskansen aan te grijpen - op school en in levensechte leer- en leefsituaties. School maken is geen besloten gegeven maar gebeurt in levendige interactie met de samenleving.

Onze visie op schoolinfrastructuur ligt in het verlengde van dit beleid: met onze initiatieven rond duurzaam en modulair bouwen, met onze interesse in publiek-private partnerschappen en met onze aandacht voor socio-economische tendensen in steden en regio's, stellen we ons op als een bouwheer met open geest.

En we rekenen op enthousiaste partnerschappen met onder meer openbare besturen, architecten en bouwpromotoren, werkgevers en ondernemers om onze ambitie waar te maken.'

Meer informatie

Ann Van Driessche, woordvoerder - 02 790 93 06, gsm: 0478 24 12 20

Griet Wauters, persondersteuning, 02 790 93 65

Edwin De Ceukeleire, PPS-manager, 02 790 93 73, gsm 0478 59 40 89

Het GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap streeft naar maximale, gelijke onderwijskansen. Elke leerling is een unieke persoonlijkheid met specifieke interesses en ambities. Hij of zij moet zich intellectueel en creatief kunnen ontplooien. Onze 700 scholen maken dit mogelijk voor om en bij de 300.000 leerlingen en cursisten.

Werken aan de ontwikkeling van elke persoonlijkheid, aan harmonie in diversiteit en aan verantwoordelijkheid ten aanzien van anderen. Dat is het doel waarvoor onze 32.000 medewerkers zich dagelijks engageren.

Het GO! vormt verdraagzame, respectvolle, positief kritische, mondige, verantwoordelijke, geëngageerde, creatieve, zelfstandige, sociale en leergierige persoonlijkheden.

Voor eventuele hyperlinks en bijlagen: Zie het origineel