TNS NIPO

TNS NIPO publicaties

27 augustus 2010

CDA verscheurd over deelname kabinet met PVV

Dit onderzoek is gebaseerd op een screening van het volledige TNS NIPO respondentenbestand naar lidmaatschap van politieke partijen in 2007. In totaal gaven 362 respondenten aan lid te zijn van het CDA. Deze respondenten zijn uitgenodigd aan het onderzoek deel te nemen. De resultaten zijn herwogen op de sociaal-demografische gegevens (sekse, leeftijd, opleiding, gezinsgrootte, sociale klasse, regio) van de CDA-leden in 2007. In totaal vulden 223 (ex-)CDA-leden de vragenlijst in. Daarvan zijn er 188 nog steeds lid, 35 mensen zijn sinds 2007 afgehaakt.

In het algemeen stelt een aantal ondervraagden eerst het resultaat van de onderhandelingen te willen afwachten:

`Ik vind dat we vertrouwen moeten hebben in de onderhandelaars en niet moeten stoken als we nog niet weten wat het resultaat is!' `Mijn eindoordeel hangt af van het resultaat van de onderhandelingen' `Zelf heb ik geen mening over de samenwerking met de pvv zolang ik nog niet wqeet wat de inhoud is van de overeenkomst die eventueel tot stand zal komen'
`Laat die groep "verontruste" prominente cda'ers nu eindelijk eens hun mond houden en afwachten wat de inhoud van het accoord met vvd en pvv inhoudt. Hou op met "auw" roepen, voordat je geslagen wordt!'

Toch wordt de maatschappelijke relevantie van het onderzoek wel gezien:

'Ik ben gelukkig met dit onderzoek'

Voorstander van VVD en CDA-coalitie met gedoogsteun PVV De voorstanders van de momenteel besproken coalitievariant zijn iets ruimer in getal dan de tegenstanders. Hun aangedragen redenen om de besproken variant te steunen zijn pluriform, maar woorden als `noodzaak' en `politieke realiteit' vormen in veel gevallen de kern.

`Alleen omdat er tenslotte geregeerd moet worden' `De enige oplossing op dit moment'
`De enige overgebleven mogelijkheid voor een rechts kabinet' 'Ik denk dat het een logisch gevolg is van het mislukken van Paars Plus'

Uiterste voorzichtigheid (en standvastigheid) is echter geboden:

`De politieke realiteit. De PVV heeft gigantisch gewonnen. Willen wij niet vervallen aan paars plus dan moeten wij dit maar proberen. Landsbelang in dit geval boven partijbelang. Maar... het akkoord moet wel zo uitgebreid (iedere titel en jota genoemd) dat de heer W. er geen vinger achter kan krijgen!! Geen ding voor tweeërlei uitleg vatbaar. Als de onderhandelaars niet hun rug recht houden (sommigen zitten misschien wel te graag op het pluche) verdienen ze geen respect en doen ze de partij nog meer schade dan ze de afgelopen periode al hebben gedaan. Veel sterkte.'

Sommige leden hebben daar wel vertrouwen in:

`Ik ga er vanuit dat Verhagen capabel genoeg is om de standpunten van het CDA in het overleg goed uit onderhandelt en wanneer dat niet gelukt er niet verder aan meewerkt en er uit stapt'

Ook zijn er CDA-leden die stellen dat het signaal van de kiezers in geen geval genegeerd mag worden:

`Er is heel veel aan te merken op de pvv en met sommige punten in hun programma ben ik het daarom ook totaal niet eens. Aan de andere kant signaleren in de samenleving een onderstroom die door de gevestigde partijen te veel genegeerd worden. Ik ben daarom blij dat deze formatiepoging veel stemmen los maakt. Er worden meningen verkondigd en deze meningen worden weer tegengesproken. Eindelijk is er m.i. een openlijke discussie ontstaan die hard nodig is' `De oude politiek heeft afgedaan: waardoor Cohen gelukkig zichzelf aan de zijlijn heeft geplaatst; en mensen als Van Agt en Aantjes niet begrijpen dat de ideeën van de pvv een zekere ruimte moeten krijgen (op de manier zoals Hiddema verwoordde)'
`Doet recht aan de verkiezingsuitslag'

Daarnaast zien sommige CDA-leden inhoudelijke kansen:

`Alles beter dan pvda/ groenlinks!'
`Er moet bezuinigd worden en cda en vvd zijn daartoe bereid'

Of men ziet bestuurlijke of strategische kansen:

`Dat kabinet zal het meest slagvaardig zijn. Alternatief is een middenkabinet, maar zo'n kabinet zal Wilders alleen maar nog veelgroter maken.'
`Een minderheidskabinet zal per definitie met goede voorstellen moeten komen die een meerderheid in de kamer krijgen, ongeacht wie ze aan een meerderheid helpt. dit alles moeten we afwachten.' Bovendien:
`Omdat het in Denemarken ook al jaren goed gaat!'

Tegenstander van VVD en CDA-coalitie met gedoogsteun PVV De tegenstanders van de momenteel besproken coalitievariant zijn iets minder talrijk dan de voorstanders, maar hun aandeel is nog altijd aanzienlijk (38%). Hun aangedragen redenen om de besproken variant te verwerpen centreren zich rond de persoon van Geert Wilders en het gedachtegoed van de PVV:

`Ik zie de PVV als een extreme die de partij die de grondrechten van de democratie ondermijnt.'
`CDA voert de D voor democratische en de christelijke principes. Dat conflicteert in sterke mate met de principes van PVV. Verhagen stelde daar vooraf voorwaarden aan het aangaan van de gesprekken, die geruisloos aan de kant zijn geschoven.'
`De ideologie van de heer Wilders deugt niet en het bestaan van het CDA hangt af van een man, de heer Wilders'
`De PVV sluit een grote groep mensen uit alsmede haar godsdienst; dit is onacceptabel'
`Het gedachtegoed van de PVV vind ik niet passen bij het sociale gezicht van het CDA, trouwens zowiezo niet in Nederland' `De PVV handelt niet in overeenstemming van de grondwet. Tast de grondrechten van mensen aan'

Ook de gedoogconstructie bevalt sommigen niet:

`Het gedogen is geen goede zaak. Gedogen is toelaten wat eigenlijk niet kan of mag'
`Een kabinet met gedoogsteun van de PVV is veel te wankel; om het stabiel te krijgen moeten er wel heel goeie afspraken worden gemaakt' `De PVV krijgt wel de lusten maar niet de lasten van het beleid'

Ook zijn er leden die bezuinigingen op heilige CDA-huisjes vrezen:

`Zorgen over mogelijke bezuiniging op ontwikkelingshulp'

F8696 | TNS NIPObase CAWI | Het veldwerk vond plaats van 17 t/m 19 augustus 2010. Daarbij werden in totaal 223 personen van 18 jaar en ouder ondervraagd (n=1.330). Er is herwogen op de sociaal-demografische gegevens (sekse, leeftijd, opleiding, gezinsgrootte, sociale klasse, regio) van de CDA-leden in 2007.

Bij publicatie of verspreiding de bron TNS NIPO vermelden. Voor eventuele vragen kunt u contact opnemen met Peter Kanne (tel: 020 522 59 24) of Tim de Beer (tel: 020 522 53 99).