Wateroverlast en droogte in de wereld
Noordelijk halfrond uitzonderlijk warm
23 augustus 2010 - De watersnoodramp in Pakistan is een van de ergste
natuurrampen van de laatste decennia. Zeker 20 miljoen mensen zijn
getroffen door de overstromingen die zo'n 20 procent van het land onder
water hebben gezet, meer dan vier miljoen Pakistanen zijn dakloos en
volgens het ANP zijn zeker 1600 mensen zijn omgekomen.
Het land op het noordelijk halfrond is dit jaar uitzonderlijk warm.
Juli was het warmst sinds het begin van de metingen en ook mei en juni
waren uitzonderlijk warm. Twee-meter temperatuur voor mei, juni en juli
gemiddeld over al het landoppervlak ten noorden van 20N (Bron: ECMWF)
Het land op het noordelijk halfrond is dit jaar uitzonderlijk warm.
Juli was het warmst sinds het begin van de metingen en ook mei en juni
waren uitzonderlijk warm. Twee-meter temperatuur voor mei, juni en juli
gemiddeld over al het landoppervlak ten noorden van 20N (Bron: ECMWF)
Pakistan is niet het enige land dat deze zomer te lijden heeft onder
extreem weer. Ook China kampt met overstromingen en dodelijke
modderstromen, terwijl Rusland een van de droogste en heetste zomers
ooit beleeft.
De droogte en hitte in rond Moskou hielden verband met een voortdurende
aanvoer van hete continentale lucht uit het zuiden door aanwezigheid
van een hardnekkig hogedrukgebied dat depressies op afstand hield. Een
blokkade noemen de meteorologen dat. Door het gebrek aan regen droogt
de bodem verder uit waardoor de temperaturen nog verder kunnen stijgen.
De positie van de straalstroom, een gebied met uitzonderlijke hoge
windsnelheden op zo'n 5 kilometer hoogte, speelt waarschijnlijk een rol
bij het extreme weer in de wereld, zoals de moessonregens in Pakistan
en de hittegolf die Rusland de afgelopen weken heeft getroffen (zie
Extreme weersituaties: incidenten of klimaatsignaal? in KNMI
Kenniscentrum
De positie van de straalstroom, een gebied met uitzonderlijke hoge
windsnelheden op zo'n 5 kilometer hoogte, speelt waarschijnlijk een rol
bij het extreme weer in de wereld, zoals de moessonregens in Pakistan
en de hittegolf die Rusland de afgelopen weken heeft getroffen (zie
Extreme weersituaties: incidenten of klimaatsignaal? in KNMI
Kenniscentrum
De regenval in Pakistan en Zuid-China hangt samen met een zeer sterke
Aziatische moesson, het regenseizoen. De moesson is dit jaar
uitzonderlijk sterk vanwege een warme Indische oceaan en de
aanwezigheid van een La Niña. Tijdens een La Niña is een groot gedeelte
van de tropische Stille Oceaan kouder dan normaal. Dit heeft veel
invloed op de luchtbewegingen in de tropen en versterkt de Aziatische
moesson. De winden die de regen brengen kwamen veel verder naar het
noordwesten dan gewoonlijk in Pakistan met alle gevolgen vandien.
Waarschijnlijk speelt ook de subtropische straalstroom, een gebied met
zeer veel wind die op zo'n 5 tot 10 kilometer hoogte door de atmosfeer
slingert, een rol in de sterkte van de moessons en bij de hitte in
Rusland in deze zomer. Die straalstroom nam op een aantal dagen in juli
een bijzondere positie in. Daarmee werd een luchtdrukverdeling van
hoge- en lagedrukgebieden aangestuurd die in bepaalde delen van de
wereld leidt tot sterkere moessons en extreme weersomstandigheden.
Opmerkelijk is ook de uitzonderlijke warmte van de afgelopen maanden op
het noordelijk halfrond. Juli was in alle gebieden boven land ten
noorden van de 20e breedtegraad de warmste sinds het begin van de
metingen. Ook mei en juni waren in dit gebied uitzonderlijk warm.
Mogelijk heeft ook de warmte een rol gespeeld in het extreme weer
wereldwijd. Ook het noordoosten van China en Noord-Korea worden
getroffen door overstromingen. De regenval in dit deel van de wereld
houdt geen verband met de moesson.
In het KNMI kenniscentrum gaat klimaatonderzoeker Rein Haarsma nader in
op het extreme zomerweer wereldwijd. Hij gaat daar ook in op de vraag
of die extremen incidenten zijn of een signaal van het veranderende
klimaat.
Meer diepgang in KNMI Kenniscentrum
http://www.knmi.nl/cms/content/83339/extreme_weersituaties
Eerste uitgave: 23-08-10
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut