Rijksoverheid
RANDSTADURGENT
RANDSTAD-beSluiTeN: AmSTeRDAm AlmeRe mARkeRmeeR
SAmeNvATTiNg
2 SAmeNvATTiNg RANDSTAD-beSluiTeN: AmSTeRDAm AlmeRe mARkeRmeeR
iNleiDiNg
Doel vAN De RAAm-bRief
Rijk en regio willen de internationale concurrentiekracht en de duurzaamheid van de
Noordelijke Randstad een flinke impuls geven. in het programma Randstad urgent zijn
vijf grote projecten aangewezen om aan dit doel bij te dragen. Het succes van de projecten
wordt nog groter als ze elkaar versterken en vlot van de grond komen. Daarom stemt
het kabinet de besluitvorming over de vijf projecten op elkaar af. in deze RAAm-brief
(Rijks
besluiten Amsterdam Almere markermeer) kiest het kabinet een koers die
enerzijds een voortvarende start mogelijk maakt en anderzijds zorgvuldige, gefaseerde
besluitvorming over de lange termijn (2030).
De vijf projecten zijn:
· een schaalsprong van Almere, met 60.000 nieuwe woningen en het streven naar
100.000 nieuwe arbeidsplaatsen in de periode tot 2030;
· een verbetering van het openbaar vervoer tussen Schiphol, Amsterdam, Almere
en lelystad op lange termijn;
· een verbetering van de ecologische kwaliteit van het markermeer en het iJmeer,
die onderdeel vormen van het europese ecologisch netwerk Natura 2000;
· de ontwikkeling van de luchthaven lelystad, in relatie tot de ontwikkeling van Schiphol;
· de bereikbaarheid tussen Almere, 't gooi en utrecht, via de weg en het openbaar
vervoer.
Aan deze RAAm-brief liggen diverse beleidsnota's van rijk en regio ten grondslag. in de
Nota Ruimte is definitief gekozen voor het niet inpolderen van de markerwaard en is voor
Almere als grootste nieuwe woningbouwlocatie in de Noordelijke Randstad gekozen.
in de Noordvleugelbrief van 2006 zijn afspraken gemaakt om projecten in dit deel van de
Randstad uit te voeren, zoals de verbetering van de wegen met de planstudie Schiphol
Amsterdam Almere. ook stond in de Noordvleugelbrief een aantal procesafspraken, die
tot vervolgacties hebben geleid. Deze RAAm-brief is de opvolger van de Noordvleugelbrief
voor de regio Amsterdam Almere markermeer en bevat een visie voor de komende
twintig jaar op het gebied en nieuwe rijksbesluiten om de visie te gaan realiseren. De
RAAm-brief past ook binnen de Structuurvisie Randstad 2040. De provincies Noord-
Holland en flevoland hebben ieder een ruimtelijke visie op het gebied geformuleerd en
hebben de Toekomstagenda markermeer-iJmeer afgerond. er is het ontwikkelingsbeeld
Noordvleugel 2040, de ontwikkelingsvisie Noordvleugel utrecht 2030 en de gemeente
Almere heeft de Concept Structuurvisie Almere 2.0. uitgebracht. Deze regionale visies zijn
bij deze RAAm-brief betrokken.
mAATSCHAppeliJk plATfoRm gAf ADvieS
bij de voorbereiding van de RAAm-brief heeft het kabinet zich laten adviseren door
het maatschappelijk platform RAAm-brief onder leiding van guido van Woerkom.
Het platform komt tot de conclusie dat, om de hoge ambitie te kunnen realiseren, de
voorwaarden moeten worden geschapen om tot een verweving van groen, blauw en
rood te komen. Die verweving zal de topkwaliteit opleveren die nodig is in de interna-
tionale concurrentiestrijd. voor het platform gaat het dan om de combinatie van een
westelijke oriëntatie van de verstedelijking van Almere, een iJmeerlijn in een nader te
bepalen vorm en een toekomstbestendig ecologisch systeem voor het markermeer-iJmeer.
Wel benadrukt het platform dat er eerst aanvullend onderzoek nodig is naar zowel de
iJmeerlijn als naar de nadere invulling van de westelijke ontwikkeling en naar de verenig-
baarheid van buitendijkse ontwikkelingen met de ontwikkelingen van het markermeer-
iJmeer.
3 iNleiDiNg
Het kabinet houdt rekening met deze kanttekeningen, zowel door middel van een helder
faseringsplan als door het voornemen om een rijksstructuurvisie op te stellen.
CoNSiSTeNTe viSie
op basis van een synthese van het huidige nationale ruimtelijke beleid en bestaande visies
van rijk en regio is voor de Noordelijke Randstad (in het bijzonder het gebied Amsterdam
Almere markermeer) één consistente visie uitgewerkt. Het kabinet wil een drievoudige
schaalsprong realiseren voor natuur en water (groen/blauw), de bereikbaarheid en de
verstedelijking.
Sprong in het groen-blauwe systeem
· De waardevolle landschappen, vitale natuurgebieden en schone en aantrekkelijke grote
wateren zijn op het niveau van het landsdeel met elkaar verbonden in de groen-blauwe
delta.
Sprong in het bereikbaarheidssysteem
· De bewoners kunnen zich comfortabel en snel verplaatsen met modern openbaar
vervoer, dat voldoende capaciteit en kwaliteit biedt.
· Het (regionale) wegenstelsel voldoet aan de doelstellingen in de mobiliteitsaanpak,
binnen de voorwaarden van duurzaamheid en een evenwichtig gebruik van auto en
openbaar vervoer.
Sprong in het stedelijke systeem
· De steden hebben aan kwaliteit gewonnen door nieuwe sociale en culturele voorzieningen,
onderwijsvoorzieningen, meer variatie in woonvormen en een aantrekkelijke openbare
ruimte.
De drievoudige schaalsprong schept de condities voor een goede internationale concurren-
tiepositie van de Noordelijke Randstad in 2030 en verder. Naast de belangrijke woning-
bouwopgaven in Amsterdam en de Haarlemmermeer, wordt Almere een belangrijke
nieuwe grote stad in Noordelijke Randstad die meer smaken toevoegt aan de variëteit
van woon
milieus. Die variëteit ondersteunt de economische ontwikkeling. Tegelijkertijd
wordt de interne bereikbaarheid van de Noordelijke Randstad sterk verbeterd en de natuur-
lijke en landschappelijke kwaliteiten van het gebied optimaal benut. Het is de wens van
de gemeente Almere en het Rijk om hiermee zowel de nationale opgave te helpen vervullen
als ook een beslissende kwaliteits- en schaalsprong te maken voor de stad zelf en haar
bewoners.
Het streven is dat deze schaalsprongen plaats kunnen vinden in de komende twintig
jaar en dat vraagt om goed stuurmanschap en het scheppen van de juiste voorwaarden.
op de door het kabinet gemaakte keuzes in deze visie rust, mede in het licht van de brede
heroverwegingsoperatie, een financieel voorbehoud. voor een visie gericht op 2030 is het
namelijk niet mogelijk nu al de financiële consequenties vast te leggen. Definitieve beslui-
ten over projecten die pas in de toekomst gerealiseerd hoeven te zijn en de financiering
daarvan, is afhankelijk van besluitvorming door volgende kabinetten.
4 SAmeNvATTiNg RANDSTAD-beSluiTeN: AmSTeRDAm AlmeRe mARkeRmeeR
(Tabel)
Zie het origineel
SCHAAlSpRoNg: AlmeRe iS eeN SuCCeS, mAAR Nog NieT Af
in de Noordelijke Randstad wordt tot 2030 een vraag verwacht naar ruim 220.000 nieuwe
woningen. in deze regio is echter maar weinig ruimte voor stedelijke uitbreidingen. Daar-
om is sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw de stad Almere in flevoland gesticht en
vraagt het Rijk nu aan de gemeente Almere om met de bouw van 60.000 woningen een
belangrijk deel van de verstedelijkingsopgave van de regio te vervullen. Dit maakt het
mogelijk om de nationale landschappen en natuurgebieden in de Noordelijke Randstad
zoveel mogelijk te ontzien. een verdubbeling van het aantal inwoners van Almere versterkt
bovendien de relatie met Amsterdam en de ontwikkeling van de metropoolregio.
Almere is met nu bijna 190.000 inwoners wel een succes gebleken maar de stad is niet af.
De bevolkingssamenstelling is nog eenzijdig, de werkgelegenheid onvoldoende en de
infra
structuur is op dit moment niet op orde. De voorgenomen Schaalsprong Almere,
welke voorziet in de bouw van 60.000 woningen in de periode tot 2030 een toevoeging
ter grootte van een stad als Nijmegen moet dus ook een kwaliteitssprong worden.
De gemeente Almere heeft haar commitment aan deze opgave vertaald in de Concept
Structuurvisie Almere 2.0. Het voorkeursalternatief van de gemeente Almere is `Waterstad-
plus'. Dat is een ontwikkelingsas met een sterk stedelijke ontwikkeling aan de westzijde
van het centrum die via een iJmeerlijn aansluit op iJburg in Amsterdam, een binnenstede-
lijke verdichting rond het Weerwater en bijzondere landelijke woonmilieus aan de oostzijde
met relatief lage dichtheden.
6 SAmeNvATTiNg RANDSTAD-beSluiTeN: AmSTeRDAm AlmeRe mARkeRmeeR
plankaart concept Structuurvisie Almere 2.0
0 1 2 3 4 5km
7 AlmeRe 2.0
kAbiNeTSkeuZe
Het Rijk heeft ten behoeve van de eigen afweging onderzoeksalternatieven samengesteld,
die doorgerekend konden worden. van de alternatieven zijn de maatschappelijke kosten
en baten en de milieueffecten geanalyseerd en is het advies ingewonnen van het platform
RAAm, dat tot een eenstemmig advies is gekomen. Hierbij is ook het voorkeursalternatief
van de gemeente Almere betrokken. Dit proces van afweging wordt in deel b meer in
detail toegelicht.
De regio heeft op kwalitatieve gronden gekozen voor Almere 2.0. Dit model past goed
bij de ambities om meer differentiatie te brengen in de woningmilieus en daarmee de
bevolkingssamenstelling in Almere. er kunnen in de nabijheid van Amsterdam en gelegen
aan het water woningen in een hoogstedelijk milieu worden gebouwd. onderzoek naar
de iJmeerlijn wijst uit, dat zo'n verbinding in belangrijke mate kwaliteit toevoegt en
kan bijdragen aan het beter verbinden van regionale economische markten, en aan de
uitwisseling van wonen, werken en cultuur in de regio Amsterdam-Almere. De iJmeerlijn
(Regiorail) leidt in 2030 tot ca. 24.000 extra treinreizigers per etmaal in de corridor ten
opzichte van ruim 110.000 treinreizigers voor een situatie zonder iJmeerverbinding.
van zo'n regiorailverbinding via het iJmeer zullen ca. 55.000 reizigers per etmaal gebruik
maken. in geval van een metro ligt dat aantal lager en in geval van een magneetzweef-
baan hoger. De overige reizigers reizen via de bestaande route over de Hollandse brug.
echter, alle alternatieven, inclusief het alternatief dat de keuze van de gemeente Almere en
de regio het meest benadert, leiden tot een fors budgettair beslag en kennen een ongun-
stige kosten-batenverhouding; het aanleggen van nieuwe openbaar vervoersinfrastructuur
in dit drukke en waterrijke gebied met veel kruisingen met bestaande infrastructuur op het
oude land is nu eenmaal duur. een oplossing via het iJmeer vergt investeringen rond de
5 mld. Daarbij gaat het niet alleen om kosten voor de spoorverbinding door het iJmeer
maar ook om de aanpassingen aan het bestaande spoor op de gehele corridor die nodig zijn
om een iJmeerlijn te kunnen laten rijden. De woningbouw en de interne ontsluiting van
Almere vragen om investeringen, waar ook opbrengsten tegenover staan. bij de oorspron-
kelijke plannen (Waterstad en verkenning Stedelijke bereikbaarheid Almere) leidt dit tot
een tekort van ca. 2,5 mld.1 en investeringen in natuur kunnen oplopen tot ca. 1 mld.
De planbureaus (Cpb en pbl) hebben een kosten-batenanalyse (kbA) van de integrale
alternatieven uitgevoerd. Het alternatief van Almere 2.0 is niet onderzocht in deze kbA.
Wel is het alternatief West (Waterstad) met een IJmeerlijn onderzocht. Dit alternatief
is goed vergelijkbaar, maar het buitendijkse deel is bij Almere 2.0 kleiner in omvang.
aterstad met een iJmeerlijn heeft een negatief kbA-saldo van 3.310 mln. Daarvan
W
is de woningbouw een kleine miljard negatief en de iJmeerlijn ruim 2 mld. negatief.
De baten/kosten-verhouding komt daarmee op 0,2.
belangrijke oorzaken voor dit negatieve saldo van de woningbouw zijn een wat slechter
grondexploitatiesaldo in vergelijking met andere verstedelijkingsmodellen en de toegere-
kende kosten voor natuurcompensatie in het iJmeer. inmiddels is er meer zicht gekomen op
de mogelijkheden om de woningbouw te optimaliseren. Het Rvob heeft de planexploitaties
van Almere 2.0 doorgerekend. Daarin zijn de plangebieden geoptimaliseerd ten opzichte van
het oorspronkelijke alternatief van West (Waterstad). ook heeft de ambassadeur van de
Schaalsprong Almere, dhr. Wim meijer suggesties gedaan om de plannen te verbeteren.
De planbureaus concluderen dat de iJmeerlijn hogere kosten dan baten kent. De kosten
voor de investering in de iJmeerlijn met regiorail zijn voor de corridor van Amsterdam Zuid
lelystad geraamd op 5.320,- mln. (nominaal, prijspeil 2009 incl. bTW). De iJmeerlijn
1
De gemeente Almere heeft in oktober 2008 verschillende bouwstenen opgeleverd voor de op te stellen structuur-
visie, waaronder het masterplan pampus. Hierin is de optie Waterstad uitgewerkt, verstedelijking met westelijke
oriëntatie en een iJmeerlijn.
8 SAmeNvATTiNg RANDSTAD-beSluiTeN: AmSTeRDAm AlmeRe mARkeRmeeR
genereert relatief weinig reistijdwinst omdat de bereikbaarheid van Almere per trein en
auto door bestaand beleid tot 2030 al sterk wordt verbeterd. Door de Hanzelijn en additio-
nele spoorinvesteringen wordt het treinproduct immers aanzienlijk verbeterd. uitgegaan
wordt van ondermeer kwartiersdiensten van intercity- en Sprinterverbindingen tussen
Amsterdam en Almere. De iJmeerlijn leidt tot een beperkte verbetering van de gemiddelde
reistijd voor alle gebruikers. De verschillen tussen de gebruikers zijn groot en de nieuwe
inwoners van pampus en iJburg zullen veel voordeel van de nieuwe verbinding hebben.
Daarbij mag worden verwacht dat de iJmeerlijn, naast de reistijdwinst ook leidt tot andere
baten, die echter moeilijk te kwantificeren of te monetariseren zijn. Het gaat dan
bijvoorbeeld om de metropolitane effecten en de sociaal-culturele en economische
waardestijging van de regio als geheel.
Het kabinet is er, mede op basis van adviezen van het Rvob over de woningbouw, van
overtuigd dat het voorkeursalternatief Almere 2.0 nader geoptimaliseerd kan worden.
op initiatief van de gemeente Almere wordt een gezamenlijke werkmaatschappij opgericht,
bestaande uit het Rijk, de provincies Noord-Holland en flevoland, de gemeenten Almere
en Amsterdam, en private partijen. Deze werkmaatschappij heeft als doel het alternatief
Almere 2.0 te optimaliseren in combinatie met openbaar vervoer en natuurmaatregelen in
het markermeer/iJmeer. De opdracht voor de werkmaatschappij is de projecten zo vorm te
geven, dat de mkbA substantieel verbetert (ten opzichte van het oorspronkelijke alternatief
West met iJmeerlijn zoals doorgerekend door de planbureaus) en de budgettaire conse-
quenties aanzienlijk worden beperkt. met substantieel wordt bedoeld een kosten-baten-
ratio, die gebruikelijk is bij andere complexe ruimtelijke ontwikkelingsprojecten, waarover
een positief besluit is genomen. voor deze optimalisatieslag is nog voldoende tijd. De
werkmaatschappij zal de resultaten in 2012 moeten opleveren. Dan kan het principebesluit
worden bevestigd of de westelijke ontwikkeling met een iJmeerlijn haalbaar is.
De huidige economische crisis werkt door op de woningmarkt. er worden in ons land
minder woningen gebouwd, dan was voorzien en dit effect is ook in Almere merkbaar.
Het is de vraag wanneer de woningmarkt weer op gang komt. De eerste 10.000 woningen
worden gebouwd, zonder dat een besluit genomen is over de verstedelijkingsrichting en het
openbaar vervoer. Als de woningmarkt snel herstelt en de genoemde woningen zijn opgele-
verd, dan zou rond 2014 een definitieve keuze moeten worden gemaakt. bij een langzamer
herstel van de woningmarkt kan dit beslismoment later in de tijd komen te liggen.
er is dus nog tijd voor zorgvuldige voorbereiding van een definitieve beslissing. Het kabinet
wil deze tijd benutten om met private en publieke partijen te analyseren welk ontwikkelings-
concept de beste combinatie biedt van een kosteneffectieve aanpak en hoge kwaliteit.
Duidelijk is dat er binnen het infrastructuurfonds (Nota mobiliteit en de mobiliteitsaanpak)
of elders op de Rijksbegroting beleidsmatig geen rekening is gehouden met, en financieel
geen reservering is gemaakt voor, de iJmeerlijn.
indien het onverhoopt niet mogelijk blijkt om Almere 2.0 haalbaar te maken, dan komt
er een ander verstedelijkingsmodel in beeld waarbij bijvoorbeeld wordt uitgegaan van
een gewenste westelijke oriëntatie en met verbetering van het openbaar vervoer via de
Hollandse brug. er wordt dus niet gekozen voor een dominante ontwikkeling in oostelijke
richting (in combinatie met openbaar vervoer via de Hollandse brug en de Stichtse lijn).
Dit alternatief zou onvoldoende nieuwe kwaliteiten toevoegen aan de bestaande stad
Almere en aan de Noordelijke Randstad.
een stedelijk zwaartepunt in oost zou ook geen ondersteuning bieden aan de gewenste
ontwikkeling van de relaties tussen Amsterdam en Almere. Ten slotte zou dit alternatief
een belemmering gaan vormen voor de eventuele ontwikkeling van de luchthaven lelystad
en de daarmee verbonden werkgelegenheid.
De koers voor de lange termijn van het kabinet is ambitieus en het kabinet wil deze ontwik-
kelingen nu in gang zetten. Daarbij dwingen de huidige financieel-economische situatie en
de inherente onzekerheden bij een planningsopgave voor een periode van 20 jaar tot een
behoedzame en gefaseerde aanpak. Risico's worden zoveel mogelijk beperkt, besluiten
worden pas genomen op het moment dat dit in de tijd noodzakelijk is. een lange-termijn-
visie biedt houvast, maar is ook dynamisch; onderdelen kunnen in de tijd aangepast worden
aan voortschrijdend inzicht. voor de realisatie van de lange termijnvisie kan het kabinet een
aantal voorwaarden scheppen, maar essentieel is dat de visie breed maatschappelijk wordt
gedragen. Dat betekent dat het kabinet ook voor de bekostiging van de hoge investeringen
een beroep zal doen op investerende en beleggende private partijen en regionale over-
heden. Het kabinet wil de kansen én de risico's delen met private en publieke actoren.
9 kAbiNeTSkeuZe
oveRige pRoJeCTeN
beTeRe beReikbAARHeiD: ov SAAl eN Agu
met de capaciteitsuitbreiding voor de weginfrastructuur op de A6, de A1, de A9 en de
A10-oost waartoe reeds eerder werd besloten, zal de verkeersafwikkeling per auto tussen
Amsterdam en Almere sterk verbeteren. Dit is van groot belang voor de gewenste metro-
politane ontwikkeling van het gebied.
ook wil het kabinet het openbaar vervoer sterk verbeteren. Het kabinet heeft al eerder
besloten tot de aanleg van de Hanzelijn en een pakket korte-termijnmaatregelen waarmee
de capaciteit en kwaliteit van het spoor tussen Schiphol, Amsterdam, Almere en lelystad
aanzienlijk wordt verbeterd. Het kabinet stelt hiervoor ruim 680 miljoen vanuit het totale
budget voor ov-SAAl ( 1,4 mld, prijspeil 2009) beschikbaar. Het korte termijnpakket
biedt voldoende capaciteit om de reizigersgroei als gevolg van de groei van Almere met
circa 25.000 woningen (omstreeks het jaar 2020) op te kunnen vangen. op dat moment
dienen aanvullende maatregelen gerealiseerd te zijn om de verdere groei op een goede
manier te kunnen verwerken. Het onderzoek naar deze middellange-termijnmaatregelen is
nog gaande. uiterlijk medio 2010 zal het kabinet hierover een besluit nemen. besluiten
over de lange termijn maken integraal onderdeel uit van de besluiten over het verstedelij-
kingsconcept voor Almere.
Naast de verbinding Amsterdam Almere vraagt ook de verbinding tussen Almere, 't gooi
en utrecht aandacht. Het kabinet heeft daarom besloten de problematiek van de bereik-
baarheid over de weg op deze corridor te toetsen in het kader van de nationale markt-
en capaciteitsanalyse (NmCA). Nu het kabinet en de gemeente Almere hebben gekozen
om geen grootschalige ontwikkeling in het oosten van Almere te laten plaatsvinden, is er
onvoldoende grond voor de realisatie van een nieuwe spoorverbinding (de Stichtse lijn).
onderzocht wordt op welke wijze het openbaar vervoer naar 't gooi en utrecht kan
worden verbeterd door aanpassingen van het bestaande spoor of doortrekken van het
hoogwaardig openbaar vervoer (Hov) van Hilversum - Huizen naar Almere.
luCHTHAveN lelySTAD
De luchthaven lelystad is een katalysator voor werkgelegenheid, onderwijs en de inter-
nationale bereikbaarheid van de regio. Het kabinet heeft door middel van de pkb en de
aanwijzing voor luchthaven lelystad besloten dat de luchthaven kan groeien. lelystad kan
uitgroeien tot een luchthaven voor zakelijk verkeer. met het besluit worden tevens een
baanverlenging mogelijk gemaakt. De baanverlenging vormt een belangrijk onderdeel
van de investeringsstrategie van de exploitant van de luchthaven. maar door de huidige
economische situatie zal deze verlenging mogelijk niet voor 2015 plaatsvinden. bij de
dere ontwikkeling van de luchthaven zijn een goede indeling van het luchtruim zonder
ver
interferentie tussen Schiphol en lelystad en in meer algemene zin het advies van de
Commissie Alders van belang.
ToekomSTpeRSpeCTief mARkeRmeeR-iJmeeR
De ecologische condities van iJmeer en markermeer zijn de afgelopen decennia sterk in
kwaliteit achteruit gegaan. flora en fauna lijden hieronder. Tegelijkertijd neemt de invloed
van verstedelijking en vrijetijdsbesteding toe. maar er zijn ook kansen: het gebied kan
uitgroeien tot een natuur- en recreatiegebied van internationale allure en zal in ieder geval
moeten voldoen aan Natura 2000.
10 SAmeNvATTiNg RANDSTAD-beSluiTeN: AmSTeRDAm AlmeRe mARkeRmeeR
basisvariant TbeS
3. HOOFDSTUK
om deze kansen zo goed mogelijk te benutten, streeft het kabinet naar het realiseren van
een zogeheten Toekomst bestendig ecologische Systeem (TbeS) voor iJmeer en marker-
meer. Die structuur moet ervoor zorgen dat de huidige neergaande trend van de natuur-
lijke kwaliteit wordt gekeerd. De mogelijkheden voor water- en oeverrecreatie worden
uitgebreid, flora en fauna moeten weer gaan gedijen en veelsoortiger worden. bovendien
draagt de TbeS bij aan de veiligheid tegen overstromingen in het gebied. op die manier
kan het natuurgebied iJmeer-markermeer de eventuele negatieve effecten van de schaal-
sprong in de verstedelijking en bereikbaarheid van de regio opvangen. Dit is ook nood-
zakelijk om te voldoen aan de instandhoudingsdoelstellingen, die gelden voor het gebied
dat valt onder de vogel- en Habitatrichtlijn (`Natura 2000').
11 oveRige pRoJeCTeN
AANpAk veRvolg
pAkkeT mAATRegeleN vooR De koRTe TeRmiJN
Het kabinet zet de drie schaalsprongen nu al in gang met een pakket maatregelen
voor de korte termijn:
· verbetering van de binnenstedelijke bereikbaarheid in Almere;
· integrale gebiedsontwikkeling Weerwaterzone
· bijdrage aan de vestiging van Hogeschool Windesheim in Almere en lelystad
met breed onderwijsaanbod;
· oplossingsrichting voor de financiële problematiek van de gemeente Almere;
· oplossingsrichting voor de financiële problematiek provincie flevoland;
· aanleg robuuste verbindingszone oostvaarderswold;
· investeringsplan voor het groen-blauwe raamwerk van Almere;
· onderzoek naar benuttingsmaatregelen A27 en doortrekken Hov naar Almere;
· aanleg luwtemaatregelen Hoornse Hop en vispassages in markermeer-iJmeer,
afhankelijk van onderzoek NmiJ;
· spooruitbreidingen op de Zuidtak van Amsterdam en de flevolijn.
oveRZiCHT vAN RiJkSiNveSTeRiNgeN eN -iNSpANNiNgeN
De onderstaande tabel bevat een overzicht van de rijksinvesteringen en -inspanningen
om een begin te maken met de drievoudige schaalsprong.
overzicht van Projecten Beschrijving Rijksbijdragen /
procesbesluiten
rijksinvesteringen
en -inspanningen Sprong groen-blauwe systeem
Natuurlijk(er) markermeer iJmeer (NmiJ) Natuurpilot effectiviteit maatregelen 25 mln.
obuust ecosysteem
r
Studie Autonome Neergaande Trend Studie naar de oorzaken autonome 3 mln.
(ANT)
neergaande trend in ecologische kwaliteit
van markermeer en iJmeer
beheerplan Rijkswateren verbeteren van de mogelijkheden 1,1 mln.
van vistrek
TbeS (1e fase) Treffen van luwtemaatregelen in 20 mln.
Hoornse Hop en vispassages
(mede afhankelijk van uitkomsten NmiJ
oostvaarderswold Realiseren van een ecologische en 95 mln.
ecreatieve verbinding tussen
r
ostvaardersplassen en Horsterwold
o
groen-blauw raamwerk Creëren aantrekkelijk leefmilieu betrekken bij business case
oostzijde Almere door 700 hectare
nieuw groen-blauw gebied
Sprong bereikbaarheidssysteem
planstudie weg SAA vergroting wegcapaciteit op de corridor 3.231 mln.
Schiphol-Amsterdam-Almere (A6/A9)
>>
12 SAmeNvATTiNg RANDSTAD-beSluiTeN: AmSTeRDAm AlmeRe mARkeRmeeR
overzicht van Projecten Beschrijving Rijksbijdragen /
procesbesluiten
rijksinvesteringen
en -inspanningen korte termijn ov SAAl uitbreiding Zuidtak Amsterdam en 680 mln*
(vervolg) levolijn Almere tot 12 treinen per uur in
f
beide richtingen (Amsterdam en Almere)
middellange termijn ov SAAl vaststelling van het pakket maatregelen 720 mln*
voor de middellange termijn (medio 2010)
lange termijn ov SAAl verbetering openbaar vervoer voorkeursbesluit in 2014,
tracébesluit 2016/2017
vSbA verbeteren bereikbaarheid in Almere besluit uiterlijk 1 juli 2010
Corridor Almere 't gooi utrecht verbetering van bereikbaarheid over Te bepalen na uitvoering nationale
(Agu) de weg en via het openbaar vervoer op markt- en capaciteits analyse medio 2010
de corridor Almere - 't gooi - utrecht
luchthaven lelystad baanverlenging en uitbreiding met vervolgbesluiten zijn afhankelijk van het
5.000 vliegtuigbewegingen juridisch advies van de commissie Alders in 2010
mogelijk gemaakt
Sprong in het stedelijk systeem
Hogeschool Windesheim vestiging van 2e vestiging Hogeschool 37 mln.
Windesheim in Almere en een
dependance in lelystad voor in
totaal 6.000 leerlingen
Weerwaterzone/A6 op maaiveld brengen van de verbrede A6 46,1 mln.
t.b.v. integrale gebiedsontwikkeling
centrum Almere
Algemeen
gemeente- en provinciefonds oplossen structurele financiële Nader te bepalen in 2010
oblematiek gemeente Almere
pr
en provincie flevoland
bestuurlijk platform en bestuurlijke en zakelijke samenwerking Nadere uitwerking en afspraken over
werkmaatschappijen rijk en regio bij Almere oost, pampus verevening, inzet grondopbrengsten
en de Weerwaterzone en/of participatie
plankosten Structuurvisie Almere 2.0 voorbereiding schaalsprong als 8 mln.
nationale opgave
Totaal Ca 5.000 mln.
* prijspeil 2009
DieNSTRegeliNg
Het kabinet legt in deze RAAm-brief een `dienstregeling' vast voor toekomstige beslissin-
gen. Het pakket maatregelen voor de 1e fase maakt het mogelijk om ondanks het huidige
`zware weer' een begin te maken met de verwezenlijking van de ambities. Dat is ook no-
dig, de opgaven zijn urgent: er is een grote behoefte aan woningen in de Noordelijke
Randstad, de congestie in de regio schaadt de economie en de ecologische condities in het
markermeer en iJmeer zullen zonder ingrijpende maatregelen verder verslechteren. om dit
gebied een internationaal concurrerende topregio te maken, moet een begin gemaakt
worden met het realiseren van de drievoudige schaalsprong.
Het kabinet heeft de `dienstregeling' vastgesteld om te waarborgen dat toekomstige be-
sluiten op het juiste moment genomen worden. op die momenten moet enerzijds vol-
doende inzicht bestaan om verantwoorde keuzes te kunnen maken en anderzijds moet het
werk aan de schaalsprongen vlot door blijven gaan. De dienstregeling is niet zozeer aan
harde jaartallen gekoppeld, als wel aan de voortgang van de woningbouw. ook is het een
13 AANpAk veRvolg
hard criterium dat investeringen in het openbaar vervoer niet te laat en niet te vroeg
plaatsvinden. Wat betreft de natuurmaatregelen is het van belang, dat het toekomst-
bestendig ecologisch systeem van markermeer en iJmeer zich op tijd kan ontwikkelen,
zodat de gevolgen van een toenemende bevolking in de regio (bewoning, vrijetijds-
besteding, infrastructuur) zonder problemen kunnen worden opgevangen.
De fasering van besluitvorming en realisatie (paragraaf 4) biedt duidelijkheid aan de
ovincies, gemeenten en andere partijen, die betrokken zijn bij de ontwikkeling van het
pr
gebied. De gekozen koers geeft helder richting aan de uitvoering in de komende jaren en
waarborgt tijdige en zorgvuldige besluiten over de toekomstige invulling.
veRDeR op Weg meT RiJkSSTRuCTuuRviSie eN De WeRkmAATSCHAppiJ
Het kabinet neemt in deze RAAm-brief samenhangende besluiten. Dat zorgt voor een
complex geheel, dat nauwe samenwerking vereist van vele private en publieke partijen.
Het proces behoeft dus een goede borging. Deze besluiten dienen een hoog maatschap-
pelijk doel: het realiseren van een drievoudige schaal- en kwaliteitssprong op het gebied
van verstedelijking, infrastructuur en ecologische ontwikkeling voor de samenleving
in de Noordelijke Randstad. Het is een proces met een lange tijdshorizon, tot 2030 en
is daardoor uiteraard omgeven met de nodige onzekerheden voor alle bij dit proces
betrokken partijen. Het kabinet zal een rijksstructuurvisie opstellen, waarmee het zichzelf
bindt (concept gereed in 2012). Te zijner tijd kan desgewenst een Algemene maatregel
van bestuur worden genomen om ook derden te kunnen binden aan essentiële onderdelen
van deze visie (gereed in 2014). Dit instrument moet de partijen samenbrengen, die de
ruimtelijke doelen kunnen vasthouden en verder uitwerken. Het moet deze partijen helpen
om het proces op democratische en transparante wijze aan te sturen. voorts wordt een
werkmaatschappij opgericht als samenwerking tussen de gemeente Almere, de gemeente
Amsterdam, de provincie flevoland, de provincie Noord-Holland, private partijen en het
Rijk om de westelijke ontwikkeling zoals voorgesteld in de Concept Structuurvisie Almere
2.0 uit te werken tot een haalbaar en betaalbaar plan.
14 SAmeNvATTiNg RANDSTAD-beSluiTeN: AmSTeRDAm AlmeRe mARkeRmeeR
(Tabel)
Zie het origineel
---- --