Wageningen Universiteit en Researchcentrum Persbericht Wageningen University, 041wu, 9 augustus 2010

Hoe rijker het land, hoe schoner het geld

Naarmate een land rijker en meer ontwikkeld en meer economische vrijheid kent, des te minder komen er bacteriën voor op het geld van dat land. Ook de het materiaal waar de bankbiljetten van zijn gemaakt en de ouderdom - of het geld erg verkreukeld is - zijn van invloed op de mate van vervuiling van het geld. Nergens ter wereld komen alarmerende concentraties van ziekmakende bacteriën op geld voor. Dat blijkt uit een onderzoek door tien universiteiten en kennisinstituten in evenzovele landen. Onderzoekers van Wageningen University, onderdeel van Wageningen UR, keken naar papiergeld in Nederland.

In totaal 1280 bankbiljetten werden ingezameld op allerlei verkooppunten van voedsel, of het nu ging om winkels of om bijvoorbeeld cafetaria's. Daarna zijn ze aan een nauwgezet onderzoek onderworpen op het voorkomen van bacteriën. De landen waar het onderzoek is gedaan, zijn Australië, Burkina Faso, China, Ierland, Mexico, Nederland, Nieuw-Zeeland, Nigeria, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Het onderzoek in Nederland stond onder leiding van de Wageningse levensmiddelenmicrobioloog dr. Rijkelt Beumer.

De onderzoekers publiceerden hun onderzoek onlangs in Foodborne Pathogens and Disease.

Verkreukeld

Uit het onderzoek bleek dat de ouderdom van bankbiljetten een rol speelt. Hoe ouder bankbiljetten zijn, hoe meer verkreukeld, waardoor vuil en bacteriën zich makkelijker kunnen nestelen in de vouwen in de biljetten.

Verder is van belang van welk materiaal bankbiljetten zijn gemaakt. In de meeste bankbiljetten is katoen verwerkt. Hoewel bacteriën zich daar in beginsel moeilijk op hechten, vonden de onderzoekers dat op bankbiljetten gemaakt op basis van een polymeer substraat, zoals de Euro, maar een kwart aan aantallen bacteriën bevat in vergelijking met de biljetten op basis van katoen.

Daarnaast vonden de onderzoekers een sterke correlatie tussen het aantal bacteriën per vierkante centimeter op een bankbiljet en een aantal indicatoren van economische rijkdom in de verschillende landen. Naarmate een land lager scoort op de 'index voor economische vrijheid', des te meer bacteriën werden aangetroffen op zijn bankbiljetten. Onder de 'index voor economische vrijheid' vallen bijvoorbeeld ondernemersvrijheid, handelsvrijheid, monetaire vrijheid, fiscale vrijheid, vrijheid van al teveel overheidsbemoeienis, en de mate van afwezigheid van corruptie. Het is aannemelijk dat in een land dat laag scoort op deze index, bankbiljetten ouder zijn dan in landen met een hogere score.

Niet ziekmakend

De onderzoekers vonden op bankbiljetten slechts lage concentraties ziekmakende bacteriën en nergens in alarmerende aantallen. Voor alle zekerheid bevelen zij toch aan dat de uitgifte van het voedsel en het incasseren en wisselen van geld gescheiden plaats vindt, door verschillende personen. Ook zou volgens hen het voedsel met de ene hand, met een handschoen, en het geld met de andere hand kunnen worden gehanteerd. Op markten bijvoorbeeld zal dat niet snel gebeuren. Maar als iedereen voordat hij/zij gaat eten of eten klaarmaakt de handen wast, is de kans niet erg groot om ziek te worden.