Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
Ministerie van VROM
Interview - Bart Vink: Uitvoeringsallianties en onorthodoxe vormen van
samenwerking
05-08-2010
De Structuurvisie Randstad 2040 heeft nieuwe beleidsaccenten gelegd. De
schaarse beschikbare ruimte in de steden moet optimaal worden benut.
Buiten de stad moeten meer en betere mogelijkheden voor recreatie
gerealiseerd worden. Tot slot is het van belang deze opgaven duurzaam
en klimaatbestendig uit te voeren.
Uitvoeringsallianties met de markt vormen wellicht de sleutel voor de
overheid om deze zaken te realiseren. Bart Vink, programmamanager
Randstad 2040 en Toekomstagenda Ruimte van het ministerie van VROM,
licht deze nieuwe samenwerkingsvorm toe.
In de Randstad 2040 Uitvoeringsallianties werken betrokkenen uit het
ruimtelijk domein, zowel publieke als private partijen en zowel
rijkspartijen als partijen uit de regio, aan uitvoering van keuzes uit
de structuurvisie. Het werken in uitvoeringsallianties is gestart als
een nieuwe vorm van samenwerking. De verandering zit in het zoeken van
samenwerking met andere overheden, markt- en maatschappelijke partijen
waarbij het rijk meestuurt als één van de partners in de alliantie.
Boegbeeld en vertrouwen
Er is gestart met een zeven uitvoeringsallianties, zoals bijvoorbeeld
`Den Haag: stad van recht, vrede en veiligheid', de alliantie
`Stedelijke transformatie en verdichting (stad/regio)' en `Zeehavens
(Rotterdam en Amsterdam)'. Wat maakt een alliantie nu succesvol? Bart
Vink: "een alliantie heeft succes als een aansprekend boegbeeld zich
met hoofd en hart inzet." Zo heeft Wim Deetman de alliantie `Den Haag:
stad van recht, vrede en veiligheid' naar een hoger niveau weten te
tillen door zijn persoonlijke betrokkenheid.
Een andere belangrijke les is dat een alliantie slaagt als er in alle
openheid met elkaar gesproken wordt. Sommige allianties hebben geleid
tot een betere onderlinge verstandhouding. In de alliantie `Zeehavens'
is er veel vooruitgang geboekt en trekken Amsterdam en Rotterdam nu in
gezamenlijkheid en met oog voor elkaars belangen op. "Dat was een
aantal jaren geleden bijna ondenkbaar geweest", stelt Vink.
Goed voorbeeld doet goed volgen
Alhoewel niet iedere alliantie even succesvol is verlopen, heeft het
instrument nu al navolging gekregen. Zo heeft een aantal partijen in de
markt de uitvoeringsalliantie Holland Waterlaan gevormd. Onder
aanvoering van oud-gedeputeerde van Zuid Holland Manita Koop wordt de
waterrecreatie in de Randstad onder de loep genomen. Met een aantal
eenvoudige maatregelen is bijvoorbeeld een vaarrondje Randstad te
realiseren. Indachtig het succes van de uitvoeringsalliantie, hebben
deze marktpartijen het ministerie van VROM benaderd om denkkracht te
leveren. Vink: "Een prachtig voorbeeld dat actief meedenken met de
markt soms belangrijker is dan het beschikbaar stellen van budget."
Onorthodoxe vormen in economische crisistijd
In maart is onder leiding van Roel in 't Veld (hoogleraar Erasmus
Universiteit) en Tanja Verheij (Berenschot) in een simulatie gekeken
hoe een nieuwe werkwijze voor de toekomstige overheid eruit kan zien.
De simulatie liet een inspirerend beeld zien van waar inspanningen van
allianties toe kunnen leiden. "Dat is vooral van belang bij het zoeken
naar innovatieve oplossingen om het economisch herstel te bevorderen,"
stelt Vink. "Daar zullen we moeten durven zoeken naar onorthodoxe
vormen. In 't Veld zal ons daarvoor - samen met het bureau Buck - dit
najaar suggesties aanreiken.
Opgave voor de komende jaren
Als Vink naar de opgaven voor de komende jaren kijkt, voorziet hij twee
belangrijke ontwikkelingen: de bijdrage van de ruimtelijke ordening aan
economisch herstel en aan duurzaamheid. Vink: "Daarbij is het
belangrijk de kracht en herwonnen positie van vele van onze steden te
benutten en te versterken."
Almere