Wageningen Universiteit en Researchcentrum
4 aug 2010
Onderdeel: Wageningen UR Glastuinbouw
Onderzoekers van Wageningen UR Glastuinbouw hebben bij veldonderzoek in
het natuurgebied Kinderdijk natuurlijke vijanden gevonden van Tuta
absoluta, de gevreesde tomatenmineermot. Enkele van deze natuurlijke
vijanden lijken perspectief te bieden voor de biologische bestrijding
van de mineermot.
Tuta absoluta, de tomatemineermot, komt van oorsprong voor in
Zuid-Amerika, waar het een bekende plaag is op tomaat en aardappel.
Sinds 2007 vormt dit insect een ernstig probleem in de Spaanse en
Marokkaanse tomatenteelt. Inmiddels heeft de aantasting zich in korte
tijd over het hele Middellandse Zee-gebied verspreid en vorig jaar
stelde de nVWA (voorheen Plantenziektenkundige Dienst) vast dat de mot
nu ook in Nederland kan worden gevonden, met name in pakstations die
Zuid-Europese tomaten invoeren.
Nederlandse tomatentelers zien dit als een ernstige bedreiging. Zij
vrezen dat de opmars van deze plaag een bedreiging zou kunnen worden
voor het residu-arm telen, dat juist in deze teelt een belangrijk
concurrentievoordeel is ten opzichte van de Spaanse en Marokkaanse
productie. De sector heeft daarom aan Wageningen UR Glastuinbouw en het
Produktschap Tuinbouw gevraagd alvast na te gaan of er natuurlijke
vijanden zijn die Tuta absoluta in bedwang kunnen houden.
Lokaas
Om te weten te komen of deze uitheemse mineerder ook in Nederland
natuurlijke vijanden heeft, is Tuta absoluta als lokaas aangeboden aan
de inheemse fauna. Tomatenplanten met eieren zijn daarvoor meegenomen
naar Kinderdijk, een natuurgebied dat rijk is aan insecten.
Onderzoekers van Wageningen UR Glastuinbouw hebben in het veld directe
waarnemingen gedaan aan de activiteit van natuurlijke vijanden. Voordat
de rupsen gaan verpoppen hebben zij de planten mee teruggenomen naar
het laboratorium en in een kooi gezet om eventuele parasieten uit te
kweken.
Planten met veel rupsen bleken als een magneet te werken op allerlei
predatoren. Naast âgelegenheidspredatorenâ vonden de onderzoekers ook
een roofwants die op tomaat goed uit de voeten kan. Verrassend was dat
er meteen ook sluipwespen actief waren, waarschijnlijk afkomstig van
verwante motten. Inmiddels heeft één daarvan succesvol geparasiteerd
en nakomelingen opgeleverd. De sluipwesp wordt voor nader onderzoek in
kweek gehouden, voorlopig op Tuta absoluta. Bij gebleken geschiktheid
wordt een verwante, maar onschadelijke mot gezocht voor het ontwikkelen
van een massakweek en een introductiemethode.