Rijksvoorlichtingsdienst
Hirsch ballin versterkt aanpak computercriminaliteit
Minister Hirsch Ballin van Justitie wil burgers in meer gevallen beschermen tegen misbruik van computergegevens. Technische ontwikkelingen maken het steeds eenvoudiger vertrouwelijke informatie uit een computer over te nemen en op het internet te zetten waarmee die gegevens voor grote groepen toegankelijk worden. Dat is schadelijk voor de persoonlijke levenssfeer van de betrokken burgers en daarom is verruiming van strafrechtelijke bescherming noodzakelijk, zo blijkt uit een wetsvoorstel dat de bewindsman vandaag voor advies naar verschillende instanties heeft gestuurd. Ook kan via www.internetconsultatie.nl worden gereageerd.
Het wordt strafbaar - met een gevangenisstraf van maximaal een jaar - als iemand rechtmatig toegang heeft tot een computer en daaruit niet openbare gegevens zonder toestemming overneemt. Bijvoorbeeld een medewerker van een bedrijf of instelling die opzettelijk persoonlijke gegevens van een bekende Nederlander kopieert met de bedoeling ze aan een ander te verkopen. Overigens was het overnemen van informatie al strafbaar voor medewerkers bij een aanbieder van een telecommunicatienetwerk of - dienst. Hirsch Ballin ziet aanleiding het overnemen van gegevens in het algemeen strafbaar te stellen.
Nieuw is ook de strafbaarstelling van heling van computergegevens. In de praktijk worden regelmatig gegevens gebruikt afkomstig van 'gehackte' computers zoals wachtwoorden en toegangscodes van gebruikers. Criminelen die digitaal gestolen informatie doorsluizen aan een derde zijn nu niet strafbaar omdat dergelijke informatie - juridisch gezien - geen 'goed' is. Een wezenlijke eigenschap van een 'goed' is dat je er niet meer over kunt beschikken als een ander ermee vandoor gaat, zoals bij een gestolen fiets. Als een hacker een computerbestand kopieert en doorsluist, raakt de eigenaar de gegevens feitelijk niet kwijt: ze staan nog in de computer. Vervolging voor heling is daarom niet mogelijk.
Het wetsvoorstel brengt daar verandering in. Straks hoeft de eigenaar computergegevens niet meer feitelijk kwijt te zijn om later een derde te kunnen vervolgen voor heling. Voor een veroordeling blijft het van belang dat de verdachte wist of kon vermoeden dat de bewuste informatie van misdrijf afkomstig is.
Verder wil de bewindsman het verbod verruimen op het afluisteren, aftappen of opnemen van vertrouwelijke gesprekken. Nu is het bijvoorbeeld verboden om stiekem in een woning of besloten lokaal een gesprek op te nemen als degene die het gesprek opneemt daar zelf niet aan deelneemt. Straks geldt het verbod ook voor de dader die wèl gespreksdeelnemer is en zonder toestemming heeft opgenomen, waarmee het Nederlands recht op één lijn komt met bestaande wettelijke regels in Frankrijk en Duitsland.
Hirsch Ballin vindt het strafwaardig als je bijvoorbeeld als deelnemer aan een vertrouwelijk gesprek heimelijk opnamen maakt en die vervolgens op het internet zet om mensen te beschadigen. Daar komt een gevangenisstraf van maximaal een jaar op te staan. Overigens is het op kenbare wijze opnemen van gesprekken in de publieke ruimte niet strafbaar. Dat verandert niet door het wetsvoorstel.
Tot slot wordt de officier van justitie zelfstandig bevoegd strafbare informatie van het internet te laten verwijderen. Een groot aantal internetproviders werkt vrijwillig volgens de zogeheten notice and take down - gedragscode. Daarbij verwijderen internetproviders zelf gegevens als overduidelijk is dat die informatie onrechtmatig of strafbaar is. Wanneer de gedragscode niet afdoende is dan kan de officier opdracht geven de omstreden informatie op het internet ontoegankelijk te maken. Hij kan ook een dwangsom opleggen, bijvoorbeeld als gegevens snel geblokkeerd moeten worden om erger te voorkomen, en het nodig is zijn bevel kracht bij te zetten.
Noot voor redacties (