De Nederlandse Bank

Nederlandse banken doorstaan Europese stresstest goed

Persbericht

Datum 23 juli 2010

De vier Nederlandse banken die in samenwerking met De Nederlandsche Bank ( DNB ) hebben deelgenomen aan de stresstest van het Europese Comité van Bankentoezichthouders (Committee of European Banking Supervisors, CEBS), hebben deze test goed doorstaan.

In Nederland hebben ABN Amro, ING Bank, Rabobank en SNS Bank de stresstest doorgerekend. De gemiddelde tier 1 ratio van deze banken komt na twee jaar stress uit op 10,3%. De tier 1 ratio is een indicator van de solvabiliteit van het bankwezen waarin alleen de beste kwaliteit kapitaal, het zogenoemde tier 1 kapitaal wordt meegeteld. Bij alle vier banken blijft de tier 1 ratio ruim boven de door CEBS gestelde benchmark van 6% (het wettelijk vereiste minimum is 4%). Dat blijkt uit de resultaten die vandaag door de banken zijn gepubliceerd.

De test is uitgevoerd onder 91 Europese banken (circa 65% van de Europese bancaire markt) op verzoek van de Europese Raad van Ministers van Financiën. De vier Nederlandse banken vertegenwoordigen circa 75% van de Nederlandse bancaire markt. Bij een stresstest moeten banken een hypothetisch scenario doorrekenen om vast te stellen of zij uit dat scenario voortvloeiende verliezen kunnen dragen. Vanwege de uitzonderlijke ontwikkelingen in de afgelopen periode en de onrust op financiële markten, worden dit keer de uitkomsten per bank gepubliceerd. Bij de stresstest hanteert CEBS, net als de eerder uitgevoerde Amerikaanse stresstest, een benchmark tier 1 niveau van 6% (2%-punt boven het wettelijk minimum van 4%). De stresstest creëert ook duidelijkheid over het zogenoemde sovereign risico van banken. Dit risico wordt niet alleen in het scenario meegenomen, maar voor alle banken worden ook de exposures op Europese overheden gepubliceerd.

Scenario

De stresstest gaat uit van twee scenario's: een "benchmark" en een "adverse" scenario. De Europese Commissie en de ECB hebben deze scenario's samen opgesteld. Per land worden macro-economische ontwikkelingen voor de komende twee jaar voorgeschreven. Alle banken moeten deze ontwikkelingen doorrekenen. Het benchmark scenario is gebaseerd op verwachtingen over economische groei en dient als basis voor de vergelijking met het adverse scenario. Het benchmark scenario gaat voor Nederland uit van een voorzichtig herstel van de economie, hoewel de werkloosheid na-ijlend nog oploopt. Huizenprijzen en commercieel vastgoedprijzen blijven in dit scenario stabiel (zie tabel 1).

Het adverse scenario vormt de kern van de stresstest en gaat uit van zwaarder economisch weer, leidend tot aanzienlijke stress (zie tabel 1). Dit scenario veronderstelt een double dip-recessie, waarin de Nederlandse economie, na het dieptepunt in 2009, in de komende twee jaar nogmaals krimpt met 1%. Een wereldwijde vertrouwenscrisis, gevolgd door inzakkende wereldhandel en negatieve vermogenseffecten veroorzaken in dit scenario aanhoudende economische malaise. De Nederlandse werkloosheid stijgt in dit hypothetische scenario tot een hoogte van 7%. De driemaands rente loopt in het scenario in korte tijd op naar 3,3% procent en de tienjaars rente naar 4,9%, waardoor de rentetermijnstructuur vervlakt en de rentemarge verkleint. Banken dienen de effecten van een huizenprijsdaling van 20% over een periode van twee jaar door te rekenen. Eenzelfde schok wordt toegepast op commercieel vastgoed. Deze schokken zijn bijna net zo groot als die waardoor de huizenmarkt begin jaren '80 werd getroffen. Ook aandelenmarkten dalen in het stress-scenario over twee jaar tijd met 20%. Daarnaast zijn schokken voorgeschreven voor spreads en voor het handelsboek van banken.

Het stress-scenario kijkt ook naar landenrisico. De gehanteerde schokken leiden tot additionele afschrijvingen op uitzettingen in het bankenboek en haircuts op staatsobligaties in het handelsboek van banken. Verder wordt aangenomen dat de schokken op aandelen-, krediet- en onroerendgoedmarkten tegelijk optreden. In het scenario is verder verondersteld dat de balans van banken niet verder groeit.

Tabel 1: Scenario's voor Nederland
Tabel 1

Proces

De Nederlandse banken hebben de impact van de scenario's doorgerekend op hun geconsolideerde balans. In deze balanspositie zijn de effecten van de crisis tot dan toe verwerkt. De stresstest veronderstelt dus een nieuwe schok die bovenop de reeds geleden verliezen komt. In de berekeningen hebben de banken rekening gehouden met de ontwikkelingen in het eerste kwartaal van 2010. De gehanteerde waarderingsgrondslagen zijn gebaseerd op de jaarrekening. De deelnemende instellingen hebben het scenario doorgerekend met hun interne modellen. In de stresstest is verder verondersteld dat instellingen geen nieuwe maatregelen kunnen treffen om de impact van het scenario te verzachten.

DNB heeft de uitkomsten zoals gerapporteerd door de instellingen en de door hen gebruikte veronderstellingen kritisch geanalyseerd. Daarbij heeft DNB gelet op de vergelijkbaarheid van de uitkomsten. Deze zijn namelijk afhankelijk van modellen van de instellingen en hun interpretatie van het scenario. DNB heeft getoetst of de door de instellingen gehanteerde vertaling van de macro-economische schokken naar verliesratio's voldoende recht doet aan de ernst van het stress-scenario.

Uitkomsten

De uitkomsten laten zien dat de deelnemende banken na twee jaar stress circa EUR 21 mrd moeten afschrijven, ofwel 24% van het tier 1 kapitaal. Hierdoor daalt de gemiddelde tier 1 ratio van 12,0% in 2009 naar 10,3% in 2011 wanneer het landenrisico wordt meegenomen. Wanneer landenrisico buiten beschouwing wordt gelaten is het effect kleiner en bedraagt de tier1 ratio na stress 10,5%. Deze verliezen lopen voor het grootste gedeelte via de winst-en-verliesrekening. De Nederlandse banken blijken gevoelig te zijn voor verliezen in de zakelijke leningenportefeuilles. De gemiddelde verliesratio op zakelijke leningen is circa 1,3% na twee jaar, tegen 0,9% op de retailportefeuille.
Grafiek

Bij alle banken blijft de tier 1 ratio ruim boven de benchmark van 6% die CEBS aanhoudt (het wettelijk vereiste minimum is 4%). Dit is te danken aan de relatief hoge kapitaalbuffers van de sector in de uitgangssituatie. De Nederlandse banken zijn dus goed in staat de stress te weerstaan. De uitkomsten van deze stresstest worden, naast andere informatiebronnen, in het toezicht gebruikt bij een bredere beoordeling van de kapitaalpositie van banken in het kader van het Bazel II-raamwerk.

Links


* Persbericht CEBS

* Persbericht ABN AMRO bank

* Persbericht ING bank

* Persbericht Rabobank

* Persbericht SNS bank

Downloads


* Q&A (PDF: 9,7 Kb)

* Testresultaten 4 Nederlandse banken bij persbericht DNB 23 juli 2010 (PDF: 59,0 Kb)

* Volledig persbericht, incl. bijlagen (PDF: 55,8 Kb)
---

Zie het origineel